Spreken in het openbaar

De zaal zit bommetje vol, zo’n honderd mensen, allemaal geïnteresseerd in de gespecialiseerde tinnituszorg Adelante.
De eerste avond is al helemaal volgeboekt, een tweede avond staat al extra gepland. Ik heb er zin in!

Komt er een mevrouw na afloop van die eerste avond naar mij toe:
“U kunt het wel goed uitleggen, ik begrijp het nu pas allemaal veel beter. En u spreekt ook zo duidelijk en makkelijk.”

Makkelijk? Ja,nu gelukkig wel. Ze moest eens weten…

Ik, die vroeger een sociale fobie had, bij een familiefeestje zo verlegen was, dat als een tante vroeg hoe het met me ging ik enkel een paar woorden zei en ik het gesprek al snel naar iemand anders leidde, meestal naar m’n één jaar jongere broer, die geen probleem had met het spreken in het openbaar.
En zo tot m’n pubertijd steeds al die situaties kunnen vermijden. Het probleem werd echter enkel groter. Middelbare school werd een hel. Meest gênante momenten waren het voorlezen in de klas.

Uit m’n dagboek:
“Saskia, zat twee rijen naast me, zij had al voorgelezen en dat ging perfect, zelfs een compliment van de leerkracht. Maar ondertussen waren we al pagina’s verder, ik was al aan het tellen waar ik ongeveer zou uitkomen. Ik wilde me al voorbereiden op, lette al helemaal niet meer op het verhaal dat we aan het lezen waren.
En weer de volgende, de volgende dichterbij in de rij, mijn rij! Nog twee mensen voor me, ik voelde mijn hart al sneller kloppen, het zweet in mijn handpalmen, het warme gevoel in mijn lichaam. Engelse woorden dansend voor me, de woorden die nu gelezen worden, maar ook de woorden die ik straks lezen zal. En daar is weer de volgende alinea. Nu nog maar 1, hierna ben ik. Mijn hart hoor ik nu kloppen in beide oren, mijn ademhaling is sneller en stokt zo wat in mijn keel, mijn gedachten slaan nu op hol, binnen in mij is chaos. Van buiten verstil ik, als je nu mij zou zien zitten dan was er niets te zien, misschien een iets warmere rode kleur in mijn gezicht, maar dat zou ook van de warmte in de klas kunnen zijn, maar je zou niet denken aan die verlegenheid, die toch zo obvious is.

“Heel goed, Olaf, heel goed! Mooi! Dyon, jij bent aan de beurt!”

O, mijn God. Daar gaan we!

De eerste woorden lukken, daarna is het meteen over. Het blokt gewoon ergens in mijn keel. Ik moet nu helemaal rood zijn, dat zweet op m’n hoofd moet echt toch wel iedereen zien, dus ook voor Saskia. Net haar wil ik dat niet laten zien. Ik wil niet dat timide mannetje zijn die nog niet eens kan voorlezen. Het is over. Het lukt niet. Ik kan dit niet.
Ik kijk op, naar de leerkracht, misschien redt hij me, misschien redt hij me. En ja, het hoeft niet. Het is niet nodig om door te gaan. Waarschijnlijk weet de leerkracht dat ik goed kan compenseren met m’n woordjes leren en schrijven. Hij ziet mijn struggle en dat hoeft nou ook weer niet. “Gelukkig”, denk ik.
Heel even maar, want daarna heb ik weer spijt. Spijt dat het me weer niet is gelukt. Hoe dom kan ik zijn?”

Dat ik deze situatie na 27 jaar, nog zo in detail kon beschrijven, geeft aan hoeveel impact dit op mijn leven heeft gehad.
Nu, nu weet ik dat hier een aantal factoren speelden waardoor de situatie enkel erger werd.
Het had heel anders kunnen lopen als ik daar al had geweten wat ik nu weet: De kennis om een dergelijke situatie geheel om te buigen.

Hoe ik deze angst om in het openbaar te spreken uiteindelijk overwonnen heb, dank ik, elke dag nog steeds, aan m’n vader. Hij kwam rond mijn 18de, met een krantenartikel waarin mensen gezocht werden om deel te nemen aan een wetenschappelijk onderzoek van, toen nog de Rijks Universiteit Limburg, de RUL, nu University Maastricht.
Ze zochten jongeren met een sociale fobie. Ik mij aangemeld, mocht op gesprek en ja hoor, ik voldeed volledig aan de gestelde criteria, ik mocht deelnemen.
Ik had net mijn rijbewijs kan ik me nog herinneren en daar ging ik, elke week naar Maastricht en dat een aantal maanden lang.

Die cursus, die ervaring, heeft m’n leven compleet veranderd.

Die ervaring zou ik graag ooit nog willen delen met jongeren die net als ik toen niet durven te spreken in het openbaar, waarbij die angst om te spreken in het openbaar een belemmering vormt in hun persoonlijke ontwikkeling. Ik zou ze dolgraag willen helpen om die angsten een plek te geven en gewoon vrij te kunnen spreken, ook al zijn er die angsten, zodat ook zij hun stem durven te laten horen. Vrij zijn om te kunnen spreken in het openbaar.

Maar vergeet niet, dat de ontwikkeling die ik heb doorgemaakt, de (persoonlijke) reis, zoals ik het steeds weer zie, de reis hier naar toe, van het niet kunnen en durven spreken naar het zo veel plezier beleven aan de mogelijkheid om anderen je ervaringen en kennis te vertellen, te delen, dat die reis, ook de moeite waard is geweest!
Ik ben er van overtuigd dat iedereen in zijn leven een struggle heeft die hij moet overwinnen. De persoonlijke ontwikkeling waar je sterker en wijzer van wordt. Die reis alleen al, is al mooi genoeg. Om dan uiteindelijk boven op de top aan te komen en terug te kijken op het pad welk je gegaan bent is dan een fantastisch zicht.

De kracht zit in de mens zelf

De kracht zit in de Mens zelf.

Sinds 2002 ben ik als klinisch fysicus-audioloog werkzaam bij Adelante communicatie & audiologie, daarbij zie ik veel patiënten en in die gesprekken zie ik dat de mens in het algemeen, gewoon vanuit de basis, GOED is! Ik geloof in het goede van de mens. In de kracht van de mens zelf.

Ik zal proberen uit te leggen waarom.

Afgelopen jaren heb ik mij samen met een heel team aan enthousiaste collega’s gespecialiseerd in de behandeling van tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd. Een zeer complex probleem waarvoor we vanuit ons centrum een gespecialiseerde interdisciplinaire aanpak hebben ontwikkeld. Een aanpak die zeer uniek en effectief is. Wetenschappelijk getoetst. Wereldwijd bekend. Maar daar gaat het hier nu niet over.

Ik wil het hebben over iets heel anders dat ik uit dit fantastische werk haal.

Als audioloog heb ik in het begin van dit uitgebreide programma een gesprek van 1 uur met de cliënt. Een gesprek waarin ik uitleg geef over het gehoor, over hoe ons oor werkt, hoe ons auditief systeem werkt, het neurale netwerk, de hersenen, wat wij als mens sowieso met geluiden doen. Van de oorschelp tot aan de auditieve cortex. Dit alles moet ik zo uitleggen dat de cliënt het begrijpt. Als het moet in Jip&Janneke taal.
Ja, dat kost tijd en inlevingsvermogen.
In dit interactief gesprek is het ook van belang om vanuit de optiek van de cliënt te werken, vanuit de wereld van de mens welke voor me zit, om al die informatie in de uitleg mee te nemen, zeg maar het leven waar de cliënt in verkeert te gebruiken in de uitleg. Het is niet enkel een verhaal dat ik vertel, het is een verhaal dat afhankelijk is van ervaringen, werkzaamheden, studies, relaties, stress, spanningen, waar cliënt allemaal mee te maken heeft. Dus ik verneem veel van de cliënt en die informatie is weer nodig om in het gesprek mee te nemen.

Vandaar dat ik de “mooiste” verhalen hoor van en over het leven. Dat ik de kracht in mensen zie, ondanks alles wat ze hebben meegemaakt. Levenswijsheden ontdek in die gesprekken.

Mensen zoals jij en ik, die het veel slechter hebben getroffen dan wie ook, maar ondanks vele tegenslagen kracht vinden om door te gaan en er weer bovenop komen.

Luctor et emergo.
Ik af en toe echt geraakt wordt met wat ik hoor en zie. Ik mijn tranen moet inhouden, me sterk moet houden bij het verhaal dat ik hoor. Niet enkel uit verdriet, maar gelukkig zelfs vaak genoeg ook uit vreugde, vreugde om te zien dat wij, met ons hele team, de mensen met deze ernstige klachten, mensen die echt in de ellende zitten, mensen die aan het einde van hun latijn zijn, dat we deze mensen kunnen helpen.

Verwonderd zijn van wat ze van ons mogen en kunnen verwachten. En waar de meeste mensen door geraakt worden is enkel één ding;
Dat wij de tijd nemen om te luisteren, actief te luisteren! Laten zien dat je elkaar begrijpt en met het gezegde ook daadwerkelijk iets doet. Gehoord worden!

Ik zie zo veel mensen waar ik zulke mooie gesprekken mee heb. Die gesprekken zou ik dolgraag willen delen. Uiteraard met respect naar privacy van de patiënt is het voldoende om enkel de rode lijnen aan te geven. De essentiële informatie waar het in dit verhaal om gaat; de goedheid in de mens.
Het vertrouwen in de mensheid!

Omdat het voor mij, maar ik denk ook voor vele anderen, een inspiratie kan zijn voor een manier van leven. Wat is nu echt belangrijk in dit leven?

Inspiratie kan zijn om kleur te geven aan jouw eigen leven, voor mij persoonlijk is dit uiteraard letterlijk en figuurlijk! Mijn eigen leven hiermee vorm te geven, maar ook kleur, vorm, lijnen die ik in mijn kunstwerken gebruik komen uit mijn eigen gevoel. Maar vooral ook de gesprekken die ik heb neem ik daar zeker in mee. In een abstracte manier, maar wel intens en met veel respect voor de mens achter het verhaal, respect voor het leven.

Een aantal kunstwerken van mij hangen ook in ons audiologisch centrum. Een collega psycholoog stond er een keer samen met mij naar te kijken, zij vroeg mij wat die strepen in de doeken betekenen, want zij zag daar “pijn” in, net alsof het scheuren zijn in het doek, alsof ze stuk zijn, gewond zijn. Hoe mooi is dat, de doeken zien als iets levends.
Ik heb ze zelf niet met die intentie gemaakt, de strepen, maar het is wel een signatuur van mij. Ik leg er zelfs vaak een gouden rand overheen. Misschien is dat wat in het leven ook gebeurt, de pijn, de ervaringen die iedereen meedraagt in zijn of haar leven. Voor degene die goed kijkt, zichtbaar zijn, maar hij die met één vlugge blik kijkt, het amper ziet.

Het groter geheel geeft kleur, is prachtig, is een mooi mens. Maar degene die echt kijkt ziet diepgang, komt erachter wat er nog meer is, waarom iemand is zoals die is.

Vandaar dat ik met degene die echt wil kijken en die diepgang in het leven wil zien, de verhalen wil delen.

“Vaarwel, zei de vos. Kijk, dit is mijn geheim, het is heel eenvoudig: Alleen met het hart krijg je kijk op iemand. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.
Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar, herhaalde de kleine prins, om het goed te onthouden.
De mensen hebben dit vergeten, zei de vos. Maar jij moet het niet vergeten. Jij blijft altijd verantwoordelijk voor wat je tam hebt gemaakt.”

Uit De kleine prins, een prachtig kinderboek, wat eigenlijk verplichte literatuur zou moeten zijn voor elke volwassenen, voor een zondagmiddag te lezen zo dun is het, maar met zo veel wijsheden.

Wordt vervolgd.

Een aantal verhalen zijn al terug te vinden in de rubriek De kracht zit in de mens zelf.