De mens is als een kunstwerk

Gisterenavond een bijzondere eerste ontmoeting met collega’s werkzaam als coach, therapeut, psycholoog of specialist in de zorg of vanuit een eigen praktijk.

Kwaliteitskring/intervisiegroep Limburg, een gemêleerd gezelschap wat deze groep sowieso al bijzonder boeiend maakt.

Bij iedere professional deze avond aanwezig staat hoog in het vaandel: De mens centraal.

De mens als een kunstwerk, uniek en bijzonder. Met groot respect voor de persoon tegenover je.

In de psychotherapie in welke vorm ook, wordt dat nog eens benadrukt op moment je de kunst van het gesprek verstaat.

Want wat maakt een mens beter met een goed gesprek? Een luisterend oor bieden. Gehoord worden. Vanuit de audiologie termen die ik regelmatig de revue laat passeren.

Maar de kennis en kunde te beheersen om die cognitieve gedragsverandering vanuit dat gesprek in gang te zetten is een kunst op zich.

En zo zie ik het gesprek als een kunstenaar die zijn instrumenten weet in te zetten op het moment deze een prachtig portret maakt.

Die instrumenten zijn de metaforen, de oefeningen, de verhalen, de ervaringen die als professional in te zetten zijn.

En net als de kunstenaar, hoe vaker je al die instrumenten gebruikt, hoe beter je ze onderhoudt, hoe meer de ervaring wordt gedaan wanneer welk instrument in te zetten is, des te beter je in dat vak wordt.

De mens zien als een groot marmeren steen, waar je met veel respect, geduld en voorzichtigheid aan gaat werken.

Laag voor laag vorm geeft. En elke keer weer met verschillende tools een stapje verder komt in het gehele proces van het samen creëren.

En net als in de masterclass waar je van de meester zelf veel kunt leren door te zien welk instrument waar in te zetten is, zo kun je van elkaar leren door het er over te hebben.

“Übung macht den Meister!”

De mens als kunstwerk.

Werelddovendag

Vanmorgen zat ik op m’n fiets naar m’n werk. De vogels hoor ik fluiten. Geluiden van de natuur die wakker wordt. Een collega die van op de parkeerplaats een goeie morgen roept.

Afgelopen weekend was het zaterdag werelddovendag. Samen met Jan (82, kunstenaar en doof geboren) een zeer unieke expositie mogen geven van ons beide kunstwerken.

Nog meer realiseerde ik me vanmorgen zijn verhaal. Het verhaal dat we vele bezoekers dit weekend via zijn kunstwerken hebben mogen vertellen.

Boekdelen worden er verteld via kleur, figuren en composities op het doek.

Nog meer werd ik me pas vanmorgen bewust hoe het zou zijn om nooit geen geluid gehoord te hebben.

Hoe groot is dan het compliment dat ik van Jan mocht ontvangen. Hij zag nu pas in mijn levensgrote kunstwerken hoe geluid zou moeten klinken.

Open. Harmonie. Rust. Van diep beneden naar boven. Torenhoog. Zo beschreef hij het.

We hebben ontzettend mooie gesprekken gehad deze twee dagen, samen met zijn tolk was Jan nu mens.

Op een notitieboekje schrijft hij normaal in korte pakkende woorden wat hij je wil vertellen.

Gisteren later op de avond schreef hij mij: “Ik ben afgelopen dagen vergeten dat ik doof was”.

Dat laatste woord “was“, spreekt voor zich.

https://rtvmaastricht.nl/nieuws/artikel/tentoonstelling-stem-van-de-kunstenaar-geopend

Time to ACT!

Bezorgd zijn we nu denk ik wel al allemaal. De komende tijd gaat hoe ook spannend zijn.

Zelf ben ik heel bezorgd, om bijna iedereen om me heen, m’n gezin, m’n ouders, broers, vrienden en collega’s. Zelfs om heel Nederland en de wereld. Erg hè?! 😊

Waar gaan we met z’n alle heen? Hoe ziet de toekomst er uit?

Die bezorgdheid kan mij verlammen, kan mij bijna enkel zicht geven op al die beren op de weg.

Bij toeval ben ik net aan een cursus ACT voor professionals begonnen. Aline Kruit is mijn trainer. Eerste bijeenkomst hebben we nog net, met in achtneming van de strenge regels, afgelopen vrijdag (13 maart) gehad, volgende sessies gaat voor de hele groep online zijn.

ACT staat voor Acceptance and Commitment Therapy. Een strategie of een manier die je kunt inzetten om anders en hopelijk beter met problemen om te gaan.

ACT gaat niet proberen de inhoud van je probleem te veranderen, zoals bij CGT cognitieve gedragstherapie het geval is, maar ACT gaat er min of meer van uit dat waar je problemen mee hebt dat je dat niet kunt veranderen, maar wel de manier waarop je dan met dat probleem omgaat. Angst, bezorgdheid, speelt hierbij een grote rol.

Nu denk ik dat we de komende tijd genoeg thuis gaan zijn, genoeg tijd dus om in detail hier mee bezig te gaan zijn. Nieuwe inzichten leren kennen.

Vanuit die eerste bijeenkomst en literatuur die ik al gelezen had is me één ding duidelijk geworden. ACT kan ik heel goed gebruiken in de periode die nu komen gaat. Waarom zou ik de informatie vanuit de cursus, die mij een compleet nieuwe visie en kracht geeft het Coronavirus mentaal beter aan te kunnen, niet met jullie delen?

Daarom ga ik het gewoon hier met jullie delen, zij die het leuk en interssant vinden gaan het lezen. Heb je zoiets van waar heeft die Scheijen het over? Heb ik helemaal niks aan. Hoop ik dat je niet toch blijft lezen en je enkel irriteert aan de wijze waarop ik dit ga schrijven. Namelijk open en eerlijk. Hoe ik het zelf beleef. Stappen die ik in gedachte ga maken, zelf leren om anders er mee om te gaan.

Dat is namelijk de basis van deze cursus, titel “ACT voor professionals”, ook al is die dus bedoeld voor trainers, therapeuten en coachers, je zult ook als professional zelf eerst ACT helemaal moeten doorlopen en ervaren. Met de billen bloot gaan dus! Laat ik dat proces samen met jullie gaan delen, in de hoop dat je er ook iets aan hebt. En ben jij al ACT getraind en heb je op of aanmerkingen, hoop ik dat ook jij die hier durft te delen, zodat we er allemaal van kunnen leren.

En wie weet, is het mogelijk om hiermee de moeilijke tijd die komen gaat samen te doorlopen.

ACT is een open source training, dat wil zeggen dat heel veel info vrij toegankelijk is. Het wordt zelfs aangespoord om die info te delen. Om meer en meer mensen deze nieuwe technieken eigen te laten maken. Het is een andere wijze om met problemen om te gaan.

De allereerste oefening die werd gegeven was dan ook bedoeld om dit inzichtelijk te maken. Aline riep uit de groep drie personen naar voren en deze werden in één lijn achter elkaar gezet. De ene persoon was ons, de mens, wij. De middelste persoon stond symbool voor alle problemen die we zo tegenkomen in ons leven, zaken waar we ons zorgen over maken. En de laatste persoon in de lijn stond als zijnde alle waarden die wij belangrijk vinden in ons leven. Waar staan we voor, wat vinden wij belangrijk? Welke doelen stellen we onszelf?

En als deze drie mensen zo in een lijn staan dan kun je als mens bijna die waarden niet zien, je bent bijna altijd gefocust op de problemen die voor je staan. Die probeer je dan weg te duwen, of van weg te lopen. Je probeert over die problemen controle te krijgen. Weg te nemen het liefst. Maar al dat lukt steeds niet, dus moet je gaan kijken of het anders kan.

En daar was voor mij die eerste eye opener. Die problemen kun je meestal niet wegnemen, die bezorgdheid en angst is er, kan ook heel normaal zijn. Ik bedoel, CORONA, er komt ook echt iets op ons af. Dus dat we bezorgd zijn is nu heel normaal.

De truc is om te zien dat je ook naast die problemen, naast die angst, kunt gaan staan, waardoor je vol zicht krijgt op jouw eigen waarden. De problemen en angsten zijn er nog steeds, die kun je zien, maar ze belemmeren niet het zicht op jouw waarden en doelen in je leven. Hoe mooi is dat? Die mogelijkheid is er dus. Alleen, dat is niet zo even gedaan. Daar is dus die training voor.

Maar zoals hier nu. Coronavirus, is er, de veranderingen die dit geeft ook, kunnen we niet gaan wegnemen, hebben we mee te dealen. Hoe we daar mee omgaan is aan onszelf. Ik ga er naast proberen te staan en oog te hebben voor mijn eigen waarden, wie ik ben. Doelen die ik mezelf stel probeer ik ondanks alles wat er nu speelt nog steeds voor ogen te houden. Grappig dat in dit gezegde, “het voor ogen houden” dit eigenlijk ook al zegt.

Ik ga dit proces met jullie delen. Tussendoor ga ik zeker ook weer schilderen en dat alles gewoon hier met jullie delen. In de hoop jou als lezer te inspireren en jouw eigen talenten net nu in te zetten. Jouw eigen waarden en doelen te gaan zien en naar toe te werken. Wie weet kunnen we dan na Coronatijd samen zeggen, het was een moeilijke tijd, maar ik had hem eigenlijk niet willen missen, want ik heb er enorm veel van geleerd en aan gehad.

Time to ACT! 😊

Hearing well and being well

A huge compliment to the organizers of this conference! And all the speakers had such an Inspiring lecture! Thank you for that!

As I am now laying at my bed, almost midnight. Just had a glimpse out of the window. From the 37th floor an amazing view over Frankfurt. Seeing all these lights, this skyline, the world, all those people. Living together.

Communication is the most important element that makes all this work!

Hearing each other, listening to stories that have to be told, and the moment one really takes some time to sit down and have a real conversation.

Make it even possible to change this world. Even to make the impossible possible. Cause what I see, is that the knowledge is all there.

Miracles can be possible, if only…

At my ears now playing; KC LIGHTS, featuring Nicole Dash Jones, titel: Change the world.

Amazing listening to this music, all the instruments I can hear, I love to listen to this combinations of strings and voices, drums, hearing all this together and that one can choose in the brain to focus on one instrument, that already is such a miracle, but what to think of this device, here in my hand, my phone, these headphones with Bluetooth connection, Spotify, that gives me access to all the music I want to listen to, I can just with one click on the phone start music on my headphones…

Just imagine! All the people who have made this work! From the artist who composed this music to the dream once Steve Jobs had and made in possible…

How many meetings, discussions, chats with colleagues have there been before all this was real?

And still there is so much we still have to reveal.

Hearing well, being well.

Horen is meer dan enkel de oren!

Ter gelegenheid van de jaarlijkse Seniorendag Valkenburg werd ik door Guy Caelen, voorzitter Seniorenraad Valkenburg, uitgenodigd om een korte lezing te houden op die bijzondere plek daar boven op de Cauberg, Holland casino Valkenburg, met dat prachtige uitzicht over ons Geulstadje, Valkenburg.

Thema’s van de Seniorendagen zijn er steeds op gericht om de eenzaamheid onder ouderen aandacht te geven en daar waar mogelijk aan te pakken. Vierhonderd senioren die ik mocht toespreken.

Eenzaamheid. In het kader hiervan kan zeker het gehoor worden meegenomen. Te vaak dat ik, als klinisch fysicus – audioloog op mijn spreekuur verneem dat mensen met een licht gehoorverlies langzaamaan minder zijn gaan deelnemen aan sociale contacten. Familiebezoeken en feestjes worden niet meer bezocht, want tja ze krijgen toch niets meer mee, zitten maar in de hoek en niemand die gezellig even komt praten, dit alles omdat het spraakverstaan in rumoerige omgevingen steeds moeilijker geworden is. Langzaam geraken mensen in een sociaal isolement en zijn zich er niet van bewust dat het gehoor hierin een hele grote rol speelt. Waarbij vaak dan uit gedegen gehooronderzoek blijkt dat er nog heel veel mogelijk is.

Dat wij elkaar kunnen verstaan komt omdat we elkaar kunnen horen. Ons oorsysteem is geniaal. Op het moment u nu hier deze woorden leest hoort u waarschijnlijk uw eigen ademhaling, als u slikt gaat aan beide kanten de buis van Eustachius even open en weer dicht en maakt dus geluid. Schone lucht komt in uw middenoor terecht en drukverschil tussen buiten en binnen wordt weer opgeheven, handig als u nu in het vliegtuig zou zitten. Maar genoeg andere geluiden nu ook om u heen te horen. Geluiden die 5 minuten geleden nog niet opvielen, neemt u nu bewust waar. Die minuscuul kleine trillingen van geluidsgolven bereiken uw trommelvlies, deze brengt weer de kleinste botjes van het menselijk lichaam in beweging, hamer, aambeeld en stijgbeugel om vervolgens de vloeistof in het  slakkenhuis, de cochlea in in een golfbeweging te brengen. Staande golven ontstaan en haarcellen die overeenkomen met de eigenfrequentie van net die toon in het geluid gaan het sterkst bewegen en op die plek op het membraan van Reisner wordt de beweging omgezet in een elektrisch signaal dat de weg vervolgt langs allerlei knooppunten op het neurale pad richting de auditieve cortex in de hersenenen. In detail kunnen we dit vandaag de dag dus haarfijn beschrijven. Als natuurkundige kan ik het begrijpen, maar de verbazing  blijft, de enorme bewondering hoe al dit zo kan groeien en dat wij als mens het horen zo als vanzelfsprekend nemen, terwijl het net zo ingenieus en wonderbaarlijk is. Sterker nog, horen maakt dat we mens zijn. “Nicht sehen trennt die Mensen von Dingen. Nicht hören trennt die Menschen von Menschen.” Emanuel Kant zei dit heel lang geleden al. Wie wil er niet gehoord worden? Een luisterend oor kan zo veel steun geven in een moeilijke tijd. 

Maar om elkaar in een goed gesprek te verstaan is een goed gehoor nodig. Wat voor velen een zo vanzelfsprekendheid is, blijkt voor anderen niet zo vanzelfsprekend te zijn. Vanzelfsprekend het woord alleen al, geeft aan dat iets dat normaal is, van-zelf-sprekend is. Een licht gehoorverlies is al voldoende om een enorme beperking te ervaren in het spraakverstaan. En op het moment gesprekken moeilijker te volgen zijn, is het vermijden van sociale contacten een logisch gevolg. Feestjes, vergaderingen, recepties, familiebezoekjes zijn echt niet meer fijn om naar toe te gaan. Een sociaal isolement is het uiteindelijke gevolg.

Horen is meer dan enkel de oren. Een luisterend oor is niet enkel luisteren, het is actief luisteren. Rekening houden met elkaars beperkingen, strategische oplossingen, door een rustigere omgeving te zoeken om elkaar beter te kunnen verstaan. Duidelijker articuleren, langzamer praten. Het is niet nodig om tegen iemand die slechter hoort luider te gaan praten, langzamer is een vele betere aanpassing. Vragenstellen en doorvragen. Kleine aanpassingen en oplossingen kunnen zo veel betekenen in net hét gesprek om je als mens te voelen dat je erbij hoort. Grappig, ook hierin weer het werkwoord horen, zonder dat het met gehoor te maken heeft.

Horen is meer dan enkel de oren!

Dokters van morgen

Gisteren de hele filmcrew van “Dokters van morgen” op bezoek gehad. Samen met mijn collega psycholoog en onderzoeker dr. Rilana Cima mag ik vertellen over onze gespecialiseerde tinnitusbehandeling.

Wat een leuke ervaring was dat. En mooie verhalen.

Antoinette Hertsenberg die met haar filmploeg in het restaurant van Adelante haar lunch gaat eten en door een jonge dame herkend wordt. Deze jonge dame revalideert in het centrum en is zo blij om Antoinette live te zien, ze had Antoinette sowieso een brief willen schrijven om haar te bedanken. Door een van de uitzendingen van Dokters van morgen over hersenletsels heeft zij nu beter zicht gehad om haar eigen revalidatietraject te vinden. Tranen in haar ogen, verrast om Antoinette daar in het restaurant te zien en haar persoonlijk te kunnen bedanken. Dit verhaal vertelde Antoinette mij weer even tussen de opnames door, met een enorme smile op haar gezicht van geluk. Dat is precies wat dit zo mooi maakt, aandacht in en voor de zorg. Dokters van morgen.

Wat een bijzonder fijn team, onze tinnituspatiente die gevolgd wordt in deze opname werd helemaal gerustgesteld. Gesprekken verlopen daardoor ook vrij snel als “gewoon normaal”. De camera is er figuurlijk niet meer bij, ook al staat de cameraman met die lens boven op mijn neus. Oprechte interesse en ontzettend leuke terugkoppelingen van de hele crew maken het een gewoon interessant gesprek.

Ik geef uitleg over tinnitus, leg aan de hand van “Das Glas der Lebensakzeptanz” uit hoe een en ander gekoppeld is. Dat de tinnitusproblematiek heel complex is, maar we wel mogelijkheden hebben mensen te helpen.

Antoinette die het helemaal begrepen heeft en op de punt van haar stoel zit, komt zelfs met een metafoor die zo passend en grappig is dat ik hem met jullie wil delen:

“Is het dan als bij pijn?” Vraagt ze. “Ik kook nogal graag, maar kan er eigenlijk helemaal niks van, snij me dus ook regelmatig in mijn vingers”. Ze laat een snede zien die vrij vers is. “Pas als ik kijk en het bloed zie, voel ik de pijn”. Zegt ze. “Dus de gedachte dat het pijn moet doen. Laat me dit ook voelen?”.

Hoe mooi is het als iemand zelf met zo’n voorbeeld komt. Dan heb je de essentie al helemaal begrepen.

“Mag ik vanaf nu deze anekdote van jou gebruiken en jouw naam er bij noemen?”, vraag ik. Antoinette lachend: “Graag! En vertel er maar bij hoe onhandig ik met koken ben!”.

https://www.npostart.nl/dokters-van-morgen/AT_2084608

#doktersvanmorgen #gehoor #audiologie #tinnitus

De mens is een kunstwerk

Mooie ontwikkeling bij de collega’s in Maastricht.

https://www.mumc.nl/actueel/nieuws/onderzoek-dagelijks-gebruik-kunstmatig-evenwichtsorgaan

Los van de technische mogelijkheden. Enkel al kijkend naar dit plaatje van het binnenoor, gehoor- én evenwichtsorgaan in één, laat zien hoe ingenieus ons menselijk lichaam is. Dit plaatje alleen al is een kunstwerk op zichzelf. Laat staan dat we straks met minuscule technieken dit kunnen “besturen”, maar zo ver zijn we nog lang niet. Tot die tijd is het van groot belang om mensen die hulp zoeken effectieve hulp te kunnen geven.

Gelukkig hebben we een fantastisch samenwerkingsverband met KNO Evenwicht Maastricht om mensen te helpen met gehoor- én evenwichtsklachten.

Wat ik zelf altijd bijzonder vind is dat dit alles zo kan groeien en precies op de goeie plek terecht komt. Alleen al die gehoorbeentjes, hamer, aambeeld en stijgbeugel, de kleinste botjes van het menselijke lichaam. Én dat wij daarmee kunnen horen en tegelijkertijd met het evenwichtsorgaan voelen hoe we ons in de ruimte bewegen.

Ik lig lekker buiten in de schaduw onder een boom. Hoor het geritsel van bladeren in die treurwillig boven me, vogels die fluiten, een van de buren het gras maaien, een vliegtuig in de verre verte, auto’s heel ver weg, kinderen schreeuwen in de achtbaan bij de Valkenier, je weet wel die met die lieveheersbeestjes, dit geluid is voor mij een echt zomergeluid, nu hoor ik de buurman iets in de GFT-bak gooien, het herkenbaar geluid van die deksel. Tegelijkertijd een motor die in centrum Valkenburg voorbij rijdt, ook een typisch zomergeluid.

En dit alles zijn inimini geluidstrillingen in de lucht. Die van al deze geluidsbronnen hierboven beschreven mijn trommelvliezen tegelijk op verschillende frequenties lichtjes laten bewegen, die kleinste botjes van ons lichaam laten trillen en verdergeleiden in dit slakkenhuis zoals op de foto. Haarcellen heen en weer gaan, ionenstromen genereren, via zenuwbanen en knooppunten mijn auditieve cortex bereiken ik nu hier op dit moment al deze geluiden bewust kan waarnemen, hier in dit bericht in woorden dit alles beschrijf en jij deze tekens al lezende precies kunt voorstellen hoe die geluiden klinken, omdat je ze zelf al eens een keer ervaren hebt.

Laat dit nu eens even binnenkomen, hoe ver we al zijn. Wat we allemaal al weten. In welk detail we kunnen kijken. Maar nog een lange weg te gaan voordat we op microniveau kunnen “repareren”. Hoe meer mensen dit leuk gaan vinden, hoe eerder we oplossingen voor alle problemen gaan vinden. Want wie gaat er voor zorgen dat als er problemen zijn er naar oplossingen gezocht wordt?

Daarom is kennis delen, goed onderwijs, geld voor onderzoek, maar ook jongeren motiveren en inspireren om technische vakken leuk te gaan vinden en teamwork, o zo belangrijk…😊

Én elkaar successen gunnen. Daarom een dikke proficiat aan het adres van mijn collega’s in Maastricht met het behalen van deze subsidie voor verder onderzoek op evenwichtsklachten.

Bedankt!

Via LinkedIn vanmorgen deze aanbeveling hieronder mogen ontvangen. Deze wil ik graag met jullie delen.

Dankbaar en vereerd ben ik bij deze bijzondere woorden. Bedankt Sjoerd voor de uitnodiging en de kans die je mij gegeven hebt om deze info met een groter publiek te mogen delen.

Sjoerd Salet

Klinisch psycholoog – Plaatsvervangend P-opleider – bestuurslid MSB at Zuyderland Medisch Centrum

Op 15 juni 2018 een prachtige Studiedag Tinnitus georganiseerd vanuit de Sectie Somatiek van de VGCt.

Ik ken Dyon persoonlijk en heb vanuit mijn werk als klinisch psycholoog binnen Zuyderland MC ook geregeld professioneel met hem te maken. Ik heb hem gevraagd vanuit zijn kennis en expertise op het gebied van tinnitus en zijn kunstenaarschap een inspirerende bijdrage te leveren ter afsluiting van deze dag. Wat heeft hij dat ongelofelijk mooi waargemaakt, met niets dan lovende reacties over zijn enthousiaste en uiterst boeiende presentatie. Als dagvoorzitter had ik de eer hem te introduceren. De woorden die ik daarvoor heb gebruikt, bleken allen een schot in de roos:

“Ik ben zeer verheugd om de spreker te introduceren die een zeer inspirerende lezing in de categorie “Art meets Science” zal geven die als sluitstuk van deze dag mag klinken.

Hij heeft twee grote passies, Tinnitus en Kunst, en zal deze twee op eigenzinnige wijze en vanuit historisch perspectief verbinden.

Heeft u niet altijd al willen weten of Van Gogh ten onrechte als dronkenman werd uitgemaakt en waarom en hoe hij nu eigenlijk echt zijn oor heeft afgesneden? Wat was het gevolg dat Goya werd getergd door complete doofheid en tinnitus? En hoe Beethoven ons heeft willen laten horen hoe tinnitus werkelijk klinkt?

Psychologie en audiologie waren wetenschappen die tegen het einde van de 18e eeuw nog niet eens bestonden. Vandaar dat er in de kunstwerken en muzikale composities eigen interpretaties van de makers zijn terug te vinden, die vanuit de kennis die we nu hebben een ander licht schijnen op tinnitus en gerelateerde klachten. Klachten als onwetendheid, onzekerheid, sociaal isolement, onbegrip vanuit de omgeving en angst voor het onbekende, die een inspiratiebron vormden voor het creëren van meesterwerken.

Hij is ingenieur, klinisch fysicus en audioloog, werkzaam bij Adelante zorggroep en co-auteur van het artikel in The Lancet. Daarnaast is hij een fantastisch professioneel kunstenaar en ook in die hoedanigheid actief op het gebied van de “psychoakoestiek”.

Mag ik een hartelijk applaus voor Dyon Scheijen!”

Niet meer dan terecht kreeg hij vooraf, maar zeker ook na afronding van zijn lezing, een daverend applaus!

Laat Beethoven ons horen wat hij niet meer hoort?

En dan de laatste in de rij Beethoven.

Ludwig van Beethoven – Symp no5 C minor op 67 movt III mm 213-331.

De strijd die hij heeft geleverd en hoe mooi Beethoven zelf oplossingen heeft bedacht voor zijn gehoorverlies is het schrijven van een boek eigenlijk wel waard.

December 1770 geboren in Bonn, overleden op 26 maart 1827, Wenen. Jaartallen worden nu even van belang om op te letten.

Op 6 oktober 1802 schreef Beethoven zijn ‘Heiligenstädter Testament’.

Een testament gericht aan zijn twee broers, Kaspar Karl en Johann, waarin hij zijn wanhoop over zijn toenemende doofheid toen al in detail beschreef. Pas maanden na zijn overlijden wordt dit testament gevonden.

Over de impact die zijn gehoorverlies heeft op het dagelijkse functioneren. Het sociaal isolement waarin hij is terechtgekomen. Mensen niet meer kan verstaan. Hij als dove musicus eigenlijk niet meer wil leven, maar zich verplicht voelt toch in leven te blijven, om zo de wereld van zijn muziekstukken te laten genieten.

Rond 1819 is Beethoven volledig doof.

In de periode naar de doofheid toe gebruikt hij ijzeren draden die Beethoven verbindt met de pianosnaren om zo de muziek te kunnen horen. Beethoven had toen namelijk al een enorm succes en begaf zich als “kunstenaar” in goed gezelschap met “wetenschappers” en dokteren. In die tijd heel normaal dat kunst en wetenschap elkaar steeds vonden. Letterlijk en figuurlijk.

Het gebruik van die stalen draden was op advies van een oorspecialist die toen al ook zijn tijd ver vooruit was en gebruik maakte van de beengeleiding. Vandaag de dag zelfs toegepast in de botverankerde hoortoestellen: BCD. Bone Conducted Device.

Vanuit alle documenten die ik lees heb ik het sterke vermoeden dat het gehoor van Beethoven langzaam achteruit is gegaan door beiderzijds een otosclerose. Verkalking van de gehoorbeentjes, een verstarring van de stapes aan het ovale venster in de cochlea, die uiteindelijk, als er geen operatie plaatsvindt, een binnneoordoofheid tot gevolg heeft.

Het proces van zijn progressief gehoorverlies, het langzaam achteruitgaan van zijn gehoor heeft een enorme invloed op zowel zijn privé, als ook zijn professionele leven.

Met woorden wordt dat duidelijk in zijn Heiligenstadt Testament, echter is dit document van vier pagina’s pas maanden na zijn dood gevonden. Al die jaren heeft Beethoven deze brieven bewaard. Was het voor hem niet mogelijk deze woorden openbaar te delen. Tussen de regels door is dit zeker ook te lezen in zijn testament. “Wilde ik soms nog mij opeens over dit alles heenzetten, o hoe hard werd ik dan nog door de verdubbelde treurige ondervinding van mijn gebrekkig gehoor teruggestoten; en toch was het mij niet mogelijk, tot de mensen te zeggen: ‘Spreekt luider, schreeuw; want ik ben doof.’ Ach! hoe was het mij ook mogelijk, de zwakheid van een zintuig kenbaar te maken, dat bij mij volkomener dan bij anderen behoorde te zijn; een zintuig, dat ik eens in de hoogste volkomenheid bezat, – in een volkomenheid, zo als maar weinigen in mijn vak hetzelve bezitten of bezeten hebben? o! Dat kan ik niet.”

In stilte verwerkte Beethoven de impact van het enorme gehoorverlies, maar nog meer heeft hij dat naar mijn mening getracht om daarom de muziek te gebruiken zijn verhaal te vertellen. De muziek was zijn taal, zijn stem, verhalen kon hij vertellen met de muziek die hij schreef.

Ik wist dat er een muziekstuk was waarin hij een tinnitus laat horen. Bij toeval kom ik uit op:

Symp no5 C minor op 67 movt III mm 213-331. Geschreven ergens tussen 1804 en 1808. De periode waarin het verlies van zijn gehoor steeds ernstiger wordt.

In dit stuk (op ongeveer 19 minuten) hoor ik dat Beethoven het grote publiek wil laten horen wat hij hoort, beter gezegd wat hij niet meer is gaan horen. Als een moderne DJ draait hij aan de knoppen en langzaam schrijft hij bepaalde frequenties weg.

Langzaam sterft het geluid van de muziek helemaal uit, om dan als laatste enkel nog een tinnitus te kunnen waarnemen in de stilte die er eigenlijk is. In de verte nog net zachtjes tonen te horen zijn, heel zacht om dan vervolgens op majestueuze wijze het volume weer terug te brengen. Alle registers trekt Beethoven open, waarin je hem bij wijze van hoort schreeuwen “Dit is wat jullie horen, geniet hiervan, luister naar de details, naar alle tonen die voorbij komen, het complexe van het oorsysteem om al die instrumenten tegelijk en in verschillende toonhoogtes te kunnen waarnemen”.

Zelf heb ik ooit, lang geleden, in een fanfare gespeeld, French Horn. Prachtig instrument. En het mooiste is als je als muzikant dan zo luid mogelijk mag spelen. Zeker op zo’n hoorn. Zo luid dat het geluid even lijkt over te slaan. Precies dat schrijft Beethoven in de partituur. Je hoort het enthousiasme in de muziek. Die hoornpartij gaat met een dubbele forte helemaal uit haar dak.

Kippenvel. Tegelijkertijd raakt het me diep, zeker nu ik de woorden heb gelezen in zijn testament. In ongeveer dezelfde periode heeft Beethoven deze symfonie gecomponeerd. Met eenzelfde emotie, met eenzelfde boodschap, met eenzelfde noodkreet. Muziek was zijn taal, zijn leven.

“Fate is knocking at the door”, zei Beethoven bij de vier tonen die zo typerend zijn voor de vijfde symfonie. Later zijn deze vier tonen, kort-kort-kort-lang, de internationale code geworden voor SOS, safe our souls. “Help me!”. Hoeveel toeval?! Beethoven die schreeuwt om hulp en niet gehoord wordt.

“Many assert that every minor piece must end in the minor. Nego! …Joy follows sorrow, sunshine—rain”, ook dit is een quote van Beethoven gekoppeld aan de vijfde symfonie.

Het opentrekken van dat hele register, nadat hij eerst zijn gehoorverlies met de muziek heeft laten horen, het langzaam sterven van de instrumenten, stuk voor stuk doven ze uit. Om dan vervolgens op een geniale manier in de compositie een gevoel van triomf te laten beleven, overwinning. Zou het dat hij toen al wist dat hoe ook er een dag zou komen, dat ooit iemand zijn emotie, zijn gevoel hierin zou herkennen en wil delen met de wereld?

Net als de andere kunstenaars besproken in hun schilderijen met kleur en compositie de emotie en de impact van het grote gehoorverlies en tinnitus konden laten zien, zo laat Beethoven dat hier horen in zijn muziek.

Psychologie en audiologie waren wetenschappen die tegen het einde van de 18de eeuw überhaupt nog niet bestonden. Vandaar dat er in de kunstwerken en muzikale stukken eigen interpretaties van de makers zijn terug te vinden die vanuit de kennis die we nu hebben een ander licht geven op de tinnitus en gerelateerde gehoorklachten.

Klachten waarbij onwetendheid, onzekerheid, sociaal isolement, onbegrip vanuit de omgeving, angst voor het onbekende, al dit zelfs een inspiratiebron bleek te zijn voor het creëren van meesterwerken.

Edvard Munch noteert in een van zijn dagboeken: “Zonder angst en ziekte zou mijn leven als een boot zijn zonder roer”.

Grootheden die nu nog middels hun meesterwerken tot ons spreken, voor degene die er oog en oor voor heeft.

Horen is meer dan enkel horen.

Ga het stuk van Beethoven luisteren, laat het een keer tot je komen met bovenstaande informatie en hoor wat hij ons te vertellen heeft.

De impact van gehoor op een mens, maar nog meer de liefde voor muziek die met onze oren te horen is.

Literatuur en bronnen:

Arnold WN, The illness of Vincent van Gogh, Journal of the History of the Neurosciences 2004, Vol. 13, No.1, pp22-43

Arenberg IK, Countryman LF, Bernstein LH, Shambaugh GE, Van Gogh had Ménière’s disease and not epilepsy. JAMA. 1990, Vol. 264, pp491–3

Shearer PD, The deafness of Beethoven: an audiologic and medical overview, Am J Otol. 1990 Sep, Vol. 11(5), pp370-4

Stevens MH, Jacobsen T, Crofts AK, Lead and the deafness of Ludwig van Beethoven, Laryngoscope, 2013 Nov, Vol. 123(11), pp2854-8

Van Gogh museum Amsterdam, tentoonstelling Munch : Van Gogh, 25 september 2015 – 17 januari 2016

1889 – Het eerste internationale psychologiecongres vindt plaats in Parijs.

1889 – Het eerste Franse onderzoekscentrum voor psychologie wordt geopend aan de Sorbonne.

Jheronimus Bosch

Francisco de Goya

Vincent van Gogh

Ludwig van Beethoven

Vaststelling van een otosclerose werd aanvankelijk beschreven door Valsalva in 1704 tijdens een autopsie van een dove patiënt. Joseph Toynbee koppelde otosclerose aan gehoorverlies in 1857. In 1890 was Katz eerst in het vinden van otosclerose bewijs microscopische dat fixatie van de stijgbeugel veroorzaakt. In 1893 beschreef Politzer de otosclerose als klinisch organisatie en beschreef zijn pathologische kenmerken in het lijk. De oudste meldingen van verbetering van het gehoor bij patiënten met otosclerose waren anekdotische gevallen van patiënten met hoofdletsel had, met de daaropvolgende verbetering van het gehoor. Kessel beschreven geval in 1878 bij het beschrijven van de temporale bot van een patiënt die na het vallen van de wagen zijn gehoor verbeterd vinden dat het een breuk in de storm. Holmgren in 1923 behandelde patiënten met otosclerose creëren van één Fenestra in de horizontale kanaal en bedekken met mucoperiosteum. Chirurgie van Fenestra van het horizontale kanaal werd gepopulariseerd door Lempert in 1940 en later verfijnd door anderen, waaronder John House.

Ondanks de aanvaarding van de techniek van Fenestra, zelden was ze succesvol om de kloof van bot-lucht gehoor helemaal dicht, en had een 2% hoger risico op het veroorzaken van ernstig perceptief gehoorverlies. In 1950 voorgesteld Samuel Rosen de mobilisatie van de stijgbeugel, die het voordeel van het genereren van onmiddellijke verbetering in het gehoor had en volledig sluiten van de kloof in de meeste patiënten, vervolgens detecteren dat de vaststelling van de steun wordt weer opgewekt in alle gevallen. In 1956 maakte John Shea de eerste stapedectomie, die de ovale venster met een ader graft en het gebruik van een nylon kunstmatige stijgbeugel om het ovale venster aambeeld.

Siebenmann in 1912 bedacht de term die verwijst naar de labyrintische otosclerose otosclerose foei dat de otic capsule van het slakkenhuis en het labyrint gehuld. Hij stelde dat de labyrintische otoeslcerosis kan resulteren in perceptief gehoorverlies.

http://sieplex.com/author/bauke-dievoet

Spreker gezocht?

Twee weken geleden stond ik in het Spant! Bussum, het hele theater vol met collega’s uit het land, een boeiende lezing te geven over psychoakoestiek.

Voor mij persoonlijk was dit publieke optreden de laatste trede die ik nog te nemen had in mijn hele traject in het “overwinnen” van mijn spreekangst.

Een traject van vele jaren trainingen, cursussen, oefenen en “het gewoon doen”. Met kleine stappen steeds meer vooruitkomen. Om dan nu daar in het mooie theater in Bussum, het podium te nemen en het publiek een cadeau te geven. Want dat is wat je doet in public speaking. De kennis die je de ander geeft is als een cadeautje dat je weggeeft.

En het is zo leuk om cadeau’s te geven en te zien hoe iemand daar blij van wordt.

Daarom zou ik dit nu vaker willen, het spreken in het openbaar. Storytelling.

Meerdere onderwerpen die ik als thema voor een lezing kan geven:

1. Mijn vak audiologie, met name de psychoakoestiek. Wat doet iemand met geluid? Hoe werkt ons hoorsysteem? Waarom hoort de één Laurel en de ander Yanny? Wat gebeurt er in dat brein? Van het bewegen van het trommelvlies tot aan de auditieve cortex uitgelegd aan de hand van optische illusies, auditieve illusies die vaak nog zo onbekend zijn. Een leerzame lezing over het horen.

2. Mijn carrière als professioneel kunstenaar. Een inspirerend verhaal waarin als rode draad door dat verhaal uiteindelijk de twee beroepen audioloog en beeldend kunstenaar elkaar weten te vinden.

Art meets Science.

Mijn reis naar Californië. Het kunstproject in het museum of the living artist. De plek waar het kunstenaar durven zijn geboren wordt. Het park waarin dat museum te vinden was, Balboa Park. Waar ik zelfs de foto van mij, ooit gemaakt door mijn broer Jean, terugzag in het museum of Science. Ik als fysicus daar op de foto bij een opstelling over DNA te zien, met als boventitel; the doctor of the future.

3. Mijn traject welk ik gegaan ben om mijn spreekangst te overwinnen. Ik kan nu gewoon voor een hele grote zaal staan vol met kritische collega’s en mijn verhaal vertellen, zonder rood te worden, zonder de brok in mijn keel die spreken onmogelijk maakte.

Van een sociale fobie op mijn 18de tot nu professioneel spreker. Die reis, die persoonlijke reis die ik gemaakt heb, wil ik graag delen. Om mensen te inspireren en kracht te geven dat elke angst te overwinnen is. Het niet makkelijk zal zijn, maar wel mogelijk. Dat je daarbij het niet alleen hoeft te doen, maar jij het wel zelf moet doen. Zonder de bergen te beklimmen kun je de toppen niet halen. Zonder gidsen weet je de weg niet te vinden. Maar enkel al de weg die je gaat, die weg kan al heel bijzonder en mooi zijn. Het is niet enkel de moeite waard om het doel te bereiken. Het pad daarnaartoe kan zelfs nog mooier zijn. Dit is een heel persoonlijk verhaal, maar het heeft mij gemaakt wie ik nu ben. Ik had het daarom niet willen missen, zelfs niet die dalen waar ik doorheen moest gaan. Net die dalen hebben mij de lessen gebracht om te leren. Die lessen wil ik heel graag delen om vooral mensen die spreekangst hebben met dit verhaal de weg te wijzen die ze kunnen gaan om ook die berg te beklimmen, misschien via een makkelijker pad dan ik gegaan ben, maar om uiteindelijk wel op dezelfde top met dat prachtig uitzicht aan te komen.

Een inspirerend zeer persoonlijk verhaal.

4. En dan als laatste voorbeeld mijn twee passies; Kunst en tinnitus. Meerdere genieën uit de geschiedenis werden getergd door gehoorverlies en tinnitus. In de kunstwerken en muziekstukken zijn de sporen terug te vinden waar deze meesters mee te maken hadden. Vincent van Gogh die zijn oor afsnijdt. Beethoven die volledig doof werd en zijn eigen symfonieën niet meer kon horen. Munch met De Schreeuw.

De mens alleen al is een kunstwerk op zich.

Het verhaal van deze bijzonder mooie mensen vertelt vanuit de werken die zij maakte, de schilderijen waar je de strijd in ziet, het vechten tegen de tinnitus, het ernstige gehoorverlies. In een symfonie van Beethoven zelfs te horen. Hij wil het zo graag delen met de wereld. De impact die zijn verlies van het gehoor en de tinnitus heeft op zijn werk, zijn leven, zijn zijn. Een aangrijpend verhaal achter al deze kunstenaars.

Dit zijn verhalen die ik graag wil delen, mensen hiermee wil inspireren, anders te laten denken, anders te laten kijken. Naar hoe mooi de mens is. Wij als mensen hebben de mogelijkheid om over zaken na te denken, het met elkaar erover kunnen hebben, elkaar kunnen horen, maar nog beter elkaar verstaan. In al deze lezingen komt een aspect naar voren, waar je ook vandaan komt, welke achtergrond of nationaliteit, geloof, rang of stand je ook hebt, al dit speelt voor iedereen.

De mens op zich is al een kunstwerk.

Spreker gezocht voor een event, congres of college?

In een vrijblijvend gesprek kunnen we samen bekijken wat mogelijkheden zijn en wat er gewenst is qua tijd en inhoud van de lezing.

Voor meer informatie mail me:

info@dyonscheijen.nl

Horen is meer dan enkel de oren.

Komend weekend sta ik in het theater en congrescentrum Spant! in Bussum. Op zaterdag 26 mei en maandag 28 mei voor het jaarlijkse audicienscongres AuDidact.

In de middag geef ik een lezing over psychoakoestiek, in de ochtend mag ik het congres openen met een gesproken column. Deze zal hier voor de deelnemers later terug te vinden zijn, maar voor jullie trouwe lezers van dit blog hier al de primeur.

Gesproken column Horen is meer dan enkel oren.

Het jaarlijkse audicienscongres AuDidakt staat deze keer voor een groot deel in het teken van de REM-meting. DeReal Ear Meassurement. In detail kunnen meten wat er aan versterking in de gehoorgang gegeven wordt. Meten is weten.

Meten is weten, dat zou mij als fysicus als muziek in de oren moeten klinken. Maar al vanaf het prille begin van mijn opleiding tot klinisch fysicus – audioloog werd ik geraakt door de kunst van het horen. Wat doet dat brein van ons met al die prikkels aan geluid welke wij de hele dag binnenkrijgen. Dat fascineerde mij enorm. Zo heb ik mij dan ook als audioloog gespecialiseerd in de psycho-akoestiek. De wetenschap die zich bezighoudt met hoe mensen geluiden waarnemen. Wat doet iemand met geluid? Hoe werkt dat gehoorsysteem in ons brein? Hoe horen wij?

In mijn opleiding natuurkunde in Duitsland was ik al in detail alles te weten gekomen over Decibel en Hertz. Die Kunst des Wahrnehmens. Kijken en onderzoeken. Nieuwe dingen ontdekken. Meten is weten. Maar pas in de kliniek, in de audiologie, werd ik gegrepen door ons oor, ons auditief systeem. Ik wist van de Fouriertransformatie, de mogelijkheid om van een brei aan geluiden al die frequenties in individuele frequenties uit te filteren, maar om te zien dat al die geluidstrillingen door cochlea uiteindelijk in dat brein kunnen worden omgezet in iets waar we een betekenis aan kunnen geven, dat was voor mij ongelofelijk. Hoe dat überhaupt zo alles kon groeien.

Het auditief systeem.

Dat hele proces van oorschelp tot aan de auditieve cortex. De gehoorbeentjes, hamer, aambeeld, stijgbeugel, de kleinste botjes van het menselijke lichaam. Het slakkenhuis, de cochlea, het orgaan van corti, het membraan van Reissner, de binnenste en buitenste haarcellen, de ionenstromen, kationen, calciumionen, die uiteindelijk via neurotransmitters, via al die knooppunten in het brein dat eindstation bereiken, de auditieve cortex. We weten het allemaal.

Het moment ik de werking van dit hele gehoorsysteem hier nu in deze video laat zien, horen jullie de muziek op de achtergrond, kun je waarschijnlijk ook al horen welke componist dit is, de klassieke muziekliefhebbers onder jullie zullen wellicht zelfs kunnen horen welke symfonie dit is. Tevens hoor je mijn stem, je begrijpt wat ik zeg, waar ik het over heb, je kunt zelfs de reactie van je buurman horen, die zachtjes tegen je spreekt, je hoort de ruis van de apparatuur in de zaal. Met je ogen dicht zou je zelfs kunnen horen waar al die geluiden vandaan komen.

Horen is dus meer dan enkel de oren.

Het oor zelf is al zo mooi op zich, alleen die oorschelp al. De vorm, de werking van dat hele binnenoor. Maar wat er daarna allemaal in ons brein gebeurt is geniaal. Bijna onbegrijpelijk, maar toch ga ik het proberen, om jullie vanmiddag mee te nemen in die complexiteit van dat brein. De titel van dit congres is niet voor niets: In en tussen de oren.

Ik hoop jullie zelfs handvatten te gaan geven om oplossingen te vinden voor complexe gehoorproblemen die jullie tegenkomen in de praktijk. Mogelijkheden in de hoorrevalidatie waarvan we ons tot nog toe weinig bewust van zijn. Maar net door er bewust van te worden, gaan we de mogelijkheden zien om betere zorg te leveren aan mensen die door een gehoorverlies minder goed horen.

Horen is namelijk meer dan enkel oren.

“Nicht sehen trennt die Menschen von Dingen. Nicht hören trennt die Menschen von Menschen”. Immanuel Kant, Duitse filosoof achttiende eeuw. Hij zag al dat met elkaar praten, een gesprek hebben, informatie en kennis uitwisselen, dat al dit ons eigenlijk pas echt mens maakt. Het niet kunnen zien verwijdert je van dingen om je heen, het niet kunnen horen maakt het moeilijker om je te verbinden met mensen. Een sociaal isolement is een vaak gehoord probleem bij ernstig slechthorenden.

Onlangs mocht ik op een boekpresentatie spreken van een van mijn patiënten. Saskia Boer, haar debuut Mam hoort weer! Van hoortoestel tot cochleair implantaat. Een aangrijpend verhaal van een jonge moeder die langzaamaan doof wordt. Haar eigen verhaal heeft ze geschreven in romanvorm, waar ze vanuit het perspectief van haarzelf en vanuit het perspectief van haar dochter de impact beschrijft van een progressief gehoorverlies op het leven in een gezin. Geluiden die voor ons zo vanzelfsprekend zijn om die dan te gaan missen.

Schermafbeelding 2018-05-20 om 13.02.47

Op de kaft van het boek heeft Saskia de voor haar zo bijzondere geluiden en ervaringen weergegeven. De schoenen, de kerkklok, al dit met een verhaal er bij. Maar ze beschrijft ook de andere zintuigen die daar waar mogelijk gaan compenseren. Eerder dingen zien, ruiken en voelen. Een eye-opener voor iedereen die met gehoor te maken heeft, wij allemaal dus.

Onze zintuigen worden vandaag ook geprikkeld. Mogen we ons daar vandaag nog bewuster van worden.

Dat we kunnen leren van het gesproken woord, kunnen genieten van de muziek, kijken naar beelden die onsgetoond worden in de presentaties, dat we de koffie en het gebak straks in de pauze nog sterker mogen ruiken en proeven en dat we af en toe kippenvel mogen hebben van wat ons wordt verteld.

Ik nodig jullie uit om vandaag al die zintuigen te gebruiken en je te laten informeren en inspireren, maar vooral ook om de passie in dit vak samen te delen en straks in jullie eigen werk op alle mogelijke manieren met nog meer plezier een luisterend oor te zijn voor de cliënt.

Wat een mooi vak; de Audiologie.

Ik wens jullie een leerzaam en boeiend congres toe. In en tussen de oren!

Horen is meer dan enkel oren

Gisteren een voorbespreking gehad met Dorothé van den Aker, projectmanager AuDidact.

26 en 28 mei is het zo ver. Het jaarlijkse audiciencongres in het Spant in Bussum. Bijna duizend audiciens die verspreid over twee dagen een hele dag een boeiend programma krijgen voorgeschoteld.

Het programma is al helemaal rond. En ik sta in het programma naast een zeer getalenteerd spreker Jan van Setten. Ik verheug me enorm op zijn lezing waarvan ik weet dat deze hoe ook inspirerend en leerzaam gaat zijn.

Maar aan mij ook de eer om de congresdag te mogen openen met een gesproken column. Dankzij mijn blog was het organiserend committee op het idee gekomen om mij te vragen de congresdag te openen. Het publiek meteen mee te gaan krijgen.

De titel van het congres is “In en tussen de oren”. Mijn column “Horen is meer dan enkel de oren”.

Audiologie is zo’n een mooi vak. De passie die ik heb in dit vak wil ik gaan delen met mijn collega’s. Als audioloog in een van het grootste audiologische centrum van Nederland wil ik zo graag die zorg voor slechthorenden verbeteren. De samenwerking tussen al die disciplines, huisarts, KNO-arts, audicien, audioloog, maatschappelijk werker, psycholoog en veel meer, is zo belangrijk voor een succesvolle hoorrevalidatie. Ieder zijn eigen specialisme kunnen inzetten in dat bijzonder mooi vak, audiologie. Vanuit ons centrum besteden we heel veel aandacht om die samenwerking in het netwerk continu te verbeteren.

Het hoofdthema van het congres is de Real Ear Measurement, de REM-meting. Tot in detail kunnen meten en weten wat een hoortoestel doet. Meten is weten zou voor mij als fysicus als muziek in de oren moeten klinken. Maar al vanaf het prille begin van mijn opleiding tot klinisch fysicus – audioloog werd ik geraakt door iets anders, de kunst van het horen.

Geniaal hoe dat oor werkt. Die kleine gehoorbeentjes, de kleinste botjes van het menselijke lichaam, bijna een speldenkop zo groot, beter gezegd zo klein. Die duizenden haarcellen in dat slakkenhuis, de cochlea, met in het midden het eigenlijke gehoororgaan, het orgaan van Corti. De binnenste en buitenste haarcellen. De ionenstromen, de kanaaltjes, al deze informatiestromen die uiteindelijk dan samenkomen in het brein.

Maar wat doet dat brein van ons met al die prikkels aan geluid welke wij de hele dag binnen krijgen. Dat was voor mij nog fascinerender om daar bij stil te staan.

Zo heb ik mij dan ook als audioloog gespecialiseerd in de psycho-akoestiek. Wat doet iemand met geluid. Hoe werkt dat oorsysteem in ons brein? Hoe horen wij?

In mijn opleiding natuurkunde in Duitsland had ik al in detail alles geleerd over Decibel en Hertz, die Kunst des Wahrnemens, de basis voor de fysica. Kijken en onderzoeken. Maar pas in de kliniek, in de audiologie, werd ik gefascineerd door ons oor, het oorsysteem. Ik wist van de Fouriertransformatie. De mogelijkheid om van een brei aan geluiden, al die individuele frequenties er uit te kunnen filteren. Ingenieus om te zien dat al die trillingen door dat minuscule slakkenhuisje uiteindelijk in het brein kunnen worden omgezet in iets waar we een betekenis aan kunnen geven.

Op het moment ik dit nu schrijf hoor ik dat het buiten regent, de druppels op de bladeren in de bomen vallen, ik hoor in de verte een auto rijden, ik hoor vogeltjes fluiten, een duif, een pimpelmees, een mus, ik hoor mijn eigen ademhaling, het tikken van mijn vingers op het scherm. Al die geluiden komen tegelijk binnen en ik kan precies horen waar ze vandaan komen, maar ook interpreteren waar de geluiden aan verbonden zijn, een voorstelling maken van die druppels, de vogels, die autobanden op de weg.

Horen is meer dan enkel oren. Wat er daarna in ons brein gebeurt is geniaal. Onbegrijpelijk, maar toch ga ik het proberen, om al die audiciens in Nederland mee te nemen in die complexiteit van dat brein. Om van daaruit zelfs handvatten te vinden voor alledaagse problemen bij het horen, waarvan we ons tot nog toe weinig bewust zijn. Maar net door er bewust van te worden, gaan we mogelijkheden zien om betere oorzorg te kunnen leveren. Horen is namelijk meer dan enkel oren.

Wat een mooi vak, de audiologie.

Delen mag! 😉

Vrijdag de dertiende

Vrijdag de 13de, zullen we maar zeggen.

Zit je twee uur in de trein naar Utrecht. Met m’n drukke agenda had ik mij voorgenomen die tijd nog te gebruiken om mijn presentatie te finetunen. Dat doe ik wel vaker. Het laatste moment nog even creatieve invallen of nog net de laatste actualiteiten toevoegen aan een lezing.

Zo ook deze keer, ik had plaatjes met aandacht voor Misofonie Nederland, ik had een dia met extra de punten van aandacht voor tinnitus bij kinderen, de niet interessante dia’s toch maar verwijderd. Alles bij elkaar zag ik dat ik te veel dia’s had, dus nog wat meer verwijderd, want liever in een rustig tempo iets vertellen dan dat ik als een sneltrein er doorheen moet gaan. Nog wat overgangen beter laten lopen. Dia’s in volgorde veranderd. Klaar.

Dacht ik.

Nog nooit problemen gehad met het aansluiten van mijn laptop op welke beamer of ander systeem dan ook. Maar nu, nu ging het dan een keer goed mis. De techniek liet mij helemaal in de steek, op geen enkele manier was er de koppeling te maken met de beamer. Aan uit, esc, control en F3, niets veranderde ook maar iets, het scherm bleef zwart.

Gelukkig, had ik vorige week die geniale ingeving gehad om de lezing die ik voorbereid had al op stick te zetten, want stel je voor dat…, dan heb ik in ieder geval een power point versie, zo dacht ik nog. Want ik werk met Apple, dus sowieso moet die Keynote versie dan nog eerst geëxporteerd worden naar een Power Point document om het bestand überhaupt te kunnen gebruiken.

Maar ja, in die oude versie, geen aanpassingen, geen nieuwe dia’s, geen aandacht voor tijd.

Improviseren maar! Kijken wat er komt en daar een passend verhaal bij vertellen en omwille van tijd de vaart er goed inhouden. En dat alles met toch ook nog de rode draad volgen en aandacht houden voor het thema; Kinderen en tinnitus.

Vrijdag de dertiende, zullen we maar zeggen.

In de hoop dat het er toch toe doet

20 december 2017

“Een Mexicaanse journalist is dinsdag in de Mexicaanse deelstad Veracruz doodgeschoten toen hij de kerstviering op de school van zijn zoontje bezocht.”

Als ik naar mijn werk rij luister ik altijd BNR de Ochtendspits. Een actualiteiten programma op de radio. In het nieuws van half acht wordt deze trieste gebeurtenis deze ochtend als nieuwsbericht gebracht.

Het raakt me diep, het is de periode voor Kerst, de periode van vergeving, bezinning, er voor elkaar willen zijn. Niet voor niets dat net in deze periode allerlei acties voor goede doelen gehouden worden. Vandaar dat dit kerstgevoel er op deze woensdagochtend 20 december 2017 goed in zit. Dan komt dit bericht van die jonge vader, doodgeschoten voor de ogen van zijn 6 jarig zoontje en diens vriendjes, op de kerstviering op school, keihard binnen.

Omdat het een nieuwsbericht is, gaat het in één adem door met de voetbaluitslagen en het volgende item, het verdwijnen van de fazant. Tja, het is Kerstmis.

Alsof het bericht over de moord op deze jonge journalist zo even tussen de aardappelen en de soep door verteld wordt. Alsof het leven meteen daarna gewoon weer kan worden opgepakt. Alsof al dat waar deze jonge vader als journalist voor aan het vechten was er helemaal niet toe doet.

Kerstgedachten? Voetbaluitslagen van gisteren zijn echt veel belangrijker.

Ik kan mijn oren niet geloven. Het steekt mij zo erg dat ik de BNR redactie een reactie wil gaan sturen. Van mezelf weet ik ondertussen dat ik dingen van me af moet schrijven. Ik pak mijn mobiel en in mijn notities schrijf ik een bericht. Een bericht dat ik uiteindelijk toch maar niet verstuur, omdat ik dacht, wat maakt het uit. BNR gaat mij echt niet serieus nemen. “Dacht je nou werkelijk, Dyon, dat jij de wereld kunt verbeteren? Een druppel op een gloeiende plaat. Laat maar, dat heeft geen zin.” En zo bleef het in mijn notities staan.

Maar nu, vandaag, 14 januari 2018, amper een maand later, lijkt dit bericht toch weer actueel te gaan zijn. Opnieuw is een journalist, midden in het centrum van Mexico stad, voor de ogen van zijn familie, koelbloedig vermoord. Nieuwsbericht.

Ook hier weer een journalist die schreef over de politieke toestanden in Mexico. Opnieuw wordt ik herinnerd aan die jonge vader. Die als journalist de wereld wilde verbeteren. De wereld verbeteren ondanks het risico voor zijn leven en dat van alle geliefden om hem heen. Een jonge journalist die net een aantal dagen voor Kerst het leven laat, brut het leven wordt ontnomen, omdat hij waarschijnlijk iets belangrijks te vertellen had.

Maar zijn woorden mogen niet sterven, zijn woorden moeten leven. Voortleven. Een inspiratiebron zijn voor collega’s in andere landen waarin persvrijheid nog hoog in het vaandel staat. Collega’s die niet voor hun leven hoeven te vrezen en alles kunnen zeggen wat er ook maar in hun gedachte zit.

Voetbaluitslagen en de structuur van een programma is belangrijker dan de dood van een jonge collega?

Dat steekt, dat doet pijn, daarom dacht ik, ook al ben ik geen journalist, ik ben wel een wereldburger, ook ik maak deel uit van wat er nu hier deze wereld gebeurd, ik kan nu hier iets aan doen, door BNR een reactie te sturen.

Een kerstkaart van één van mijn vrienden uit San Diego gaat nu door mijn hoofd. Bij de kerstkaart is er elk jaar ook een inspirerend verhaal. Dit jaar het verhaal van de Starfish.

The starfish story.

One step towards changing the world.

Dit verhaal inspireert mij nu om dit blog te schrijven, het met jullie te delen en dat ik straks de stoute schoenen aantrek en dit blog als reactie ga sturen naar BNR. In de hoop dat het er misschien toch een beetje toe doet.

Dat de woorden van deze jonge journalist niet verloren gaan en zijn verhaal overal gehoord mag worden.

In de hoop dat het er toch toe doet.

Hieronder mijn ruwe notities van net voor Kerst.

Aan de redactie van BNR Nieuwsradio.

“Hoorde ik het nou goed dat in Mexico een 35 jarige journalist brut wordt vermoord op de kerstviering van zijn zoontje?!

En dat in één adem door de voetbaluitslagen worden genoemd en het volgende item het verdwijnen van de fazant is?!

Zou het een idee zijn om het gedachtengoed van die journalist te eren en er aandacht aan te geven. Is het niet zo dat het werk van een journalist zijn werk pas doet als het gedeeld wordt?

Het raakt mij diep. En het probleem van deze tijd is dat door planning, structuur, het format van het nieuws, het dan maar “gewoon” is om dit even te melden en door te gaan met de dag.

Zou Gumaro Perez, die jonge journalist, niet net nu alle aandacht moeten krijgen om dat waar hij voor stond werelds te maken?

Zou daarmee het vak journalistiek gevierd worden en vooral het verhaal hij wilde delen door velen gelezen en gehoord worden? Net dan zouden die vuile tegenstanders verliezen die hem de mond wilde snoeren, omdat meer mensen te weten komen wat deze journalist te vertellen had. Zijn woorden zouden niet sterven. Zijn woorden zouden leven. Zijn stem zou gehoord worden.

Ik hoorde in de manier waarop het bericht werd gebracht dat ook u geraakt was door dit nieuws. Ik zat zo te hopen dat alles aan regels en structuur nu even overboord werd gegooid en er alle aandacht zou zijn voor waar deze jonge man voor stond. Een heel item zou volgen over de politieke strijd in Mexico. Eer te betuigen en te laten zien, dat de dood van deze jonge man, een collega journalist, er wel degelijk toe doet. En wie weet, door te breken met al die regels en die strakke planning, anders dan andere durven te zijn, daardoor net zelf aandacht te krijgen van andere media en deze woorden zich als een olievlek over de wereld verspreiden, zelfs Mexico bereiken.

In de hoop dat het er toch toe doet, dit bericht.”

Fff appen met…

Een speciale editie van de digitale nieuwsbrief van Stichting Hoormij afdeling Maastricht e.o.Gepubliceerd in “De Oetbeller” nr. 58

Fff appen met….Dyon Scheijen

Oetbeller: Hoi Dyon! Onlangs heb je op twee bijeenkomsten van ons een bijdrage geleverd. Op onze jaarvergadering van 14 maart zagen we je voor het eerst en was je inspiratie je werk als kunstschilder. Een andere keer praatte je vanuit je professie als audioloog, bij de voorlichting over Ménière in het MUMC+ op 24 maart. Hoe vond je het eigenlijk om deze lezingen te geven?

Dyon: Ik vond het erg leuk om aan deze bijeenkomsten mee te werken, vooral 14 maart was een heel bijzondere avond voor mij.

O: Wat maakte deze avond zo bijzonder behalve de leuke mensen van onze afdeling? 😉

D: Sowieso ken ik Sjef al langer omdat hij audicien is en ik audioloog. Hoe leuk is het om vanuit die vakgebieden met zintuigen bezig te kunnen zijn?! Bijzonder was ook dat deze lezing precies in de week van de TEFAF viel en ik hem in hartje Maastricht kon houden. Maar het meest speciale was toch wel het feit dat het de eerste keer was dat ik deze lezing “Art meets Science” gaf. In deze lezing komen mijn beroepen (kunstenaar en audioloog red.) én zintuigen samen. De lezing “Art meets Science” gaat over mijn ontwikkeling als professioneel kunstenaar en over hoe mijn beide beroepen “elkaar ontmoeten.” Tot nu toe kenden mensen mij óf als klinisch fysicus / audioloog van Adelante of als de kunstenaar achter Dyon Scheijen Art. In de lezing van 14 maart bracht ik voor het eerst deze twee entiteiten van mij samen voor een groter publiek. “Art meets Science” is een lezing over de bijzondere reis die ik gemaakt heb. Het gaat om mijn persoonlijke reis, namelijk mijn ontwikkeling tot kunstenaar. Maar ook de reis naar San Diego in de Verenigde Staten die voor mij heel veel betekend heeft, komt aan bod. Art meeting Science loopt als een rode draad door mijn verhaal. Zo werk ik op het moment aan een kunstwerk waarin ik akoestische elementen gebruik als doek voor dit kunstwerk. Het was erg bijzonder om hierover zulke positieve reacties te krijgen uit jullie publiek. Jullie herkenden je in mijn anekdote over mijn patiënten die wonen in grote, moderne appartementen. Zonder gordijnen, zonder vloerbedekking. Ruimtes met een slechte akoestiek dus, met veel echo. Er zijn best wat mensen die in dat soort omgevingen behoorlijk last hebben van een verminderd spraakverstaan. Hoe mooi was het dat een meneer in de zaal het nu pas volledig kon verklaren dat hij bij de ene zoon, die een moderne inrichting heeft, de familie minder goed kon verstaan dan bij de andere zoon die een oud Engelse inrichting heeft. Dat onderstreept mijn hypothese dat ik met mijn grote kunstwerken, van 2 bij soms wel 3 meter breed als akoestisch element in een woonkamer, de akoestiek kan verbeteren. Ik hoop dit binnenkort te onderzoeken met een meting. Ik heb ook al nieuwe verzoeken gehad om deze lezing nog eens te geven. Hoe leuk is dat!

O: Mooi verhaal Dyon! Nog een laatste vraag voor je. De afdeling zal later dit jaar een bezoek brengen aan jouw atelier. Wat kunnen we daarvan verwachten?

D: Ik zal dan mijn techniek van schilderen laten zien en verder een groot aantal van mijn werken. Je kunt dit bezoek zien als een logische vervolgstap op de lezing van 14 maart. Eerst hebben jullie mij horen vertellen over mijn werk, nu kunnen jullie het zelf zien en ervaren.

O: Dank voor dit App-interview Dyon! Als je meer wilt zien over Dyon zijn werk, kijk dan eens naar dit You Tube-filmpje: https://youtu.be/DVtSMPiwkVk, je kunt in YouTube ook gewoon Dyon Scheijen in de zoekbalk tikken en dan zie je al zijn filmpjes op een rij staan. Kijk ook op de website van Dyon: www.dyonscheijen.nl.

De bestuursleden van Stichting Hoormij Maastricht e.o. zijn:
Sjef Streukens, voorzitter en schrijver / samensteller van ‘de Oetbeller’
Koos Vaes, secretaris
Marinka Tomić, penningmeester en samensteller digitale nieuwsbrief
Hans Ader, bestuurslid en sociale media van afd. Maastricht e.o.
Harm Blondeau, bestuurslid

Interesse in een hardcopy van deze speciale editie van “De Oetbeller” mail dan naar: maastricht@stichtinghoormij.nl

Interesse in de lezing of heb jij een tip waar ik de lezing Art meets Science kan geven, laat van je horen!;)

Met enorm veel plezier wil ik het verhaal met een groter publiek delen.

De kracht zit in de Mens zelf.

De kracht zit in de Mens zelf.

Sinds 2002 ben ik als klinisch fysicus-audioloog werkzaam bij Adelante communicatie & audiologie, daarbij zie ik veel patiënten en in de gesprekken die ik vanuit dit werk heb, zie ik dat de mens in het algemeen, gewoon vanuit de basis, GOED is!

Ik geloof in het goede van de mens en in de kracht van de mens zelf.

Ik zal proberen uit te leggen waarom.

Afgelopen jaren heb ik mij samen met een heel team aan enthousiaste collega’s gespecialiseerd in de behandeling van tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd. Een zeer complex probleem waarvoor we vanuit ons audiologisch centrum een gespecialiseerde interdisciplinaire aanpak hebben ontwikkeld. Een aanpak die zeer uniek en effectief is. Wetenschappelijk getoetst. Wereldwijd bekend. Maar daar gaat het hier nu niet over.

Ik wil het hebben over iets heel anders dat ik uit dit fantastische werk haal.

Als audioloog heb ik in het begin van dit uitgebreide programma een gesprek van 1 uur met de cliënt. Een gesprek waarin ik uitleg geef over het gehoor, over hoe ons oor werkt, hoe ons auditief systeem werkt, het neurale netwerk, de hersenen, wat wij als mens sowieso met geluiden doen. Van de oorschelp tot aan de auditieve cortex. Dit alles moet ik zo uitleggen dat de cliënt het begrijpt. Als het moet in Jip&Janneke taal.
Dat kost tijd en inlevingsvermogen.
In dit interactief gesprek is het ook van belang om vanuit de optiek van de cliënt te werken, vanuit de wereld van de mens welke voor me zit, om al die informatie in de uitleg mee te nemen, zeg maar het leven waar de cliënt in verkeert te gebruiken in de uitleg. Het is niet enkel een verhaal dat ik vertel, het is een verhaal dat afhankelijk is van ervaringen, werkzaamheden, studies, relaties, stress, spanningen, waar cliënt allemaal mee te maken heeft. Dus ik verneem veel van de cliënt en die informatie is weer nodig om in het gesprek mee te nemen.

Vandaar dat ik de “mooiste” verhalen hoor van en over het leven. Dat ik de kracht in mensen zie, ondanks alles wat ze hebben meegemaakt. Levenswijsheden ontdek in die gesprekken.

Mensen zoals jij en ik, die het veel slechter hebben getroffen dan wie ook, maar ondanks vele tegenslagen kracht vinden om door te gaan en er weer bovenop komen.
Ik af en toe echt geraakt wordt met wat ik hoor en zie. Ik mijn tranen moet inhouden, me sterk moet houden bij het verhaal dat ik hoor. Niet enkel uit verdriet, maar gelukkig zelfs vaak genoeg ook uit vreugde, vreugde om te zien dat wij, met ons hele team, de mensen met deze ernstige klachten, mensen die echt in de ellende zitten, mensen die aan het einde van hun latijn zijn, dat we deze mensen kunnen helpen. Om vanuit hun eigen krachten er weer bovenop te komen.

Verwonderd zijn de mensen van wat ze van ons mogen en kunnen verwachten. En waar de meeste mensen echt door geraakt worden is enkel maar één ding;
Dat wij de tijd nemen om te luisteren, actief te luisteren! Laten zien dat je elkaar begrijpt en met het gezegde ook daadwerkelijk iets doet. Gehoord worden!

Ik zie zo veel mensen waar ik zulke mooie gesprekken mee heb. Die gesprekken zou ik dolgraag willen delen. Uiteraard met respect naar privacy van de patiënt is het voldoende om enkel de rode lijnen aan te geven. De essentiële informatie waar het in dit verhaal om gaat; de goedheid in de mens.
Het vertrouwen in de mensheid!

Omdat het voor mij, maar ik denk ook voor vele anderen, een inspiratie kan zijn voor een manier van leven. Net nu in deze tijd waarin we leven. Wat is nu echt belangrijk in dit leven?

Inspiratie kan zijn om kleur te geven aan jouw eigen leven, voor mij persoonlijk is “kleur geven” uiteraard letterlijk en figuurlijk! Om vanuit de gesprekken die ik heb ook mijn eigen leven hiermee vorm te geven, maar ook kleur, vorm, lijnen die ik in mijn kunstwerken gebruik komen uit mijn eigen gevoel dat ik hoe ook over houd aan deze gesprekken. In een abstracte manier, maar wel intens en met veel respect voor de mens achter het verhaal, respect voor het leven.

Een aantal kunstwerken van mij hangen ook in ons audiologisch centrum. Een collega psycholoog stond er een keer samen met mij naar te kijken, zij vroeg mij wat die strepen in de doeken betekenen, want zij zag daar “pijn” in, net alsof het scheuren zijn in het doek, alsof ze stuk zijn, gewond zijn. Hoe mooi is dat, de doeken zien als iets levends.
Ik heb ze zelf niet met die intentie gemaakt, de strepen, maar het is wel een signatuur van mij. Ik leg er zelfs vaak een gouden rand overheen. Misschien is dat wat in het leven ook gebeurt, de pijn, de ervaringen die iedereen meedraagt in zijn of haar leven. Voor degene die goed kijkt, zichtbaar zijn, maar hij die met één vlugge blik kijkt, het amper ziet.

Het groter geheel geeft kleur, is prachtig, is een mooi mens. Maar degene die echt kijkt ziet diepgang, komt erachter wat er nog meer is, waarom iemand is zoals die is.

Vandaar dat ik met degene die echt wil kijken en die diepgang in het leven wil zien, de verhalen wil delen. Die kracht die in ons allen zit wil tonen, door af en toe goed te kijken.

“Vaarwel, zei de vos. Kijk, dit is mijn geheim, het is heel eenvoudig: Alleen met het hart krijg je kijk op iemand. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.
Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar, herhaalde de kleine prins, om het goed te onthouden.
De mensen hebben dit vergeten, zei de vos. Maar jij moet het niet vergeten. Jij blijft altijd verantwoordelijk voor wat je tam hebt gemaakt.”

Een fragment uit De kleine prins, een prachtig kinderboek, een boek dat eigenlijk verplichte literatuur zou moeten zijn voor ook elke volwassenen, voor een zondagmiddag te lezen zo dun is het, maar met zo veel wijsheden.

Wordt vervolgd.

De hele wereld draait door! Vertigo!

Half 9, net m’n manager laten weten dat het vandaag echt niet gaat lukken om te komen werken. Vannacht heftige vertigo-aanvallen gehad. Het leek wel in golven te komen, dan even rust en een half uur later weer helemaal draaiduizelig en warm. Alles draaide om me heen. Elk uur voorbij zien komen.

Ik weet precies wat er aan de hand is, mijn patiënten hebben het al vaker in detail beschreven, nu ervaar ik het zelf. Doordat ik weet wat er aan de hand is, blijf ik rustig. Dat er mensen zijn die deze ervaring van draaiduizeligheid en volledig controleverlies beschrijven alsof ze doodgaan kan ik me heel goed voorstellen.

Nu dan toch maar een keer aan mezelf denken. Rust nemen. Gebruik maken van het draagvlak om mij heen, de lieve collega’s, die mijn spreekuur  meteen zonder problemen overnemen. Mijn lieve collega’s, die net als ik een verhoogd risico lopen om ziek te worden. Het zijn allemaal gevers, willen goed doen voor de medemens, gaan vaak net over grenzen heen en verwachten veel van zichzelf. Bij uitstek de ideale eigenschappen om voor een functie in de zorgsector aangenomen te worden. Echter óók de ideale eigenschappen om tegen een overspannenheid of nu bij mij een evenwichtsprobleem of tinnitus aan te lopen.

Als klinisch fysicus audioloog ben ik al jaren met heel veel plezier werkzaam als gespecialiseerd tinnitus therapeut. In de gesprekken met tinnitus patiënten heb ik het er in elk gesprek weer over, het glas. Ooit geleerd in een Duitse tinnitus kliniek, “Das Glas der Lebensakzeptanz”.
In mijn spreekuur teken ik het altijd al op z’n kop, zo goed ken ik het, zo kan de patiënt het meteen vanuit zijn positie aan de andere kant van de tafel goed zien, maar los daarvan is de gedachte achter “Das Glas der Lebensakzeptanz” zo herkenbaar voor de patient, maar nog meer voor mezelf!

Een glas getekend en dan langzaam vullend met energievreters, stress, spanningen. Zaken waar je je zorgen over maakt.
Een standaard rijtje; lichamelijke klachten, werkgerelateerde problemen, thuissituatie, familie, ik geef altijd maar wat voorbeelden.
Het glas loopt over. Bij de één een moment om tinnitus te ontwikkelen bij de ander een vertigo migraine. Zoals nu bij mezelf.

De druppel.
De vicieuze cirkel.

Draaglast, draagkracht, draagvlak, deze drie elementen zien we terug in een beeldje. Een kunstwerk dat onze maatschappelijk werker van het tinnitusteam steeds gebruikt bij het thema wij in de avonduren samen geven. Ik zit er dan bij en luister iedere keer naar wat mijn collega in zijn deel van het verhaal te vertellen heeft. Draagkracht/Draaglast/Draagvlak.

Het beeldje is een vrij abstracte weergave van twee figuren die samen één vormen. Aan de onderzijde in elkaar overlopen. Als je goed kijkt een mannen- en een vrouwenfiguur. Die beide hun armen omhoog houden, de armen zijn symbool voor de draagkracht. Beide figuren houden samen een soort van ovalen steen omhoog, de draaglast. Dit alles wordt in balans gehouden op een vlakke onderkant, het draagvlak. In dit thema wordt uitvoerig stil gestaan bij deze driehoek; draaglast, draagkracht, draagvlak. Dit thema geven we na een stevige werkdag, zo van half 6 tot half 8 in de avond. Gelukkig vinden we allemaal ons werk heel leuk en is er een enorme steun uit het team. En bij mij thuis wachten ze heel lief met eten totdat ik er ben, draagvlak genoeg zou je zeggen.

Maar als ik zo luister ga ik zelf vrijwel continu over grenzen heen, maak ik me veel te veel zorgen over vanalles en nogwat en wil ik het voor iedereen goed doen. Sta voor iedereen meteen klaar, behalve voor mezelf.

En dan zegt je lichaam STOP! Tot hier en niet verder. En dan is het heel belangrijk om naar je lichaam te luisteren en die signalen serieus te nemen.

Dan ga ik schilderen, sporten, wandelen met m’n lief. De accu weer opladen. Balans terugbrengen. Want je kunt er pas echt voor iemand zijn, als je eerst goed voor jezelf zorgt.

Ik kan pas geven, als ik iets te geven heb.

Het is zo complex, het leven. Van elkaar kunnen we leren.

Laat ik er toch ook iets positiefs in zien; naast de professional, ben ik nu ineen tevens ervaringsdeskundige, daarmee kan ik nóg beter m’n patiënten helpen. Als ik het over een Ménière-aanval heb, weet ik hoe dat voelt. Vreselijk. Waarbij het woord vrees, in het woord vreselijk, een bepalende factor is in wat er met je gebeurt. Het lichaam is letterlijk in paniek, omwille van het verlies van controle. Lopen kan niet meer, stil liggen heeft geen zin, ogen sluiten ook niet, het blijft draaien, wat je ook doet. Je lichaam probeert de controle terug te krijgen en dat lukt niet. In een spel is dat misschien leuk, of als je het even ervaart wetende dat het zo weer over is, kun je het makkelijker hebben. Wil je ervaren wat dit is, draaiduizeligheid, dan kun je de volgende oefening uitvoeren.

Ga gewoon rechtstaan. Wel met wat ruimte om je heen, kijk goed dat mocht je vanuit deze positie vallen, dat je daar de ruimte voor hebt. Geen scherpe punten van tafels of stoelen om je heen? Draai nu dan 20 keer om je as, blijf op de plaats staan en draai rondjes, even heel snel. …, 10, 9, 8,…3, 2, 1, ok. En probeer nu te lopen. Gewoon rechtdoor. Dat lukt niet. Stel je dit nu voor, de hele tijd. Of in aanval op je werk.

Gelukkig wist ik precies wat het was, wat er in mijn lichaam gebeurt, wat te doen om vooral rust te behouden, het toe te laten, het te laten gebeuren. Net als in een achtbaan, die meerdere keren over de kop gaat, die “kurkentrekkers” achter elkaar door. Maar in een achtbaan geef ik me over aan die krachten, die sensatie, dan is het leuk. Dat laat ik dan gewoon gebeuren, omdat het zo gepland is. Ga ik ervaren. Spannend is het wel, als je zo zit te wachten op dat moment dat het karretje begint te rijden, dus zelfs al weet je dat alles veilig is, dat er nog een stuk of 50 andere mensen met je meerijden, toch is het spannend. Als het gedaan is, dan is er opluchting dat het over is, maar tevens een gevoel van adrenaline door je lichaam heen, wat ook wel op dat moment in die attractie weer lekker is.

Zo ben ik ook die aanval “ingestapt”, het te zien als even een hele lange rit in een achtbaan, niet wetende welke bochten die maakt, hoeveel loopings die gaat, het gewoon ervaren, soms even met de ogen dicht, soms even met een uitroep van dat het net even te veel is.

Het duurde twee volle dagen, waarschijnlijk had ik een kortingskaart gehad. Maar lettend op mijn ademhaling, wat tools en handvatten die ik ken vanuit de thema’s en sessies, kwam ik er goed doorheen. Was het een ervaring die een ervaring moest zijn. Een volgende keer weet ik wat me te wachten staat, hoe ik er nog beter mee om kan gaan, maar vooral ook dat ik eerder aan die rem moet trekken om niet zo hoog te hoeven gaan. Grenzen te bewaken. En het af en toe gewoon even rustig aan te doen.

Het leven is soms een achtbaan. En de wereld draait gewoon door!