Antwoorden op grote vragen

Stephan Hawking.

Wat een held. Wat een vooruitziende blik. Wat een creatieve geest om verder te kijken dan wat wij mensen voor ogen hebben.

Antwoorden op grote vragen. Nee, Dé antwoorden op dé grote vragen, is de titel van een boek dat verplichte literatuur zou moeten zijn op scholen. Want de kern van alle grote vragen ligt in dit boek verborgen.

Meerdere inzichten die mijn eigen brein prikkelde om met een ander perspectief naar de huidige wereldproblematiek te kijken.

Één hiervan is deze:

“Het is een heerlijke tijd om in te leven en onderzoek te doen in de theoretische natuurkunde.

Ons beeld van het heelal is de afgelopen vijftig jaar enorm veranderd en ik ben blij als ik daar een kleine bijdrage aan heb geleverd.

Een van de grote onthullingen van het ruimtetijdperk is het perspectief dat de mensheid op zichzelf heeft gekregen.

Als we de aarde vanuit de ruimte zien, zien we onszelf als een geheel. We zien de eenheid, niet de verschillen.”

We zien de eenheid, niet de verschillen.

Laat dat nu ook in het conflict Palestina en Israël gelden. Wie kan daar nog een antwoord op vinden? Op een conflict dat al jaren duurt en waar geen touw meer aan vast te knopen is.

Maar dat geweld geen oplossing kan en mag gaan zijn, dat moge uit de geschiedenis wel duidelijk zijn.

Een antwoord op dit conflict is er niet, maar dat de mensheid, ons toekomstig bestaan vooral voor onze kinderen en straks kleinkinderen wordt bedreigd door vele risico’s die op ons afkomen, ook dat is ons allemaal al bekend.

Klimaatverandering. Het opraken van levensbelangrijke grondstoffen. Politieke en geologische vluchtelingen. Oorlogen. Al dit zijn grote risico’s voor het voortbestaan van dit kleine planeetje Aarde.

Nog nooit heeft de mens zo veel kennis van zaken gehad, nog nooit heeft de mens zo dicht bij een Armageddon geleefd als nu in deze tijd.

We kunnen onze ogen blijven sluiten voor dat wat voor ons van levensbelang is en enkel aandacht houden voor entertainment en “gekkigheid” (lees idiote YouTube video’s en influencers die jongeren “inspireren”), maar de tijd dringt.

Grote wetenschappers die naam en faam hebben verdiend met keihard werken en met passie onderzoek hebben verricht in de wetenschap roepen al jaren voor aandacht voor net dat wat er in ons leven toe doet.

Stuk voor stuk schrijven deze grootheden pleidooien voor een verandering in ons denken en doen.

In de hoop dat zij geen roepende mogen gaan zijn in de woestijn. Deel ik dit pleidooi van Stephan Hawking. Maar zou ook de laatste roep van Wubbo Ockels, een van de Nederlandse astronauten hier aan toegevoegd kunnen worden. Op zijn sterfbed geeft hij met letterlijk zijn laatste adem een adembenemend pleidooi.

Het komt er bij beide in het kort hier op neer: Wetenschap en met name onze mogelijkheid om kennis te toetsen, te delen en om van te leren, is van essentieel belang voor het voortbestaan van de mensheid.

En als ik nu lees dat een raket die Israël vanuit de Iron Dome afvuurt een waarde heeft van $50000,- dan gaat er nu weer heel veel geld verloren aan iets dat zeker geen bijdrage levert aan een verbetering van de kansen voor ons voortbestaan.

De Doomsday Clock staat al op 100 seconde voor middernacht. En de secondes tikken weg.

https://thebulletin.org/doomsday-clock/current-time/

Hawking windt er geen doekjes om, met Trumpiaanse politiek, de strijd om macht waarin ieder voor zich en God voor ons allen hoog in het vaandel staan, met die spirit gaan we de mensheid niet redden.

Stephan Hawking is er niet meer. Maar zijn kennis en kunde leven voort in boeken, geschreven woorden.

Kennis. Hét DNA, zoals hij zelf in dit boek beschrijft, dat we kunnen doorgeven aan onze kinderen. Waarbij kinderen in deze niet per se onze eigen biologische kinderen zijn, maar meer ieder die ons lief is.

Dit verder denkend, zou de liefde die we voelen voor dat wat mens heet, ook de liefde kunnen zijn voor alles wat bestaat.

Even een gedachteoefening: stel dat Doomsday straks werkelijkheid wordt, ik bedoel, met alle kennis van nu is die kans heel erg groot. Zoals het er nu naar uitziet gaan we drie generaties niet meer redden. Dus de kleinkinderen van de huidige kinderen gaan het meemaken. Het einde van het bestaan. Aarde “game over”. Weg. Niets meer van al dit. Het heelal zal nog bestaan, maar niemand meer die een lied schrijft over een zonsondergang. Niemand die een gedicht schrijft over de liefde die die voelt voor een ander. Niemand meer die een prachtige foto maakt van wolken in de lucht. Niemand meer die kan navertellen hoe mooi het leven is.

Niets van dit alles kan nog worden doorgegeven of gedeeld.

Ik weet zeker dat ieder mens iets moois heeft om door te (willen) geven. Dat zit in ons natuur. Daar is ons hele bestaan op gebouwd. Dat is ook wat we kost wat kost willen vasthouden en niet willen verliezen.

Een Palestijns gezin dat uit huis wordt gezet, waar ik zie dat de jonge dame vooral voelt de geschiedenis die zij daar op die plek heeft beleefd. Haar vader die eigenhandig die plek groot heeft gemaakt. Haar stukje dat zo belangrijk is, wil zij kosten wat kost behouden en doorgeven aan haar kinderen.

Stephan Hawkings levenswerk om antwoord te vinden op de vragen over vooral die zwarte gaten in het heelal, alle kennis van de natuurkunde, ook die kennis wil hij kosten wat kost doorgeven aan zijn kinderen.

Niet voor niets dat het slotwoord in dit boek geschreven is door zijn eigen dochter. Zij heeft het gezien, zij heeft het meegekregen, dat wat zo belangrijk is in dit leven.

Respect voor dat wat ons mens maakt. De kansen die ons gegeven zijn. De kracht en mogelijkheden wij hebben zijn zo groot, enkel is het van groot belang dit alles zo in te zetten dat wij er allemaal iets aan kunnen hebben.

En dan sluit zij af met een heel belangrijk klein detail. Het boek is een verzameling van een aantal artikelen die haar vader in de laatste jaren van zijn leven nog heeft geschreven. De zin die ik net er uit heb gehaald bevat een belangrijk detail wat haar vader bijzonder groot heeft gemaakt.

“Ons beeld van het heelal is de afgelopen vijftig jaar enorm veranderd en ik ben blij als ik daar een kleine bijdrage aan heb geleverd.”

Stephan Hawking: “Ik ben blij als ik daar een kleine bijdrage aan heb geleverd.”

Hoe bescheiden iemand kan zijn die zo groot is.

Zijn grootste wens was om anderen te inspireren en vooral de wetenschap boeiend te maken voor volgende generaties.

Ik hoop vurig dat er genoeg jongeren zijn die de wetenschap zien als het belangrijkste goed om door te mogen geven.

In de hoop dat we het tij kunnen keren.

De eerste vliegles

“Papa Tango Charlie, ready for depature, clear for take off”. De gashandel vol open. Daar gaan we dan. In een tweezitter racen we van nul in een paar seconde naar topsnelheid om los te komen van de grond. Mijn hart bonst in m’n keel. Als een vuurpijl schieten we omhoog. En meteen voel je de turbulentie die vandaag extra voelbaar gaat zijn, want met 30 graden plus is er veel thermiek. De warme lucht boven het asfalt duwt beide vleugels meteen krachtig omhoog. Al gauw zie ik de Maas liggen in dat prachtig Limburgse landschap, de Maas waar we koers op zetten. Deze duidelijke lijn in het landschap gaan we volgen richting Born, “off to BRAVO”.

Daar boven het vlieggebied rondom Roermond hebben we het luchtruim zowat voor ons helemaal alleen. Vanaf het begin mag ik zelf “in controle” zijn, de stuurknuppel, de gashendel en met beide voeten bijsturen. Vanaf BRAVO gaan we helemaal los. Stijgen en dalen. Scherpe bocht links, scherpe bocht rechts, met prachtig uitzicht op de stad Roermond. Én op de metertjes letten. Snelheid. Toerental van de motor. Hoogte en stijgingssnelheid. Daar we op zicht vliegen is het van belang de afstand tussen horizon en bovenkant dashboard gelijk te houden. Het lijkt er op dat ik zowat zes parameters heb die ik onder controle moet krijgen om het toestel stabiel en in lijn te houden. Grappig is dat hierin precies een ACT-element in zit. Hoe meer ik probeer met kracht bij te sturen, hoe onstabieler het toestel wordt. Op het moment ik het wat losser laat en minder weerstand bied, bij wijze van spreken het toestel min of meer het zelf laat doen, maar toch lichtjes bijstuur, het veel beter gaat. Hoe mooi de parallel met het leven. Waarin we vaak op allerlei manieren bijna krampachtig controle proberen te krijgen op en over alles wat er in ons leven gebeurt.

Het vliegtuig is als het leven. Groots en log, maar wij kunnen er altijd nog zelf richting aan geven. Niet altijd precies zoals we willen. Als het niet gaat zoals het zou moeten gaan (volgens ons), moet het maar gaan zoals het gaat. Bij grote impacts niet meteen sterk reageren, maar rustig blijven en lichtjes bijsturen. Daar waar het wel kan geef je meer gas bij en met de neus omhoog, het doel in zicht, stijg je naar grotere hoogtes. Vliegen is net als (het) leven. 😊

Wat een bijzonder mooie ervaring was deze eerste proefles. Van het eerste moment tot de landing was het zo’n wow-moment. Dat is zo’n moment/ervaring waarin al je zintuigen gericht zijn op de ervaring die je op dat moment doet. Iedereen heeft wel zo’n moment in herinnering. Op zo’n wow-moment wil je niets verliezen, net daarom neem je als vanzelf alles heel sterk waar. Al je zintuigen vol open. Alles neem je intenser waar, kleur, geur, geluiden, gevoel. Zo’n wow-moment voor altijd in je geheugen gegrift.

Helemaal in het hier en nu zijn. Mindfulness is hierop gericht. Voor velen klinkt Mindfulness zweverig in de oren. (Leuke zin voor een audioloog die vliegles neemt😊.) Echter de essentie van mindfulness is bewuster te ervaren van datgene wat je beleeft. Het is een vaardigheid die je kunt trainen, net als fietsen, net als vliegen. Leren bewust je zintuigen open te stellen, waardoor je meer van het moment zelf kunt genieten en intenser je leven kunt ervaren. Die vaardigheid mindfulness, is een belangrijke pijler binnen het ACT-model. Daarover beslist in komende blogs nog meer.

De landing is ingezet. Vanuit het Noorden vliegen we naar de landingsbaan, net als we boven het warme asfalt komen, duwt de warme lucht ons plots nog even een aantal meters omhoog. Zo sterk had de instructeur de thermiek vandaag nog niet bedacht. Heel beheerst en rustig met kleine correcties “stuurt” hij bij. “Verkeer van rechts” noemt mijn collega maatschappelijk werker het steeds, onverwachte events die op ons (levens)pad komen. Hoe we daar vervolgens op reageren en op bijsturen is van groot belang in hoe we uiteindelijk de touchdown kunnen maken.

En zo staan we weer veilig aan de grond met een van mijn droom-activiteiten afgevinkt op de Bucket-list. Daarmee het verlangen om zelfstandig te kunnen vliegen nog sterker dan ooit te voren.