De mens is als een kunstwerk

Gisterenavond een bijzondere eerste ontmoeting met collega’s werkzaam als coach, therapeut, psycholoog of specialist in de zorg of vanuit een eigen praktijk.

Kwaliteitskring/intervisiegroep Limburg, een gemêleerd gezelschap wat deze groep sowieso al bijzonder boeiend maakt.

Bij iedere professional deze avond aanwezig staat hoog in het vaandel: De mens centraal.

De mens als een kunstwerk, uniek en bijzonder. Met groot respect voor de persoon tegenover je.

In de psychotherapie in welke vorm ook, wordt dat nog eens benadrukt op moment je de kunst van het gesprek verstaat.

Want wat maakt een mens beter met een goed gesprek? Een luisterend oor bieden. Gehoord worden. Vanuit de audiologie termen die ik regelmatig de revue laat passeren.

Maar de kennis en kunde te beheersen om die cognitieve gedragsverandering vanuit dat gesprek in gang te zetten is een kunst op zich.

En zo zie ik het gesprek als een kunstenaar die zijn instrumenten weet in te zetten op het moment deze een prachtig portret maakt.

Die instrumenten zijn de metaforen, de oefeningen, de verhalen, de ervaringen die als professional in te zetten zijn.

En net als de kunstenaar, hoe vaker je al die instrumenten gebruikt, hoe beter je ze onderhoudt, hoe meer de ervaring wordt gedaan wanneer welk instrument in te zetten is, des te beter je in dat vak wordt.

De mens zien als een groot marmeren steen, waar je met veel respect, geduld en voorzichtigheid aan gaat werken.

Laag voor laag vorm geeft. En elke keer weer met verschillende tools een stapje verder komt in het gehele proces van het samen creëren.

En net als in de masterclass waar je van de meester zelf veel kunt leren door te zien welk instrument waar in te zetten is, zo kun je van elkaar leren door het er over te hebben.

“Übung macht den Meister!”

De mens als kunstwerk.

Kunst als anker in de storm

De wereld staat op haar kop. Nog nooit waren we zo dicht bij een oorlog als nu. Op nog geen dag reizen hier vandaan. Bijna iedereen voelt de kracht die deze ellende met zich meebrengt.

Net nu is het van belang om een rustpunt te vinden, een anker waarmee je even vastigheid voelt, de rots in de branding, even in het hier en nu tot adem te komen.

Gisteren een mooi gesprek met een mevrouw die wel heel lang voor een van m’n doeken ging staan. In detail naar het bladgoud en de kleuren keek, weer een stap terug deed en stil bleef staan kijken.

Ik liet haar even staan en keek met een gepaste afstand en niet al te opzichtig toe. Gaf haar de tijd en ruimte om met dat kunstwerk contact te maken.

Na een tijdje keek ze mij aan. “Heerlijk!” zei ze. “Wat een bijzonder fijn doek”.

De kleuren, de details, de vele lagen, maar vooral de stilte, de rust, de kracht die hierin voor haar te vinden waren gaf haar dat moment om even daar te genieten van die ervaring.

En zo zijn deze kunstwerken ook bedoeld. Om er bijna in te kruipen, er voor te gaan zitten of staan en genieten van die ervaring.

Een anker in huis, waar je letterlijk even de rust kunt vinden.

Het mooie is om in die details dichtbij steeds weer nieuwe beeldjes of figuren te ontdekken. De verwondering die elke keer weer kan ontstaan.

Mevrouw gaf mij het grootste compliment je als kunstenaar mag ontvangen, haar gevoel en emotie die het haar bracht terug te geven aan mij.

Deze kunstwerken zijn groot, maar ondanks dat ze bijna een wand zullen vullen, brengen ze harmonie, kracht en warmte. Staan ze niet te schreeuwen van de muur, maar brengen ze letterlijk en figuurlijk stilte in net deze tijd, waarin het van groot belang is om net thuis die basiselementen te vinden.

Het gesprek ik met mevrouw had liet mij nog meer inzien hoe belangrijk kunst net in deze tijd kan zijn.

Werelddovendag

Vanmorgen zat ik op m’n fiets naar m’n werk. De vogels hoor ik fluiten. Geluiden van de natuur die wakker wordt. Een collega die van op de parkeerplaats een goeie morgen roept.

Afgelopen weekend was het zaterdag werelddovendag. Samen met Jan (82, kunstenaar en doof geboren) een zeer unieke expositie mogen geven van ons beide kunstwerken.

Nog meer realiseerde ik me vanmorgen zijn verhaal. Het verhaal dat we vele bezoekers dit weekend via zijn kunstwerken hebben mogen vertellen.

Boekdelen worden er verteld via kleur, figuren en composities op het doek.

Nog meer werd ik me pas vanmorgen bewust hoe het zou zijn om nooit geen geluid gehoord te hebben.

Hoe groot is dan het compliment dat ik van Jan mocht ontvangen. Hij zag nu pas in mijn levensgrote kunstwerken hoe geluid zou moeten klinken.

Open. Harmonie. Rust. Van diep beneden naar boven. Torenhoog. Zo beschreef hij het.

We hebben ontzettend mooie gesprekken gehad deze twee dagen, samen met zijn tolk was Jan nu mens.

Op een notitieboekje schrijft hij normaal in korte pakkende woorden wat hij je wil vertellen.

Gisteren later op de avond schreef hij mij: “Ik ben afgelopen dagen vergeten dat ik doof was”.

Dat laatste woord “was“, spreekt voor zich.

https://rtvmaastricht.nl/nieuws/artikel/tentoonstelling-stem-van-de-kunstenaar-geopend

De banaan met ducttape

“Banaan met ducttape aan de muur is geen kunst. Het kunnen verkopen als kunst en er internationaal het nieuws mee halen, dat is (een) KUNST!”

Nadat ik deze tweet had geplaatst nam een journaliste van radio1 NPO met mij contact op, met de vraag om over dit onderwerp in het radio1-programma “Dit is de Dag” mee te willen praten.

Of ik dan “even” naar de studio kan komen in Hilversum. Meteen aangegeven dat ik in Valkenburg woon en de reistijd mij dan voor dit korte gesprek te veel moeite kost. Een alternatief is dat ik omwille van de geluidskwaliteit naar de studio van L1 kan gaan in Maastricht. Dat is voor mij uiteraard geen probleem.

Maar later die dag komt het bericht dat een ander item belangrijker was die dag. Belangrijker dus dan die banaan en ducttape. 🙂

Die uitnodiging om erover te komen spreken heeft mij wel aan het denken gezet. En het is uiteraard zeker van de gekke dat een banaan die met ducttape aan de muur bevestigd is wereldnieuws wordt.

Is dat dan nu Kunst?!

Kunst, een boeiend onderwerp en ik kan me de ophef heel goed voorstellen.

Het feit dat het deze kunstenaar gelukt is om überhaupt op deze internationale kunstbeurs een kunstwerk te mogen plaatsen heeft met de verdiensten te maken die deze kunstenaar al op zijn conto heeft. Het curriculum vitae dat Cattelan heeft opgebouwd is enorm. Daarmee heeft hij de mogelijkheid gecreëerd om als erkend kunstenaar daar op deze prestigieuze kunstbeurs op die muur min of meer de spot te drijven met kunstverzamelaars. Want enkel het certificaat dat het bewijs is dat specifiek deze kunstenaar dit “werk” heeft gemaakt, enkel dat papiertje maakt dat dit werk van hem in die zin nu als kunst wordt gezien.

Dat er dan kopers zijn die dit voor exorbitante bedragen kopen, is aan deze mensen en zij zijn degene die dit dan eigenlijk als kunst neerzetten. Dat wij het vervolgens dan ook nog uitgebreid gaan bespreken, maakt dit Kunst met een kapitale K.

Wat nu steekt is, dat heel veel kunstenaars die uit passie kunst maken, jaren knokken om gezien te worden, kunst die veel meer effort en tijd kost dan even een banaan met ducttape aan een muur te plakken. Kunstenaars die vanuit het empatisch vermogen of vanuit een hogere sensitiviteit ook geraakt worden door wat er in de maatschappij gebeurt. Net zij zouden dolgraag hun kunst voor dat soort extravagante bedragen willen verkopen om daarmee de wereld een beetje beter te maken.

Genoeg collega’s in de kunstwereld die er alles aan moeten doen om het hoofd überhaupt boven water te houden. Maar ook kunstenaars die pas geroemd worden na hun dood. Hoeveel kennen we er daar al niet van. Het verhaal van Vincent Van Gogh raakt mij hierin het meest.

Van Gogh zelf heeft maar een klein aantal kunstwerken gedurende zijn leven verkocht. Zijn kunst werd toen niet erkend als kunst. Van Gogh was zijn tijd ver vooruit, hij was net iets te vroeg met zijn nieuwe technieken en stijl.

En nu…ga een dag naar het Van Gogh museum in Amsterdam en zie al die duizenden mensen die met zo veel plezier naar zijn werk kijken. Maar zie ook de 3D-prints die nu voor heel veel geld worden verkocht.

Van Gogh had een grote droom, het gele huis in Frankrijk. Waar hij andere kunstenaars zou ontvangen, een plek om met elkaar te genieten en te leren van kunst.

Het is er nooit van gekomen, het geld was er niet.

Dus ja, het steekt om te zien dat sommige in de kunst met een banaan en tape zeer succesvol kunnen zijn en anderen die wellicht met nog een geheel andere passie kunst bedrijven, moeten knokken om überhaupt het materiaal te kopen waar ze de kunst mee kunnen maken.

De kunstenaar Cattelan is in deze geniaal, hij steekt de draak met dit idiote plaatje van een ordinaire banaan en een stukje ducttape, het is de koper die hier de plank volledig mist…of toch niet…want een echte definitie van kunst is er niet.

Immanuel Kant definieert in zijn Kritik der Urteilskraft (1790) een kunstwerk als “Een soort voorstelling die zichzelf tot doel heeft, maar niettemin de mentale beoefening van sociale communicatie bevordert.’

Dat doet dit kunstwerk wel, de mentale beoefening van sociale communicatie bevorderen, we hebben het er allemaal over, maar zo ook de kunstenaar die de drollen van zijn familie bewaard in glazen kistjes. Omdat hij de vorm zo mooi vindt en het als een kunstobject ziet. Ooit lang geleden bij De Wereld Draait Door dit interview gezien, staat forever op mijn netvlies, met een vieze bijsmaak. Giel Beelen was toen de tafelheer en draaide zich demonstratief met de rug naar dit gesprek. Ook hij vond dat hierin de kunst ver te zoeken was.

Het wordt tijd voor een revolutie in kunst. Dat de kopers slash bewonderaars van kunst zich gaan schamen op moment ze dit überhaupt serieus als kunst zien en er dit soort extravagante bedragen voor op tafel wordt gelegd en de essentie van kunst hiermee volledig missen.

De meeste echte kunstenaars hebben een groot hart voor alles wat er in de wereld gebeurt. Met de creativiteit die in hun zit proberen ze dat gevoel in iets vast te leggen, met een medium waar zij talent in hebben, om het in kleur of vorm uit te drukken. Op moment mensen die kunst gaan waarderen en dit “belonen” met een bedrag of een positieve referentie, dan groeit die kunstenaar in zijn zijn.

Triest om de overlevensdrang, de strijd te zien van heel veel pure kunstenaars, nu en in het verleden. De enorme lange weg die kunstenaars gaan om uiteindelijk vaak pas na hun dood de erkenning te vinden die zij verdienen.

Vincent Van Gogh, hij was nog maar 37 toen hij overleed. Maar enkele kunstwerken in zijn leven verkocht, voor de prijs van omgerekend maar een paar duizend euro’s. Miljoenen zijn nu één doek van hem waard.

De dromen die Van Gogh had, wat was hem gelukt als hij toen de waarde had gehad die zijn werk nu heeft?!

Dan was het gele huis daar in Frankrijk de plek geworden om jonge kunstenaars de kans te geven te groeien in hun persoonlijke ontwikkeling. Genoeg andere goede doelen zou hij hebben ondersteund om deze wereld een beetje beter te maken.

Heel veel kunstenaars gaat het aan het hart wat er allemaal vandaag de dag gebeurt. Hun vermogen om alles sterker waar te nemen brengt ook de pijn met zich mee van dat wat nu deze banaan en ducttape oproept. Het contrast van geld en echte kunst is zo groot dat het zelfs wereldnieuws wordt en daarmee de kunstenaar Cattelan die enkel vooral provocerend werk maakt nog meer het podium geeft en zijn werken hiermee meteen in waarde verdubbeld zijn. Met welk gevoel kopen mensen dan deze kunst?

Enkel omdat er dat verhaal achter zit. Het verhaal van de banaan en ducttape die meer dan honderd duizend euro’s kost. Dat verhaal achter dit kunstwerk maakt dit kunst.

Enkel wij mensen hebben deze mogelijkheid om iets dat eigenlijk geen echte waarde heeft, door het verhaal erachter meteen in waarde te laten stijgen.

Het mooiste voorbeeld is Anton Heiboer, zijn interview bij Ivo Niehe. Wat een reputatie had die man. Ooit in therapie geweest en de behandelend psycholoog die voor toen een werk van hem voor tienduizend guldens kocht, dat was de doorbraak voor Heiboer als kunstenaar. Dat hij daarna bij Ivo Niehe demonstratief een groot blad papier pakt, met twintig potloden tegelijk in zijn hand er wat strepen op zet. Daarna tegen Ivo zegt, tien gulden, dan pakt hij één zwarte stift, zet er “Anton Heiboer” onder en zegt tienduizend gulden. En dat is exact wat hier gebeurt met de banaan en de ducttape.

Het verhaal achter de kunst en kunstenaar, dat maakt de kunst.

Audiologie en kunst

Het magazine voor alle hoorprofessionals; Audiology Infos. Een magazine voor heel Nederland en België. Hoe mooi om aan de collega’s en vakgenoten te laten zien dat vanuit de kennis in de audiologie en de passie in kunst, nieuwe inzichten gevonden worden.

Lees hier het hele artikel.

Delen mag!;)

 

Vakantie!

Even twee weken tijd voor mezelf en mijn lief. Laatste maanden was het even te veel. Verbouwing thuis, veel te doen op mijn werk; het opzetten van een mooi groot landelijk project vanuit de audiologie, het geven van lezingen, patiëntenzorg die gewoon doorliep. Jij als oplettende lezer van dit blog zal wel al gezien hebben dat er niet geschreven werd de laatste maanden. Maar ik moest even keuzes maken. Dat heb ik wel geleerd in 2011. Grenzen herkennen en daar waar nodig zaken even laten liggen, pas op de plaats maken. De balans houden.

Nu dan weer tijd om de “pen” te pakken en te schrijven, maar nog fijner om ook weer te gaan schilderen, want dat is echt al veel te lang geleden dat ik kon spelen met de kleuren en de acryl op het doek. Komende weken ga ik er tijd voor maken en jullie meenemen in een heel nieuw project. Een enorm tweeluik bestaande uit akoestische panelen. Via mijn werk in de audiologie ben ik bij toeval in contact gekomen met John Claessens van het bedrijf Ahrends en Martijn Flipse van de firma Deblick. Als experiment hebben zij voor mij twee hele grote doeken gemaakt speciaal voor dit experiment, deze grote doeken had ik al een tijd geleden mogen ontvangen om te bekijken of dit ontwerp als akoestisch paneel een mogelijkheid geeft voor een akoestisch kunstwerk.

Het gaat denk ik in mijn lievelingskleur rood zijn met goud en marine blauw om de donkere vlekken te gaan creëeren. Het zal vooral warmte gaan zijn. De warmte die we de afgelopen periode hadden aan zon en vuur, dit gevoel vastleggen op het doek.

Mijn vingers jeuken om er mee aan de slag te gaan.

Het complete werk zal zo’n 2,5 bij 5 meter zijn, zelf heb ik daar geen plek voor, heb jij een plek waar je denkt dat dit kunstwerk mooi tot haar recht kan komen, tip me dan, in de hoop dat dit unieke werk een mooie plek kan gaan verkrijgen.

Wordt vervolgd.

Bedankt!

Via LinkedIn vanmorgen deze aanbeveling hieronder mogen ontvangen. Deze wil ik graag met jullie delen.

Dankbaar en vereerd ben ik bij deze bijzondere woorden. Bedankt Sjoerd voor de uitnodiging en de kans die je mij gegeven hebt om deze info met een groter publiek te mogen delen.

Sjoerd Salet

Klinisch psycholoog – Plaatsvervangend P-opleider – bestuurslid MSB at Zuyderland Medisch Centrum

Op 15 juni 2018 een prachtige Studiedag Tinnitus georganiseerd vanuit de Sectie Somatiek van de VGCt.

Ik ken Dyon persoonlijk en heb vanuit mijn werk als klinisch psycholoog binnen Zuyderland MC ook geregeld professioneel met hem te maken. Ik heb hem gevraagd vanuit zijn kennis en expertise op het gebied van tinnitus en zijn kunstenaarschap een inspirerende bijdrage te leveren ter afsluiting van deze dag. Wat heeft hij dat ongelofelijk mooi waargemaakt, met niets dan lovende reacties over zijn enthousiaste en uiterst boeiende presentatie. Als dagvoorzitter had ik de eer hem te introduceren. De woorden die ik daarvoor heb gebruikt, bleken allen een schot in de roos:

“Ik ben zeer verheugd om de spreker te introduceren die een zeer inspirerende lezing in de categorie “Art meets Science” zal geven die als sluitstuk van deze dag mag klinken.

Hij heeft twee grote passies, Tinnitus en Kunst, en zal deze twee op eigenzinnige wijze en vanuit historisch perspectief verbinden.

Heeft u niet altijd al willen weten of Van Gogh ten onrechte als dronkenman werd uitgemaakt en waarom en hoe hij nu eigenlijk echt zijn oor heeft afgesneden? Wat was het gevolg dat Goya werd getergd door complete doofheid en tinnitus? En hoe Beethoven ons heeft willen laten horen hoe tinnitus werkelijk klinkt?

Psychologie en audiologie waren wetenschappen die tegen het einde van de 18e eeuw nog niet eens bestonden. Vandaar dat er in de kunstwerken en muzikale composities eigen interpretaties van de makers zijn terug te vinden, die vanuit de kennis die we nu hebben een ander licht schijnen op tinnitus en gerelateerde klachten. Klachten als onwetendheid, onzekerheid, sociaal isolement, onbegrip vanuit de omgeving en angst voor het onbekende, die een inspiratiebron vormden voor het creëren van meesterwerken.

Hij is ingenieur, klinisch fysicus en audioloog, werkzaam bij Adelante zorggroep en co-auteur van het artikel in The Lancet. Daarnaast is hij een fantastisch professioneel kunstenaar en ook in die hoedanigheid actief op het gebied van de “psychoakoestiek”.

Mag ik een hartelijk applaus voor Dyon Scheijen!”

Niet meer dan terecht kreeg hij vooraf, maar zeker ook na afronding van zijn lezing, een daverend applaus!

Spreker gezocht?

Twee weken geleden stond ik in het Spant! Bussum, het hele theater vol met collega’s uit het land, een boeiende lezing te geven over psychoakoestiek.

Voor mij persoonlijk was dit publieke optreden de laatste trede die ik nog te nemen had in mijn hele traject in het “overwinnen” van mijn spreekangst.

Een traject van vele jaren trainingen, cursussen, oefenen en “het gewoon doen”. Met kleine stappen steeds meer vooruitkomen. Om dan nu daar in het mooie theater in Bussum, het podium te nemen en het publiek een cadeau te geven. Want dat is wat je doet in public speaking. De kennis die je de ander geeft is als een cadeautje dat je weggeeft.

En het is zo leuk om cadeau’s te geven en te zien hoe iemand daar blij van wordt.

Daarom zou ik dit nu vaker willen, het spreken in het openbaar. Storytelling.

Meerdere onderwerpen die ik als thema voor een lezing kan geven:

1. Mijn vak audiologie, met name de psychoakoestiek. Wat doet iemand met geluid? Hoe werkt ons hoorsysteem? Waarom hoort de één Laurel en de ander Yanny? Wat gebeurt er in dat brein? Van het bewegen van het trommelvlies tot aan de auditieve cortex uitgelegd aan de hand van optische illusies, auditieve illusies die vaak nog zo onbekend zijn. Een leerzame lezing over het horen.

2. Mijn carrière als professioneel kunstenaar. Een inspirerend verhaal waarin als rode draad door dat verhaal uiteindelijk de twee beroepen audioloog en beeldend kunstenaar elkaar weten te vinden.

Art meets Science.

Mijn reis naar Californië. Het kunstproject in het museum of the living artist. De plek waar het kunstenaar durven zijn geboren wordt. Het park waarin dat museum te vinden was, Balboa Park. Waar ik zelfs de foto van mij, ooit gemaakt door mijn broer Jean, terugzag in het museum of Science. Ik als fysicus daar op de foto bij een opstelling over DNA te zien, met als boventitel; the doctor of the future.

3. Mijn traject welk ik gegaan ben om mijn spreekangst te overwinnen. Ik kan nu gewoon voor een hele grote zaal staan vol met kritische collega’s en mijn verhaal vertellen, zonder rood te worden, zonder de brok in mijn keel die spreken onmogelijk maakte.

Van een sociale fobie op mijn 18de tot nu professioneel spreker. Die reis, die persoonlijke reis die ik gemaakt heb, wil ik graag delen. Om mensen te inspireren en kracht te geven dat elke angst te overwinnen is. Het niet makkelijk zal zijn, maar wel mogelijk. Dat je daarbij het niet alleen hoeft te doen, maar jij het wel zelf moet doen. Zonder de bergen te beklimmen kun je de toppen niet halen. Zonder gidsen weet je de weg niet te vinden. Maar enkel al de weg die je gaat, die weg kan al heel bijzonder en mooi zijn. Het is niet enkel de moeite waard om het doel te bereiken. Het pad daarnaartoe kan zelfs nog mooier zijn. Dit is een heel persoonlijk verhaal, maar het heeft mij gemaakt wie ik nu ben. Ik had het daarom niet willen missen, zelfs niet die dalen waar ik doorheen moest gaan. Net die dalen hebben mij de lessen gebracht om te leren. Die lessen wil ik heel graag delen om vooral mensen die spreekangst hebben met dit verhaal de weg te wijzen die ze kunnen gaan om ook die berg te beklimmen, misschien via een makkelijker pad dan ik gegaan ben, maar om uiteindelijk wel op dezelfde top met dat prachtig uitzicht aan te komen.

Een inspirerend zeer persoonlijk verhaal.

4. En dan als laatste voorbeeld mijn twee passies; Kunst en tinnitus. Meerdere genieën uit de geschiedenis werden getergd door gehoorverlies en tinnitus. In de kunstwerken en muziekstukken zijn de sporen terug te vinden waar deze meesters mee te maken hadden. Vincent van Gogh die zijn oor afsnijdt. Beethoven die volledig doof werd en zijn eigen symfonieën niet meer kon horen. Munch met De Schreeuw.

De mens alleen al is een kunstwerk op zich.

Het verhaal van deze bijzonder mooie mensen vertelt vanuit de werken die zij maakte, de schilderijen waar je de strijd in ziet, het vechten tegen de tinnitus, het ernstige gehoorverlies. In een symfonie van Beethoven zelfs te horen. Hij wil het zo graag delen met de wereld. De impact die zijn verlies van het gehoor en de tinnitus heeft op zijn werk, zijn leven, zijn zijn. Een aangrijpend verhaal achter al deze kunstenaars.

Dit zijn verhalen die ik graag wil delen, mensen hiermee wil inspireren, anders te laten denken, anders te laten kijken. Naar hoe mooi de mens is. Wij als mensen hebben de mogelijkheid om over zaken na te denken, het met elkaar erover kunnen hebben, elkaar kunnen horen, maar nog beter elkaar verstaan. In al deze lezingen komt een aspect naar voren, waar je ook vandaan komt, welke achtergrond of nationaliteit, geloof, rang of stand je ook hebt, al dit speelt voor iedereen.

De mens op zich is al een kunstwerk.

Spreker gezocht voor een event, congres of college?

In een vrijblijvend gesprek kunnen we samen bekijken wat mogelijkheden zijn en wat er gewenst is qua tijd en inhoud van de lezing.

Voor meer informatie mail me:

info@dyonscheijen.nl

Vincent van Gogh – zelfportret met verbonden oor

En dan Vincent van Gogh, wat een verhaal is dat. Geboren 30 maart 1853. Overleden 29 juli 1890.

37 jaar en vier maanden jong. Pas vanaf zijn dertigste echt met zijn kunstcarrière begonnen. Ruim 800 kunstwerken. Gemiddeld moet hij in de laatste fase van zijn leven vier werken hebben gemaakt op één dag. Zijn briefwisselingen met zijn broer Theo geven zo veel inzichten in hoe het leven voor hem was, negenhonderenacht brieven. Maar nog zo veel vragen die blijven bestaan.

Uiteraard wist ik van zijn oorincident. Maar waarom sneed hij zijn oor af? Was het het gehele oor? Welk oor? Had Van Gogh Ménière? Evenwichtsklachten, die lijken alsof hij heel veel gedronken had. Misverstanden uit zijn omgeving? Een arme man die als dorpsgek werd versleten, door omwonende werd gezien als een bedreiging en zelfs officieel via de politiek getracht werd hem weg te krijgen.

In werkelijkheid was hij een groot genie als kunstenaar, een zeer gevoelig mens, met oog voor details. Genoot van de dingen om hem heen. Respect had voor de “gewone” dagelijkse taferelen in het leven. Het boeren leven. De aardappeleters, een van zijn eerste grote werken. Uren voorstudies gemaakt, schetsen, om dan in 1885 dit werk te maken, toen heel veel kritiek kreeg en nu anno 2018 dit kunstwerk in de top tien staat van een van de duurste en bekendste schilderijen ooit.

Vincent van Gogh, een man met een groot hart en enkel maar één doel, een succesvol kunstenaar te kunnen worden. Maar door zijn ernstig gehoorverlies in een sociaal isolement was geraakt. Moeilijk met mensen kon praten, daardoor ook als moeilijk in omgang werd gezien. Waarschijnlijk een misverstand bij velen dat hij moeilijk was. Integendeel had hij een hart van goud.

Misverstanden? Ménière? Zijn druk op het oor zo ondragelijk werd dat hij er zelf met een mes aan de gang ging?

Ook bij Van Gogh zien we dat vanaf die periode van zijn ziekte hij een andere stijl in zijn kunstwerken ontwikkelde.

Vincent kon geen modellen betalen, dus gebruikte hij zijn eigen hoofd regelmatig als model. Veertig zelfportretten maakte hij, waarvan twee in de periode dat hij oorproblemen had.

Een heel boek is er onlangs geschreven over het verhaal achter het oorincident. Wat heeft er die nacht voor kerst 1889 in het Gele huis plaatsgevonden? Waarom bracht Van Gogh zijn oor daarna na een dame midden in de stad? Wie was zij? Wat had Gauguin hiermee te maken? En dan Vincent’s overlijden? Was het zelfmoord? Of is hij per ongeluk in zijn buik geschoten?

Bernadette Murphy, een voormalig geschiedenis docent, nu al jaren woonachtig in de buurt van Arles heeft het helemaal uitgezocht. In een soort van dagboek beschreven, het hele proces, de zoektocht die zij gemaakt heeft. Boeiende verhalen, mooie plekken, met enige fantasie waan je je af en toe in Frankrijk. Terug in de tijd. En sta je naast Van Gogh. Ben je er bij, begrijp je nog beter, wat voor een bijzonder mooi mens hij was. Met dat ene doel voor ogen; een groot kunstenaar te worden en een inspiratiebron voor anderen te zijn. Dat doel heeft hij bereikt. In de hoop dat hij dit toch nu zo ook ervaren heeft, vind ik troost in alle mooie werken die hij ons heeft nagelaten.

Verslag van mijn bezoek aan het Van Gogh museum.

Jheronimus Bosch – Tuinen der lusten

Mijn lezing “Art meets Science: tinnitus besproken vanuit een brug tussen kunst en wetenschap” begint bij “ De Tuin der Lusten” van Jerhonimus Bosch, die in de 15de eeuw leefde in ‘s-Hertogenbosch, geboren circa 1450, circa want van het begin van zijn leven is maar weinig bekend, zelfs zijn overlijden is niet exact bekend, wel dat Bosch begraven is op 9 augustus 1516.

“De Tuin der Lusten” een prachtig drieluik over het leven, de lusten in het leven en tevens de vergankelijkheid van het leven.

In het linker paneel het begin, Adam en Eva, het paradijs, midden paneel, het leven, de aarde, het feest, rechter paneel, de hel, alle ellende, vergankelijkheid, dood en verderf.

In dit rechter paneel is een oor te zien, twee oren doorboort met een zwaard en een pijl, pijn. Ook Bosch had op het laatst van zijn leven ernstige gehoorproblemen, dat is bekend. Misschien dat daarom niet voor niets de man die dicht bij het tafereel van het oor te vinden is, een zelfportret is? Bosch leefde in de 15de eeuw, zo weinig bekend van zijn eigen leven, vandaar dat we het nooit zullen weten.

Nu was ik bij toeval ook nog bezig met een voorbereiding voor een andere lezing voor AuDidact, een jaarlijks congres voor alle audiciens in Nederland. De titel van de lezing die ik daar ga geven; Psychoakoestiek, hoe gaat iemand om met geluid? De complexiteit van ons brein. Om dit duidelijk te maken maak ik gebruik van optische illusies en zo maak ik een bruggetje naar akoestische illusies, hier een samenvatting van die lezing.

Maar nu kwam ik vandaag bij puur toeval het volgende tegen. M.C. Escher, de kunstenaar die wiskundige figuren en natuurkundige aspecten gebruikte als inspiratie voor zijn kunstwerken. Een kunstenaar met een zeer eigen stijl en die nog nooit een andere kunstenaar had gereproduceerd in zijn werk, behalve één! Jeroen Bosch. En dan precies ook dat deel uit “De Tuinen der Lusten” wat ik er uit hebt gepakt om het oor te laten zien. Maar door dit kunstwerk van Escher zie ik ook echt nu pas de “Boommens” in het kunstwerk van Bosch. Met daarbij het hoofd van de kunstenaar zelf als zelfportret, meerdere kunsthistorici die hierover geschreven hebben. Sterker nog, nu past nog meer mijn hypothese dat het oor met het zwaard en de pijlen een verwijzing zijn naar tinnitus, wel of niet bij Bosch zelf aanwezig.

Hier een link naar het werk van Escher.

Een verklaring die Escher zelf min of meer geeft is dat in deze periode van zijn leven, wonende in Zwitserland, hij en zijn vrouw nogal depressief werden door de witte sneeuw en koude in dat land. Zij waren met het hele gezin verhuisd van Italië naar Zwitserland. Zijn inspiratiebron was weggevallen. De repeterende figuren in Italiaanse potten. Bloempotten en pannen uit de méditerranée waren er niet meer. Nu was het enkel veel wit van de sneeuw.

En jaren daarvoor had Escher een expositie van Bosch gezien, met vooral De Tuinen der Lusten nog in herinnering. Maar waarom dan specifiek dat deel van het doek? Waarom aandacht voor ook dat oor? Bijzonder. Zou Escher ook tinnitus hebben gehad?

Ga ik een andere keer onderzoeken, nu eerst de volgende kunstenaar die ik op mijn lijstje had staan, Fransico de Goya.

Wordt vervolgd.

Kunst en tinnitus

Begin dit jaar werd ik gevraagd om een lezing te geven op de studiedag tinnitus bij de Vereniging voor Gedrags- en Cognitieve therapieën, VGCt, 15 juni aanstaande. De vraag was of ik een boeiende lezing zou kunnen geven, die vooral ook nog op het eind van de dag de interesse zou kunnen prikkelen van de aanwezigen.

Ooit geleerd van een TED-talk dat een boeiende lezing op vier elementen rust. Deze vier elementen vormen samen het woord HAIL:

Honesty, be clear and straight

Authenticity, be yourself

Integrity, be your word

and last but not least

Love, wish them well.

Al deze elementen in één lezing? Dan kom ik al gauw uit op een lezing over kunst gerelateerd aan tinnitus.

Kijken naar kunst is zo iets boeiends, zeker als je op details let. En ik wist uit al die jaren dat we in ons centrum onze tinnitus informatiebijeenkomst geven, dat er net ook heel veel kunstenaars zijn die een groot deel van hun leven getergd werden door gehoorklachten en met name doofheid en tinnitus. Vincent van Gogh en Ludwig von Beethoven, zij zijn hierbij het meest bekend, ook bij het grote publiek.

Naast de verwondering voor kunst heb ik mijn grootste passie gevonden in de audiologische zorg. Elke werkdag geeft zo’n voldoening om met alle kennis over het gehoor en tinnitus er te mogen en kunnen zijn voor mensen met ernstige tinnitusklachten en/of gerelateerde gehoorklachten, te denken aan misophonia, hyperacusis, Ménière, Laag Frequent Geluid.

Audiologie is zo’n mooi en boeiend vakgebied, waarin nog zoveel onbekend is en waar met steeds nieuwe inzichten mensen echt te helpen zijn. Dankbaar zijn dan ook de patiënten als je ze op het spreekuur kunt duidelijk maken wat wij vanuit ons tinnitusteam voor hun kunnen betekenen, die dankbaarheid, dat vertrouwen in ons, dat is een groot recht. Elke werkdag weer ervaren we dat in ons team.

Gehoor is in de basis de essentie van ons mens zijn.

“Nicht sehen trennt die Menschen von Dingen. Nicht hören trennt die Menschen von Menschen.” Immanuel Kant.

Dat wij met elkaar kunnen praten maakt dat we mens zijn. In woorden kunnen vertellen wat er speelt, hoe mooi iets is. Schrijven is ook al een mogelijkheid van communicatie. De woorden die je nu hier leest, maakt dat ik je kan vertellen wat ik zie, wat ik voel, wat ik beleef, hoe ik de wereld zie. De woorden “klinken” in jouw gedachte.

Maar het gesproken woord is veel krachtiger. Emotie komt er dan nog bij, intonatie, klankkleur, stiltes. Zelfs die stiltes kunnen een enorme power hebben.

Met woorden kun je kunst beschrijven, zonder woorden zou kunst niet bestaan. Enkel door erover te spreken, te weten wat er achter het kunstwerk zit, pas dan kan vaak de echte waarde van kunst worden geschat.

Kunst op zich is iets heel bijzonders, kunst maken, kunst kijken, de kunstwereld, ook daar ligt zeker mijn hart.

Beide werelden, zowel de audiologie, als ook de kunst, staan voor een groot deel op het fundament van de psychologie. De psychologie van de mens, gedachten, emotie, gedrag. Het leven.

De psychologie in de kunstwereld, waarin de waarde van kunst enkel iets menselijks is. De geschiedenis, de verhalen, die het kunstwerk kunnen maken tot vrijwel onbetaalbare kunst. De materiaalwaarde bijna nul kan zijn, maar er bij een gerenommeerd veilinghuis miljoenen voor worden betaald, kunst.

En de audiologie, met alles wat ons mens maakt. Elkaar horen, maar vooral aanhoren. Een luisterend oor zijn kan van onschatbare waarde zijn.

Honesty, authencity, integrity and love.

Mat al deze elementen van HAIL in zicht begon ik al vrij vroeg dit jaar met het verzamelen van allerlei informatie over schilderijen, kunstenaars, muziekstukken en componisten. Kunstwerken die ons iets zeggen over het leven van de kunstenaar zelf. Maar dan met name de periode en de impact die gehoorverlies en tinnitus had op het leven van de kunstenaar.

De meest interessante heb ik er uit gehaald en ga ik deze lezing verder vorm geven.

Maar er zitten hier zo veel boeiende nieuwe inzichten in en zaken die ik ontdekt heb, die ik graag met jullie hier wil gaan delen.

Wordt vervolgd.

Jheronimus Bosch – Tuinen der lusten

Vincent van Gogh

Ik had al grote waardering voor Vincent Van Gogh, na het bezoek vandaag aan het Van Gogh Museum is dit enkel maar gegroeid.

Om zo dicht bij te mogen komen, geweldig! Wat een prachtig museum. Wat een prachtig mens.

Niet voor niets dat om 9 uur meters lange rijen bezoekers al te wachten staan en je enkel in jouw tijdslot naar binnen mag. Ik was een uur te vroeg en moest wel nog op mijn tijd wachten. Eenmaal binnen begrijp je waarom. Het is een enorm groot gebouw, maar het is er al zo vroeg waanzinnig druk. Alsof het de drie dolle dagen Bijenkorf zijn.

Ik had gelukkig inclusief audiotour. En daar ging ik. Eerst oog in oog met de meester zelf. Want Vincent is mister Selfie van zijn tijd. Niet omdat hij dat deed om er geld mee te verdienen, maar net omdat hij geen geld had om modellen te betalen. Zijn zelfportretten zijn studies, oefeningen. Wellicht nooit de bedoeling van hem geweest voor verkoop, laat staan opgehangen in een museum. Maar hij kon niet anders dan zichzelf als model te gebruiken. Daarom zijn ook al zijn portretten vanuit een spiegel getekend. Dus hij heeft zijn beeld getekend zoals hij het zag. Als we onszelf zien, in de spiegel, zien wij ons anders dan anderen. Daarom ook is het beeld verdraaid als je een selfie maakt, want anders zou je dat raar vinden. Sowieso moeilijker om dan qua motoriek ook een selfie te maken, maar goed. Vincent schilderde dus heel vaak zichzelf als studiemateriaal.

“Ze zeggen dat het moeilijk is jezelf te kennen, maar het is evenmin eenvoudig jezelf te schilderen.” Vincent van Gogh aan zijn broer Theo, 1886.

En als je bij deze quote “schilderen” niet letterlijk neemt maar figuurlijk, dan wordt het een wel heel diepgaande wijsheid.

Zijn zelfportretten. Stuk voor stuk de armoede in zijn ogen te zien. Maar zo’n passie voor het schilderen, de kunst. De kunstenaar die je dan recht in de ogen kijkt. Mijn hart weent op het moment ik zie hoeveel zijn kunstwerken nu opbrengen en hoeveel mensen het museum bezoeken. Per dag gemiddeld 5000! Dat zijn ongeveer het aantal patiënten wij in ons centrum per jaar zien. En al de merchandise die rondom het museum te koop is. Zelfs een hoek waarin zeer exclusieve kopieën van de meest bekende schilderijen te koop zijn. Een speciale techniek in samenwerking met ik dacht Fuji. Bijna niet meer van het origineel te onderscheiden. Omdat de kopie driedimensionaal is. Dus je ziet exact de streken van de schilderskwast. Ik zag zelfs dat de barsten van de tijd in de verf erin terug te zien zijn. Persoonlijk vond ik de kleur iets doffer, doods, kitscherig. Maar erger vind ik dus het uitmelken van de creativiteit van deze kunstenaar. Overigens niet alleen van déze kunstenaar, breek me de bek niet open. Hier kan ik een boek over schrijven, ga ik later beslist ooit nog doen.

Één groot werk heeft Vincent verkocht. Voor ongeveer duizend euro. Daarom doet het vooral veel verdriet, omdat ik in de ogen van Van Gogh die overlevingsdrang zie als kunstenaar. Hoe moest hij rondkomen met dat geringe geld hij had. En kosten liepen enkel op. In een van zijn laatste brieven, 820 briefwisselingen zijn er van Vincent, bewaard en gebundeld door zijn schoonzus en nu ook via het museum op internet stuk voor stuk te lezen, in een van die laatste dus een hele uiteenzetting van gemaakte kosten naar zijn broer. Theo, zijn jongere broer, ondersteunde Vincent financieel. En in die laatste jaren wordt het Vincent duidelijk dat Theo een gezin moet gaan onderhouden, getrouwd en uitbreiding van het gezin op komst. Die brief aan Theo is een verantwoording voor alle kosten die hij maakt en hoe moeilijk hij het heeft.

Die druk, dat vechten, de onzekerheid en daarnaast zijn intense liefde voor de natuur, voor de mens, de gewone mens. De Aardappeleters en al zijn schilderijen van vrienden en mensen die hem er echt toe doen. Zijn arts die hem helpt in de nacht dat hij het oor afsnijdt schenkt hij een portret. Het cadeau wordt echter niet gewaardeerd. Dat raakt Vincent enorm. Net als de kritische noten die collegae kunstenaars geven op voor Vincent zelf zijn eerste grote werk “De Aardappeleters”. Vele studies en tekeningen gingen vooraf aan dit eerste echte grote schilderij. Vandaag mocht ik het werk met mijn eigen ogen zien. Voor die tijd was Van Gogh een genie. Dat blijkt maar weer.

Naast De Aardappeleters hangt in het museum een vergelijkbaar boerentafereel. Een gezin etend aan tafel, dat in dezelfde periode door collega kunstenaar Jozef Israël is geschilderd. Prachtig werk, alle details zijn heel goed te zien. Mij viel meteen die glinstering in de eetlepel van het kind links op de voorgrond op. Een zo klein detail met wel een hele grote waarde om het allemaal heel echt te laten lijken. De sfeer op het doek is zo goed neergezet, dat als je er langer naar blijft kijken je in de ruimte waant. Dus ja, voor die tijd, wetende dat er nog geen fotografie bestond, film of bioscoop al helemaal niet, een kunststuk. Voor toen zo bijzonder als virtual reality nu. Maar Van Gogh was die tijd al lang voorbij, hij bracht ook de ziel in zijn werk. Details had hij zeker oog voor, maar hij ging toen al voor meer.

Dat hij oog had voor detail blijkt mij nu het meest uit de periode dat hij in zijn laatste jaar door ziekte niet meer naar buiten kon, binnen in de kliniek moest blijven en prenten van een collega schilder ging gebruiken als voorbeeld. Hij schilderde ze groter, in kleur, maar dan ook alles precies nageteld. Zoals het aantal balen stro en traptreden.

En in een aantal van zijn werken ook vele details die ik gemist zou hebben zonder de audiotour. Insecten op blaadjes in het groen en van dichtbij dan in detail weergegeven. Of het derde verliefd koppeltje in “Tuin met geliefden” uit 1887. Dat derde verliefde koppeltje had ik eerst niet gezien, pas toen ik er alert op werd gemaakt zag ik ze in de verte. Daarin zag ik de lol die hij als kunstenaar had. Maakte me blij.

Maar ook zijn experimenteren met kleuren. In ditzelfde prachtige werk “Tuin met geliefden” zijn van ver de minuscule verfstreken niet te herkennen. Van dichtbij is het een prachtig spel van de complementaire kleuren die Van Gogh gebruikt heeft. Hij had meerdere boeken van Delacroix. Een genie op het gebied van kleurcomposities. Daar speelde Van Gogh dan ook de hele tijd mee, met die kennis van kleur.

Met steeds grotere en dikkere halen met zijn kwast. Heel herkenbaar in zijn laatste werken. Hoe mooi om die dan ook allemaal naast elkaar te mogen zien. Aandoenlijk als ik me realiseer dat zijn einde dan nabij is. Ook hij weet dat bij het schilderen.

Delen met de wereld wil hij het, doorgeven, anderen zijn ogen te geven, de mooie natuur te laten zien, deze wereld, het paradijs waarin wij ons mogen begeven.

Ik werd geraakt door zijn drieluik, perzikbloesem, amandelbloesem en ik dacht de appelbloesem. Als een bezetene heeft hij die werken gemaakt, omdat Van Gogh wist dat de bloesemtijd maar van korte duur zou zijn.

En dan, het allermooiste werk van deze genius, Amandelbloesem, ter gelegenheid van de geboorte van zijn neefje, zoon van Theo. Theo, die de liefde voor zijn broer niet enkel in geld wist te geven, maar ook in de naam van zijn zoon, Vincent.

De kunstenaar Vincent van Gogh overlijdt ten gevolge van zijn verwondingen in zijn borst. Een zelfmoordpoging, zo lijkt, die twee dagen later toch zijn tol eist. Beide broers werden niet oud, een half jaar na het overlijden van Vincent sterft ook Theo.

De jonge Vincent, de zoon van Theo, ook ingenieur Van Gogh genoemd, heeft later het Van Gogh museum opgericht en laten bouwen. Architectuur, wie anders, Gerrit Rietveld, strakke lijnen, mooie architectuur, ook modern voor zijn tijd en gelukkig Rietveld werd wel herkend in zijn werk.

Met gemengde gevoelens ging ik na vijf volle uren Van Gogh dichtbij te hebben mogen zien het Museumplein op. Even liggen op het grasveldje voor het Concertgebouw. Waar ook verliefde stelletjes liggen in het gras, opa’s en oma’s met kleinkinderen spelen. Chinezen, Duitsers, Amerikanen, alle kleuren aanwezig zijn.

“Er is niets artistiekers dan van mensen te houden”. Vincent van Gogh

La Sagrada Familia en het Glaspaleis

Ter voorbereiding van een boekpresentatie was ik vandaag in het Glaspaleis in Heerlen. Een uitzonderlijk architectonisch gebouw. Om te laten zien hoe ingenieus de constructie is, staan er een aantal maquettes in de bibliotheek. In deze maquette (foto: maquette Jos Dreissen) kun je heel goed het geraamte zien, de basis waarop dit alles gebouwd is. Het gehele gebouw steunt namelijk enkel op de pilaren die in het midden te vinden zijn.

Dit is zo ingenieus bedacht, toen in 1933, door de Heerlense architect Frits Peutz. Normaal bouw je een huis of een gebouw op vier muren. Hier is enkel glas aan de buitenkant, geen muren. Vandaar ook de naam Glaspaleis. Sowieso, kijk eens naar die hoeveelheid aan glas. Dat is echt ongelofelijk.

En dan die pilaren, de vorm, een zo natuurlijke vorm. Ze laten mij meteen denken aan de pilaren in de La Sagrada Familia van Antonio Gaudí, Barcelona. Het meest indrukwekkende gebouw ik ooit heb mogen aanschouwen. Het verhaal erachter, het leven van de kunstenaar zelf, Antonio Gaudí, boeken zijn er over geschreven. En al die andere creaties die hij heeft ontworpen en gecreëerd stuk voor stuk kunstwerken.

Gaudí heeft zijn dromen tot leven kunnen maken. Zo veel ingenieuze ideeën en plannen die mensen kunnen hebben, maar je moet ze ook maar waar kunnen maken. Gaudí deed dat in een tijd waarin dat eigenlijk onmogelijk was, begin 19de eeuw.

Zou Peutz geïnspireerd zijn door het werk van Gaudí?

Gaudí overleed in 1929 bij een verkeersongeval met een tram, midden in de stad. La Sagrada Familia was het laatste grote werk waar hij op dat moment aan het werk was. Een levenswerk, anno 2018 wordt er nog elke dag aan gewerkt, de bouw is nog lang niet af. Oplevering is gepland in 2026.

Gaudí was in die tijd al wereldberoemd. Het zou zo maar kunnen dat in die jaren dertig Peutz al een bezoek had gebracht aan dit bijzonder architectonisch kunstwerk in Barcelona. En hij in die periode geïnspireerd is geraakt en zo het Glaspaleis ontwerpt?

Een prachtig ontwerp trouwens, Schunck*, het Glaspaleis, de eenvoud, maar toch zo magistraal, op de een of andere manier zag ik het gisteren pas. Wat een bijzondere plek dat is.

Nu ik het hier zo schrijf bedenk ik dat het mij pas zichtbaar werd doordat Saskia Boer mij een rondleiding gaf. Zij is de schrijfster van het boek “Mam hoort weer!”. Haar debuut. Woensdag gaat ze dit boek aan het grote publiek presenteren. Zij zelf werkt in het Glaspaleis, in de bibliotheek en in het museum. Trots liet zij mij dit alles zien, zij vertelde mij ook van het glas en het verhaal van de pilaren. Pas toen zij mij dit alles vertelde zag ik het.

Saskia is ernstig slechthorend tot zelfs audiometrisch doof. Daarover schrijft ze ook in haar eerste boek. Een aangrijpend verhaal over een ernstig slechthorende moeder en haar goedhorende dochter. Zo helder en fijn geschreven dat het een mooi verhaal is om te lezen. Drempelverlagend, zij laat de lezer zien hoe complex het is om in deze horende wereld slechthorend of zelfs doof te zijn. Het onbegrip, het onzichtbare, de impact op het leven.

Saskia heeft een cochleair implantaat, een bionisch oor. Zonder dit hulpmiddel hoort ze dus helemaal NIETS. Met het cochleair implantaat, het CI, hoort ze wel, maar dan nog steeds als slechthorende. Vandaar ook dat zij meer visueel ingesteld is. Tijdens de rondleiding die Saskia mij gaf, lag er een papieren propje op de trap, zij zag het en raapte het op, om het later in de prullenbak te gooien. Zij zag het, ik niet.

Zo liet zij ook mij door haar ogen zien, hoe mooi die plek daar is, het Glaspaleis, hartje Heerlen. Ik ga er binnenkort een hele dag naar toe, het museum, de bibliotheek, je kunt er zo een dagje doorbrengen. Heb er nu zelfs twee mensen werken die ik ken, Saskia Boer en mijn eigen grote neef Hub Pieters. Ook hij is een bijzonder mooi mens, belezen en een groot dichter, schrijver van al enkele boeken én muziekliefhebber. Dank zij hem is mijn liefde voor muziek ontstaan. In de jaren tachtig werd ik regelmatig samen met mijn twee broertjes naar ome Giel en tante Mien gebracht. In de vakantieperiode, op het moment mijn ma in het ziekenhuis ging werken werden wij naar Heerlen gebracht. Daar verheugden wij ons dan op, op de grotere neven die zo’n tien jaar ouder zijn. Zij hadden platenspelers en grote posters aan de muur. Muziek was hun passie. Yes, Marillion en The Alan Parsons Project. En laat net nu die laatste groep een prachtig muziekproject gemaakt hebben rondom Antonio Gaudí. Een muzikale ode aan een groot kunstenaar.

Mooi is, dat dit muzikale project pas later is uitgekomen, in de tijd dat de compact disc door Philips was ontwikkeld en werd geïntroduceerd. De CD was toen nog zo nieuw. Er was zelfs een radioprogramma waarin elke week de laatste CD’s werden gedraaid die dan in die maand waren uitgekomen. Brothers in Arms van de Dire Straights is denk ik toen zo bekend geworden, omdat net die CD ook de eigenschap had om absolute stilte te laten ervaren in de muziek. En de bastonen zo diep te laten klinken.

In die periode kwam Brothers in Arms op nummer 1, maar ook Gaudí van The Alan Parsons Project. Ik was verkocht.

Gaudí, is de allereerste CD die ik van mijn spaarcenten kocht.

Mijn eerste CD, ik had zelfs nog geen CD-speler. Niet veel later wel en toen heb ik die CD helemaal grijs gedraaid. Grappig, met een CD kon dat dus eigenlijk helemaal niet meer! Grijsdraaien. Maar toch, grijsgedraaid dus.

Gaudí, The Alan Parsons Project. Het zijn stuk voor stuk bijzonder mooie muzikale verhalen, maar het meest indrukwekkende is toch de intro. Ook die stem die dan kort vertelt over Antonio Gaudí en de geschiedenis van La Sagrada Familia. Dat eerste nummer op de CD heet dan ook La Sagrada Familia.

Ik was al verliefd op het gebouw voordat ik er geweest was. En nu komt nog iets heel bijzonders dat de cirkel helemaal rond maakt. Op de voorkant van het boekje dat bij de CD zat, zie je een foto van een van die trappenhuizen in La Sagrada Familia die Antonio Gaudí ontworpen had. Gaudí is gek op de natuur, vormen uit de natuur. En als je van bovenaf in zo’n trappenhuis naar beneden kijkt, dan zie je een slakkenhuis, de cochlea. De cochlea, waar dit verhaal over gaat, dit boek. De cochlea, het binnenoor. Want zonder dat binnenoor, is er geen muziek. En dan zijn we terug waar het deze keer om gaat, bewust worden van de impact die het op iemands leven heeft om niets meer te horen. Doof te zijn. Er begrip voor te hebben, rekening te houden met de beperking die een sterk verminderd gehoor geeft. Daar gaat het boek over. Een aangrijpend verhaal over iets dat de meesten zo maar als vanzelfsprekend aannemen, een goed gehoor.

La Sagrada Familia, The Alan Parsons Project

Boekpresentatie Saskia Boer

Een voormalig minister, laaggeletterdheid en “Mam hoort weer”

Wat een weekje alweer. Een aantal gebeurtenissen die ik graag met jullie wil delen. Maar waar begin ik?

Ab Klink, voormalig minister van VWS, nu raad van bestuur bij een van de grootste zorgverzekeraars in Nederland, VGZ. Hij was bij ons, Adelante, op bezoek, samen met twee van zijn medebestuurders. Dit op verzoek van Jack Thiadens en Yvette van Horn, onze bestuurders bij Adelante. Zij hadden het idee om in een middag door middel van korte presentaties een kijkje te geven in de keuken van Adelante.

Zo werd ik gevraagd om samen met mijn collega Rilana Cima een pitch te geven over ons vakgebied audiologie en de gespecialiseerde tinnituszorg, ons tinnitusprogramma CBT4T.

Een korte samenvatting in 15 minuten! Waar we beide denk ik zo’n vier uur mee zouden kunnen vullen, nu in maximaal 15 minuten. Uitleg over waar komt tinnitus vandaan, oorzaak, gevolg, oplossing, de zorg voor de patiënt, de ontwikkeling van ons gespecialiseerd tinnitusprogramma, de hele weg hier naar toe, het hele traject naar duiding van tinnituszorg, de wetenschap, de onderzoeken en dat allemaal dus in 15 minuten.

Hoe moest ik mij voorbereiden? Wat wil ik vertellen? Wat mijn collega dr. Cima?

Maximaal 5 dia’s kreeg ik, 7 mijn collega.

Jaren werken we al samen aan dit onderwerp. We zitten er helemaal in, in deze complexe materie, op elkaar ingespeeld ook. Mijn 5 dia’s had ik al meteen in mijn hoofd welke dat moesten gaan zijn. Als eerste een mooie foto van het audiologisch centrum, de naam tinnitus en onze beide namen en disciplines/professies. De audioloog en de psycholoog. Bij tinnitus dé belangrijkste basiselementen om een goede behandeling neer te zetten, vanuit de audiologie en psychologie. Daar begon ik dan ook mee. De rest komt dan wel vanzelf.

In gedachte had ik namelijk al mijn hele verhaal klaar. Zonder voorbereiding, meteen in mijn hoofd wat ik ga vertellen. Maar net zoals de beroemde kunstenaar Marc Rothko op de vraag “Hoe lang hij doet over één zo’n schilderij?” Het geniale antwoord gaf: “53 jaar”. En dat op het moment hij ook 53 jaar oud was. En eigenlijk heeft hij daar een punt, die voorbereiding is al jaren geweest. Studie vooraf, de hele opleiding, al die gesprekken met de patiënten op het tinnituspreekuur, de congresbezoeken, de discussies met collega’s. Waardoor al die informatie nu in mijn systeem zit. Tinnitus en audiologie, de uitleg hierover kan ik dromen.

Maar, Ab Klink, de hele raad van bestuur VGZ én Adelante bij elkaar, een belangrijk moment voor Adelante, onze bijdrage, die presentatie zou essentieel zijn om te laten zien wat we allemaal kunnen, hoe belangrijk goede zorg voor tinnituspatienten kan zijn. De druk om dit goed neer te zetten was dus hoog. Daarom, zenuwachtig was ik wel, de zenuwen gierden door mijn keel toen ik de trap omhoog liep naar de Raad van Bestuur Adelante.

Gelukkig, mijn ervaring en kennis die ik heb, zeker nu in de voorbereidingen naar de trainingen die ik geef in spreken in het openbaar, gaven mij genoeg handvatten om rustig te worden. Te letten op mijn ademhaling, houding. Focussen op leuke dingen. Er zelfs van te gaan genieten, dankbaar te zijn om dit te mogen gaan doen, te weten dat ik het kan, want die ervaringen heb ik langzaam maar zeker steeds weer gemaakt. En nu dan weer een trapje hoger.

De trap omhoog, weet je nog vanuit mijn andere blog, de training die ik had, jaren geleden bij de Universiteit van Maastricht, toen nog de RUL, Rijksuniversiteit Limburg. In kleine stappen steeds ervaren dat het kan, dat het mogelijk is. Doen! Doen! Doen! In kleine stappen omhoog op de trap van angsten. Ervaren dat het kan.

En dit zou gewoon ook in dit kader weer een nieuwe ervaring gaan zijn.

De sfeer was heel gemoedelijk, er was genoeg geluid in de omgeving om meteen ook de complexiteit van het auditief systeem en het brein te verklaren. Het ijs was meteen gebroken. Er werd zelfs gelachen en hele goeie vragen gesteld, het werd zelfs een leuk gesprek. Interactie. Daar houd ik van. Audiologie, psychologie en tinnitus stonden op de kaart.

Complimenten na afloop, zowel van Ab Klink persoonlijk, als ook van onze eigen Raad van Bestuur.

Trots dat we zijn.

Hoe mooi het is om dat te kunnen vertellen wat je te vertellen hebt. Wat je graag wil vertellen. Dat gun ik iedereen, de vrijheid en durf om te kunnen spreken, je stem te laten horen.

Daarom, mocht jij er problemen mee hebben, of ken je iemand die het moeilijk heeft om te spreken in het openbaar, informeer dan bij mij, samen met een goeie vriend van mij die coach is, heb ik een training opgezet om te helpen die angst te overwinnen, er mee om te gaan, tips en trucs hoe je de angst kunt temmen en de angst zeker geen belemmering hoeft te zijn. Om later misschien ook een voormalig minister toe te spreken en het geven van een presentatie uiteindelijk een gevoel geeft dat inhoud belangrijker is dan de angst om te falen. Wil je meer weten stuur me een privé bericht.

Dan ook deze week, de mevrouw die ik weken geleden zag op mijn tinnitusspreekuur met het aangrijpende verhaal over haar laaggeletterdheid. Ze kwam bij een collega deze week voor een controle van haar gehoor. Ze hadden al aan de collega’s van het secretariaat gevraagd of ze ook even “de heer Scheijen” konden spreken. Mijn collega’s zouden mij gaan bellen of ik tijd voor ze had, maar ondertussen hadden ze al plaatsgenomen in de wachtkamer en liep ik er bij toeval voorbij. Gelukkig herkende ik meteen hun beide, ik zie zo veel mensen in een week, dat mijn geheugen me heel vaak in de steek laat op het moment ik mensen zou moeten herkennen, maar gelukkig, dit verhaal had zo veel indruk op mij gemaakt, hoe kon ik deze mensen ooit vergeten. Ik liep meteen op hun af, niet wetende dat ze mij heel graag even zouden willen spreken. Ik hun dus ook!

Want ik had mijn blog over onze ontmoeting en zeer persoonlijke gesprek we hadden, per mail aan hun doorgestuurd. Ik was wel ontzettend benieuwd hoe zij het gevonden hadden. Vooral was ik benieuwd of het hun goed had gedaan. Ik was bang dat mevrouw zich er onprettig bij was gaan voelen, omdat ze het verhaal sowieso niet graag wilde delen met anderen. Ondanks de goedkeuring die ik van beide al had, was ik toch bezorgd dat zij zich er ongemakkelijk bij waren gaan voelen. Was dat het geval geweest, dan had ik er alles aan gedaan om het aan te passen, desnoods het verhaal te verwijderen.

Maar gelukkig, het tegendeel was waar, zij kwamen mij zo even tussendoor vertellen hoe dankbaar zij waren.

Om hun niet in de verlegenheid te brengen en het verhaal in de wachtkamer met andere mensen er bij te moeten brengen, nam ik beide mee naar mijn spreekkamer. Beide met tranen in de ogen. Een ferme handdruk.

Ze wilden mij hartelijk danken. Mevrouw vertelde dat haar man de hele blog had voorgelezen en zij dolgelukkig was. De woorden die ik gekozen had, het respect voor hun privacy, maar vooral het luisterend oor ik hun gegeven had, had haar diep geraakt.

Het gesprek we hadden heeft heel veel gebracht, ze vindt het al makkelijker om met familie erover te praten, met kleine stapjes komen ze verder. Het gesprek heeft rust gegeven, minder angst om te falen.

Hoe fijn is dat. Ik blij.

Verder deze week, binnenkort mag ik als specialist spreken op een boekpresentatie. Ik ben gevraagd om als audioloog een introductie te geven bij de boekpresentatie van “Mam hoort weer”. Een aangrijpend verhaal van schrijfster Saskia Boer. Haar debuut over de impact die een ernstig gehoorverlies heeft op het leven. Het is een verhaal over een moeder die langzaam doof wordt, de normaalhorende puberdochter die daar niets van begrijpt. Onbegrip, maar omdat het vanuit zowel moeder als dochterperspectief geschreven is, krijgt de lezer toch wel begrip voor ook de dochter. Velen zullen zich in de dochter herkennen, maar daarmee ook bewust worden wat het betekent voor iemand die doof is.

Saskia gebruikt nu zelf een cochleair implantaat en het verhaal is vanuit haar eigen ervaringen en perspectief geschreven. Dat maakt het boek ook zo puur.

Volgende maand is de boekpresentatie bij Schunck* in Heerlen. Ik mag dan een introductie geven. Hoe werkt het gehoor, wat als dat niet meer werkt, hoe is dat en dan, een cochlear implantaat. Een bionisch oor. Van hoortoestel naar cochleair implantaat en zo maak ik de brug naar de schrijfster en naar het boek.

Ik heb het boek al mogen lezen. Dit gaat een heel groot succes zijn. Het is zo leuk geschreven en het is af en toe echt aangrijpend, omdat het verhaal zo herkenbaar is, als je bedenkt wat er gebeurt als je niet meer hoort.

In mijn werk als audioloog zie ik veel mensen die tegen dit onbegrip aanlopen. Op hun werk, collega’s die hun niet begrijpen, zelfs familie of partners die zich niet kunnen voorstellen wat het is om minder of niet te horen.

Daarom, goed dat dit boek er straks is. Ik heb de redactie van L1 avondgasten en de redactie van De wereld draait door al geschreven. In de hoop dat ze deze debutant zullen uitnodigen, zodat zij haar verhaal kan vertellen. Verbaasd was Saskia wel, dat ik dit voor haar wilde doen. Met haar goedkeuring heb ik meteen beide redacties een mail gestuurd.

Dit is een verhaal wat de wereld mag horen. Ik weet vrijwel zeker dat de helft van alle kijkers hier problemen mee heeft. Slechthorendheid is een onderkend probleem. En daar mag best meer OOR voor komen.

Kom ik zeker nog op terug, ik laat van me horen.

Wil je op de hoogte blijven?

Meld je dan aan op deze blog.

Succes vermenigvuldigt zich door het te delen

Even een tijdje weggeweest, weg van social media, maar zeker niet stilgestaan.

Op het gebied van mijn kunstenaarschap en ondernemerschap grote stappen gemaakt. Het advies welk ik ooit heb mogen ontvangen van de gebroeders Marx, Frank en John, van galerie Marx&Marx heb ik mij ter harte genomen.

Drie belangrijke tips die zij mij gaven om succesvol te zijn in de wereld van de kunst:

1. Doorzettingsvermogen, een lange adem hebben. Ondanks tegenslagen toch doorgaan, niet opgeven en blijven geloven in je eigen talent.

2. Kwaliteit leveren, de klant is koning. Werken met de beste materialen, ook al kost dat wat geld. Goeie mensen om je heen verzamelen die ook kwaliteit leveren. Niet enkel om het product waardevoller te maken, maar ook om qua gevoel de intrinsieke waarde van een product te verhogen.

3. Zichtbaar zijn. En net deze laatste heb ik vooral de afgelopen periode eens zeer serieus genomen. Goed gaan nadenken hoe ik met mijn grote kunstwerken zichtbaarder zou kunnen zijn.

Exposities gaan houden? Deelnemen aan kunstbeurzen? Plekken zoeken om mijn kunstwerken aan een groter publiek te laten zien? Al dat ben ik al jaren mee bezig geweest, zichtbaar was ik wel, maar het kostte ook zo veel tijd, moeite en geld. Busje huren om die grote doeken te vervoeren en op de expositieplek te krijgen. Genoeg grote werken maken om überhaupt te kunnen laten zien. Tientallen heb ik er nu gemaakt. Maar de kunst van het ondernemen is ook om een verdienmodel te bedenken. Kosten en baten goed af te wegen. Er zal zeker in het begin van het ondernemen bewust nagedacht moeten worden over geld. Hét middel om vooruit te komen. Zonder geld kan tip 1, 2 en 3 niet gebeuren. Geen kwaliteit zonder er voor te betalen. Voor niks gaat de zon op.

Dus ik moest gaan nadenken over hoe kan ik zichtbaarder worden zonder er nu eerst weer heel veel tijd, moeite en geld in te steken?

Advertenties? Reclame?

Waarom betalen voor een advertentie als ik een goed verhaal te vertellen heb?

En het verhaal om te vertellen, dat is er wel: Twee beroepen die tot nog toe ver van elkaar af stonden vinden elkaar. De kunstenaar en de audioloog.

Afgelopen zomervakantie, komkommertijd, zelf de tijd om een pas op de plaats te maken en ik dacht, laat ik gewoon eens een aantal redacties dit verhaal gaan toesturen en kijken of er interesse is.

Een opzetje gemaakt voor een persbericht, de stoute schoenen aangetrokken, een aantal media uitgezocht waarvan ik dacht, daar zit een publiek waar mijn verhaal bij past en “send”!

Binnen één dag had ik bericht op alle toegezonden berichten, De Limburger, de stichting Hoormij, Earline, ze wilden er allemaal meer van weten. Afspraken gemaakt, interviews gegeven, foto’s gemaakt. Het ging snel.

Nu, de maand waar alles online komt en gepubliceerd wordt. Als een olievlek gaat zich dit langzaam uitkristalliseren. Vragen stromen binnen. Potentiële opdrachtgevers melden zich. Het balletje begint langzaam te rollen. Lang, heel lang duw ik dat balletje al een helling omhoog. Trouwens, niet één balletje, meerdere. Er zijn ook vele balletjes die weer naar beneden zijn gerold. Die balletjes ziet niemand. De vele pogingen om verder te komen. En die dan toch mislukken. Maar is het echt mislukken? Nu achteraf denk ik, die stappen zijn nodig geweest om te groeien. Net als met leren lopen. Net het vallen is om te leren hoe het niet moet. Is het niet zo dat van een proefwerk je net het meeste leert van wat je fout hebt gedaan?

En dat wat goed gaat moet je vieren.

Clichés, maar O zo waar!

Vandaar dat ik dacht, ik schrijf er een blog over. Want succes vermenigvuldigt zich door het te delen.

Delen wil ik dit graag met de mensen die deze successen mogelijk hebben gemaakt:

De journalist van De Limburger, Adri Gorissen. In de week dat ik de mail naar de redactie schreef, hadden wij contact en meteen al een gesprek gepland. Bij mij thuis. Onder genot van een kopje koffie een interview gehad. Oprechte interesse in het probleem van de akoestiek in de huidige moderne architectuur. Herkenbaarheid van waaruit het zo makkelijk was een heel leuk gesprek te hebben.

Loraine Bodewes, de fotografe die bij Adelante de mooie foto’s maakte, al zittend voor mijn kunstwerk. Loraine had oog voor compositie en details. De foto die nu al in de krant, in het tijdschrift, in het jaarverslag, overal is gebruikt. Ook hier weer een oprechte passie voor het vak, het leveren van kwaliteit.

Kwaliteit en oog voor detail had ook Serge Technau. Al lang geleden met hem foto’s gemaakt voor een advertentie in Chapeau magazine. Maar die foto’s mag ik ook gebruiken voor andere doeleinden. Zo nu ook in deze interviews. Uiteraard met bronvermelding.

Hoormij magazine, Isabel Timmers, freelance tekstschrijver. Samen met haar op een zonnige dag een lunchafspraak gehad. Vooraf eerst gaan kijken naar mijn expositie die toevallig liep bij Victor4art in Heerlen. Rob en Mariëtte Wijnands die mij daar de mogelijkheid toe geboden hadden. En om Isabel Timmers mijn werk te laten zien, was dit de ultieme gelegenheid een privé rondleiding te geven in mijn eerste grote solo-expositie. Aansluitend gaan lunchen bij Brasserie Mijn Streek. On top of the roof van het Glaspaleis hartje Heerlen. Als je een keer lux wil lunchen, betaalbaar en op een leuke plek. Dan moet je daar gaan lunchen. De view die je hebt, geeft een gevoel alsof je in centrum Amsterdam zit. Het uitzicht is fantastisch. Wat kan Heerlen dan mooi zijn. En het eten bij Mijn Streek is top!

De zon scheen die dag en het was er rustig. Bij toeval zat er ook een gezelschap te eten, waarvan de vrouw een tinnituspatiente is die bij mijn tinnitusteam lange tijd onder behandeling is geweest. En die heel tevreden was, en mij en het team daarvoor nog bedankte. Hoe mooi kan het zijn.

Anneke Pastoor, adjunct hoofdredacteur/eindredacteur bij Earline, met haar had ik een ontzettend fijn gesprek aan de telefoon. Kort en krachtig. Wat genoeg was om een eerste artikel vorm te geven voor in de Earline van komende maand. De deadline om er hier nog in te komen hebben we gehaald. Zij de tekst, ik de foto’s. 15 minuten denk ik, hebben we nodig gehad. Enthousiast gesprek, met vooruitzicht op meer. Want voor Earline zou het leuk zijn om het hele project van mijn kunst en de akoestische panelen te gaan volgen.

In oktober staat er namelijk een afspraak met docenten en studenten van de hogeschool VIVES Brugge. Met grote waarschijnlijkheid mag ik voor de faculteit audiologie/logopedie een groot kunstwerk gaan maken, waarmee we en een wand met kunst gaan “versieren”, maar nog leuker, een afstudeerproject voor een van de studenten gaan creëren om te meten wat er nu met de akoestiek gebeurd als we deze akoestische Kunst toepassen. Art meets Science.

Wordt vervolgd!

Abonneer je op dit blog als je op de hoogte wilt blijven. Hier neem ik je mee op mijn reis als kunstenaar, audioloog en ondernemer.

Die Kunst der kleine Schritten.

Waarbij het de laatste weken wel hele grote stappen zijn!

Artikel in De Limburger

Artikel in EarLine (pagina 24-25-26)

Artikel in Hoormij magazine

A new acoustic experiment in contemporary art

Art meets Science, Audiology meets Art!

A new acoustic experiment in contemporary art.

Dyon Scheijen is a medical physicist in audiology, specialized in tinnitus and hyperacusis, works at the Audiological Center Adelante (the Netherlands).

Started his other career as a professional artist (abstract impressionalism) in 2012. 

Did a summer course in art at the San Diego Art Institute, California in 2013. Since 2014 he is the owner of the Art Gallery, Dyon Scheijen Art.

In 2016 together with aixFOAM Germany Dyon Scheijen developed a new acoustic experiment to use acoustic elements instead of canvasses. In his work in Audiology he sees a lot of patients complaing of serious acoustic problems in modern designed environments. Especially older people moving to big modern appartments, having no curtains nor carpets, only lots of glass and hard materials. Looks very modern, but with dramatic acoustic characteristics for speech perception. So then as an artist using this huge canvasses, Scheijen came up with this amazing idea to use these acoustic elements they use in acoustic chambers. And the results are extraordinairy, in acoustic as well as in Art.

New artworks will folow soon.

https://youtu.be/baLqT0ConDU

http://dyonscheijen.nl/contact.html

An artist is no Artist without an audience. Art need to be shared, only then art is Art.

The first acoustic elements Scheijen painted as a huge diptych:

DS16004 DS16005 200 X 200 cm 78,74″ X 78,74″ Acrylics on acoustic material

Exhibited in public at the Excellent Maastricht 2016

http://www.excellentmaastricht.nl/exposanten/dyon-scheijen-art/

Now this diptych is exhibited in a fancy restaurant to improve the acoustic characteristics. 

https://www.viamichelin.nl/web/Restaurant/Wahlwiller-6286_DA-Infini-422099-41102

© 2016 Dyon Scheijen Art


Pinksteren. Rood, vuur, passie en geest.

Rood, in vuur en vlam zijn, in de naam van de geest, een nieuw begin, kracht, het onmogelijke mogelijk maken, wonderen, het goede in de mens naar boven brengen, geloof, liefde, samen, samen sterk zijn, Zijn.

En het bleef niet alleen bij deze woorden. Een bijzondere dag. Pinksterzondag.

Traditiegetrouw gisteren op Pinksterzondag naar de kerk gegaan. De protestantse Kloosterkerk. Ik heb er sinds 2014 een traditie van gemaakt. Elk jaar met Pinksteren toch even naar deze wonderbaarlijke plek, hartje Valkenburg.

Al weer 3 jaar geleden dat ik er mijn steentje mocht bijdragen aan het kunstproject Kunst in Kerk. Een heel bijzonder kunstproject, in samenwerking met dominee Harrie de Reus.
Een project waarbij voor mij de kleur rood centraal moest staan en dit tweeluik op de meest centrale plek in de kerk voor altijd zichtbaar moest zijn.

En zoals op de tafel te zien is, enkel op Pinksterzondag is de kleur in de kerk, zowel katholiek, als protestant, rood gekleurd. Enkel en alleen rood gekleurd op Pinksterzondag.

Maar het rode tweeluik past ook bij het Pinksterfeest en nog meer bij de Pinkstergedachte. Het werk is abstract, mijn intentie was om er niets mee te zeggen. Geen stil leven of een landschap, ik laat het aan de kijker zelf over welk verhaal of welke figuren hij er in ziet.
“Nietszeggend, maar toch heel veel.”

Want hij die dan goed kijkt, echt kijkt, ziet heel veel.

Wolkpartijen, de zon, kracht, licht, samenhorigheid, geloof, hoop en liefde, maar ook lijnen van pijn, verdriet, donkere vlekken.

Al dit is zo gegroeid, mensen die mij attent maakte op wat zij in het kunstwerk konden zien. Dat er een kruis in het werk te zien zou zijn, een kruis zoals bekend in de kerk.
Zo ook de zon die van rechtsboven naar beneden schijnt, een gouden gloed over het doek geeft.

Diepte in het doek te zien is, alsof je vanuit de hemel neerkijkt op wolken en een kijk op de wereld geven.

Zelfs Einstein die er in wordt gezien, als een lachend tevreden persoon in de toekomst kijkt.

Al dit kon ik al terugvinden in het kunstwerk.
Maar nu dan nog sterker, door de woorden die de dominee gebruikt.
Pinksteren. Rood. Vuur, passie en geest.
Waarbij al deze woorden, meer zijn dan enkel de letters die de woorden vormen. Met woorden trachtten we iets te beschrijven dat groter is, eigenlijk zelfs zo groots is dat het helemaal niet met een pen te beschrijven is. Maar omwille van onze geest om dit toch te delen, we proberen het essentiële in woorden uit te drukken.

“Alleen met je hart kun je goed zien. Het wezenlijke blijft voor je ogen onzichtbaar.”
Uit De kleine Prins, Antoine de saint Exupery. Zelfs kinderboeken proberen het wezenlijke zichtbaar te maken met behulp van woorden.

De woorden die de dominee spreekt geven nog meer kracht aan de Pinkstergedachte die net nu in deze tijd waarin wij leven zo belangrijk is.
Mag ik je meenemen in deze gedachte, want ik ben er vrijwel zeker van dat het delen van dit jouw kracht kan geven. Wat uiteindelijk ook de bedoeling is van dit bijzonder feest; Pinksteren.
De woorden van de dominee zijn zo passend bij dit alles, dat ik na de dienst naar haar toe ben gegaan en gevraagd heb of ik een kopie van de tekst mocht hebben. In een protestantse kerk is dit bijzonder makkelijk, omdat je na de dienst altijd nog even samen komt in een gedeelte van de kerk waar gezellig nog wat gedronken en gegeten wordt. Je vrienden, kennissen ontmoet en nog even een babbeltje maakt. Vandaar dat het zo makkelijk was om de tekst even te laten kopiëren, want digitaal was die niet, enkel op papier. En zo kreeg ik vijf A4, met de tekst. Het is veel tekst, maar net al deze woorden zijn nodig om de essentie van dit verhaal te begrijpen en vooral hét te zien.
Maar je zult straks na het lezen hopelijk begrijpen dat zelfs wij nu, in deze tijd, in staat zijn om het wonderbaarlijke te laten gebeuren. Kracht te vinden in elkaar en dat zelfs bijvoorbeeld het benefietconcert nu in Manchester, een bijdrage is aan iets groots waar wij allen, op ieder zijn eigen manier, deel van kan uitmaken.
Lees vooral de boodschap die gegeven wordt. Ik weet vrijwel zeker dat ook net nu in deze tijd woorden als God, Geest, kerk en godsdienst compleet verkeerde interpretaties geven. Eerder net nu gevoelens van geweld, indoctrinatie, macht, misbruik losmaken. Woorden die nu te vaak met vooral het negatieve worden geassocieerd. Terwijl als we vooral dat lezen wat wel van belang is en open staan voor de waardevolle boodschap die er mee gegeven wordt, dan zou deze wereld echt veel beter zijn. In de hoop dat je de tekst kunt lezen, zonder meteen een oordeel te geven en er het beste voor jou zelf uit te halen, hier de tekst van de dominee:

Wat altijd is geweest, het waaien van de geest, gebeurt aan ons vandaag.

Vandaag vieren we het feest van Pinksteren.

Een feest vol symboliek.

Het feest van de uitstorting van de Geest, over jong en oud, vrouwen en mannen, kinderen en grijsaards, over geschoolden en ongeschoolden, over mensen van alle rangen en standen verspreid over de wereld.

Een feest vol symboliek, want het gaat over geest, vuur, licht en levenden. Het gaat om ongrijpbare dingen, ondoorgrondelijke dingen, maar tegelijk zo heel konkreet.

Pinksteren, de Geest waait waarheen Zij wil.

Er gebeurt iets in en met mensen.

Pinksteren, de Geest wil mensen nieuw leven inblazen, de Geest wil verwarmen wat verkilt is, de Geest wil mensen laten herademen, opnieuw roepen tot leven. Pinksteren, het feest van de geboorte van de Kerk. Een veelbelovend begin van mensen van toen en nu? Pinksteren, ook een feest voor ons? Voor u? Voor mij?

Met Pinksteren bidden en zingen, roepen wij om Gods Geest, om levensadem, om geestkracht. Zonder adem kan een mens niet leven. Vaak staan we niet bij onze adem stil, pas als je je eens stevig verslikt, weet je wat ademtekort inhoud. En ook mensen die een ziekte hebben aan de luchtwegen weten soms heel goed wat ademnood is. En kennen we niet allemaal het gevoel van af en toe uitgeblust te zijn. Het gevoel dat de fut er uit is. Kennen we niet allen het gevoel van soms leeg te zijn, adem te kort te komen, verdoofd te zijn door emotionele en aangrijpende gebeurtenissen in ons leven. Hoe bekent is niet de uitdrukking: “Ik moet even bijkomen, even op adem komen.”

Pinksteren het feest van geestkracht, van levensadem. Veel mensen hebben moeite om zich bij Pinksteren iets voor te stellen. Het roept iets op van een vaag en abstract gebeuren.

Vera Huijgen schrijft: “Het is eigenlijk niet zo gek, dat het gros van het kerkvolk geen weg weet met het Pinksterfeest; heimelijk denk ik al jaren dat alleen Gods ingewijden, diegenen die zich tot Gods dwazen durven rekenen, feest kunnen vieren met Pinksteren….”

Om iets te kunnen begrijpen, om iets aan te kunnen voelen wat er met Pinksteren is gebeurd, moeten we misschien terug naar het begin, naar hoe het allemaal begonnen is met dat kerkvolk, met Gods dwazen. Het boek handelingen vertelt hierover.

Na Jezus’ dood zijn z’n leerlingen bij elkaar gekropen in afwachting van de dingen die komen gaan. Ze zijn bang, angstig en verward na de emotionele gebeurtenissen rondom de dood van Jezus. Ze schuilen bij elkaar om troost te vinden, om te praten over alles wat er de afgelopen tijd gebeurd is. Hun dromen en visioenen over een betere wereld waarin ze zo hadden geloofd, waarop ze zo hadden gehoopt, zijn in een klap vernietigd en weggevaagd. De toekomst lijkt hen duister nu Jezus niet meer leeft. Hoe moeten we zonder hem verder Kunnen ze dat wel? 

Zo zitten ze midden in een rouwproces, leeg en uitgeblust. Ze zullen opnieuw op adem moeten komen. Toch als ze na een tijd wat tot rust en verwerking zijn gekomen, komen er steeds meer herinneringen aan Jezus boven. Herinneringen over de dingen die hij vertelde, de dingen die hij deed. Dat hij wel sterven moest voor zijn idealen, maar dat zijn levensgeest nooit gedoofd zal kunnen worden. Ook niet door de dood. En heel langzaam breekt het besef door dat hoewel Jezus niet meer in levende lijve bij hen is, de Geest van zijn levenswerk blijft. En die geest zal blijven ook, als zij het levenswerk van Jezus voortzetten. Als hun leven een getuigenis is van de geestkracht van Jezus, van zijn levensadem. 

En dat besef, die omkeer in hun bewustzijn zet hen in vuur en vlam. En het geweldige tot op de dag van vandaag is, op het moment dat de mens zich openstelt voor diezelfde Geestkracht van God, er ook goddelijke levensadem in hem, in haar stroomt.

Als een mens zich werkelijk gegrepen weet, zich geïnspireerd voelt door Gods adem, zal die mens een nieuw begin gaan maken. Zal die mens dingen gaan doen, waartoe hij, waartoe zij zich vroeger niet toe in staat achtte. In staat om dingen te zeggen waardoor anderen in de ruimte komen te staan. Gedrag gaan vertonen waar anderen jaloers op worden, al zal het vaak uitgelegd worden met dwaas.

Maar het is goddelijke dwaasheid. Een spiegel die wordt voorgehouden. En zo kan de kerk opnieuw geboren worden, door Gods dwazen, door Gods ingewijden.

“Hierheen adem, steek mij aan. Stuur mij uit jouw verste verte licht”, vertaalde Huub Oosterhuis. 

Het kan dus, het boek Handelingen vertelt ons erover. Aangesproken worden door Gods Geestkracht, uit Gods’ levensadem leven. Wij mogen ons verwonderen over het feit dat deze Geestkracht steeds opnieuw mensen in beweging zet en gaande houdt, inspireert tot onvermoede dingen. Kijk maar om je heen en zie de voorbeelden van mensen in wie de Geest gewekt is. Mensen die volstromen met levensadem met levenskracht. Zo zie je dat het Pinkstergebeuren niet een éénmalig gebeuren was uit het verleden, maar iets dat altijd opnieuw gebeuren kan aan ieder van ons, nu, vandaag, morgen. Het gaat gepaard met een verantwoordelijkheidsgevoel waaraan we ons niet kunnen onttrekken, want, zodra je weet dat je deel hebt aan Gods geest, beschik je over adem om elkaar uit of aan te blazen…

Aan en uitblazen doen wij mensen met elkaar, soms heel subtiel, soms bewust, soms heel onbewust. In onze relaties, op ons werk, in onze bezigheden, in onze zorg voor anderen. Iemand uitblazen, iemand alsmaar kleineren of negeren, zeggen dat hij of zij het leven anders moet inrichten, zich anders moet gedragen, dat andere dingen horen, het niet goed doet. Iemand uitblazen, iemands manier van leven afkeuren, zonder te luisteren naar motivaties.

Iemand aanblazen kan ook, je zo opstellen dat het beste in de ander naar boven komt, iemand in een betere wereld zetten, niet toelaten dat de geest van de ander gedoofd wordt. Meewerken dat die ander tot z’n recht, tot haar recht komt.

Mensen die voor anderen een plek zijn waar ze weer op adem kunnen komen in tijden van crisis en eenzaamheid, bij ziekte en aftakeling, in tijden van scheiding en rouw.

Mensen die niet vinden dat er op hún manier gehandeld moet worden, maar anderen op eigen wijze het laten verwerken. In de bres springen, de stem verheffen, andere lucht gunnen, levenskracht.

Pinksteren, een feest vol symboliek, feest van de Geest, van Gods Geest, van een nieuw begin, nu, vandaag, morgen.

Pinksteren het moment van een nieuwe fase in je leven, het moment om je, in Gods naam, naar de ander te keren, anderen er bij laten horen.

Pinksteren het feest van de Geest om elkaar in vuur en vlam te zetten, getuige zijn van de Geest die nooit dooft. Want de Geest geeft niet op en waait waar zij wil.

Het is aan ons of wij ons door deze Geest willen en durven laten raken, door dat vuur van het begin in vlam durven laten zetten.

En dan is er veel meer mogelijk dan wij ooit hadden durven denken of vermoeden, omdat dan aan ons gebeurd, vandaag wat altijd is geweest, het waaien van de Geest.
Een heel fijn Pinksterfeest.

Amen.


The man who could set a painting on fire

Mijn allernieuwste werk, DS17007. Geïnspireerd op mijn bezoeken in de Tate Modern Londen, de kunstwerken van William Turner, the man who could set a painting on fire.

Bij dit werk, de DS17007, heb ik een keer het Acryl gebruikt van het merk Golden. Dit merk heb ik voor het eerst gebruikt toen ik in San Diego was, dat was daar het enige merk wat ik krijgen kon, hier in Nederland is Golden moeilijk te verkrijgen. Bij mijn vaste leverancier deze keer in een mooie aanbieding een aantal potten gekocht en ik ben er verknocht aan.

Het is ongelofelijk hoe sterk het pigment in deze acryl is, bijna vergelijkbaar met olieverf. Maar gelukkig met de eigenschappen van Acryl, sneldrogend en plakkend, net wat ik in mijn techniek nodig heb om mijn werk te krijgen.

Met de donkere partijen op de achtergrond wordt het contrast nog groter. Het resultaat is verbluffend, net alsof het doek licht geeft. Er echt vuur uit komt.

Maar los daarvan zie ik ontzettend veel in dit werk. Er zitten zo veel verhalen in. Als je er langer naar kijkt ontstaan de verhalen als vanzelf. Alsof je een boek leest, maar dan zonder woorden.

Dit werk is 150 cm bij 180 cm! Als je er voor staat en er naar kijkt zie je enkel het kunstwerk. Dat maakt dat het kunstwerk echt een andere wereld is. Het is niet een object, het is niet enkel een kunstwerk aan de muur, het is groter dan dat, je kunt er bijna inkruipen. Daarom vind ik die grote doeken zo fijn om mee te werken. Alsof je in het kunstwerk kunt gaan staan. Dat maakt dit kunst vanuit een volledig nieuw perspectief.

Even weg in een andere wereld, een moment van rust, harmonie, warmte.

Binnenkort zijn twee nieuwe werken te bekijken in toprestaurant Infini Wahlwiller.

Welk verhaal zie jij?

Fff appen met…

Een speciale editie van de digitale nieuwsbrief van Stichting Hoormij afdeling Maastricht e.o.Gepubliceerd in “De Oetbeller” nr. 58

Fff appen met….Dyon Scheijen

Oetbeller: Hoi Dyon! Onlangs heb je op twee bijeenkomsten van ons een bijdrage geleverd. Op onze jaarvergadering van 14 maart zagen we je voor het eerst en was je inspiratie je werk als kunstschilder. Een andere keer praatte je vanuit je professie als audioloog, bij de voorlichting over Ménière in het MUMC+ op 24 maart. Hoe vond je het eigenlijk om deze lezingen te geven?

Dyon: Ik vond het erg leuk om aan deze bijeenkomsten mee te werken, vooral 14 maart was een heel bijzondere avond voor mij.

O: Wat maakte deze avond zo bijzonder behalve de leuke mensen van onze afdeling? 😉

D: Sowieso ken ik Sjef al langer omdat hij audicien is en ik audioloog. Hoe leuk is het om vanuit die vakgebieden met zintuigen bezig te kunnen zijn?! Bijzonder was ook dat deze lezing precies in de week van de TEFAF viel en ik hem in hartje Maastricht kon houden. Maar het meest speciale was toch wel het feit dat het de eerste keer was dat ik deze lezing “Art meets Science” gaf. In deze lezing komen mijn beroepen (kunstenaar en audioloog red.) én zintuigen samen. De lezing “Art meets Science” gaat over mijn ontwikkeling als professioneel kunstenaar en over hoe mijn beide beroepen “elkaar ontmoeten.” Tot nu toe kenden mensen mij óf als klinisch fysicus / audioloog van Adelante of als de kunstenaar achter Dyon Scheijen Art. In de lezing van 14 maart bracht ik voor het eerst deze twee entiteiten van mij samen voor een groter publiek. “Art meets Science” is een lezing over de bijzondere reis die ik gemaakt heb. Het gaat om mijn persoonlijke reis, namelijk mijn ontwikkeling tot kunstenaar. Maar ook de reis naar San Diego in de Verenigde Staten die voor mij heel veel betekend heeft, komt aan bod. Art meeting Science loopt als een rode draad door mijn verhaal. Zo werk ik op het moment aan een kunstwerk waarin ik akoestische elementen gebruik als doek voor dit kunstwerk. Het was erg bijzonder om hierover zulke positieve reacties te krijgen uit jullie publiek. Jullie herkenden je in mijn anekdote over mijn patiënten die wonen in grote, moderne appartementen. Zonder gordijnen, zonder vloerbedekking. Ruimtes met een slechte akoestiek dus, met veel echo. Er zijn best wat mensen die in dat soort omgevingen behoorlijk last hebben van een verminderd spraakverstaan. Hoe mooi was het dat een meneer in de zaal het nu pas volledig kon verklaren dat hij bij de ene zoon, die een moderne inrichting heeft, de familie minder goed kon verstaan dan bij de andere zoon die een oud Engelse inrichting heeft. Dat onderstreept mijn hypothese dat ik met mijn grote kunstwerken, van 2 bij soms wel 3 meter breed als akoestisch element in een woonkamer, de akoestiek kan verbeteren. Ik hoop dit binnenkort te onderzoeken met een meting. Ik heb ook al nieuwe verzoeken gehad om deze lezing nog eens te geven. Hoe leuk is dat!

O: Mooi verhaal Dyon! Nog een laatste vraag voor je. De afdeling zal later dit jaar een bezoek brengen aan jouw atelier. Wat kunnen we daarvan verwachten?

D: Ik zal dan mijn techniek van schilderen laten zien en verder een groot aantal van mijn werken. Je kunt dit bezoek zien als een logische vervolgstap op de lezing van 14 maart. Eerst hebben jullie mij horen vertellen over mijn werk, nu kunnen jullie het zelf zien en ervaren.

O: Dank voor dit App-interview Dyon! Als je meer wilt zien over Dyon zijn werk, kijk dan eens naar dit You Tube-filmpje: https://youtu.be/DVtSMPiwkVk, je kunt in YouTube ook gewoon Dyon Scheijen in de zoekbalk tikken en dan zie je al zijn filmpjes op een rij staan. Kijk ook op de website van Dyon: www.dyonscheijen.nl.

De bestuursleden van Stichting Hoormij Maastricht e.o. zijn:
Sjef Streukens, voorzitter en schrijver / samensteller van ‘de Oetbeller’
Koos Vaes, secretaris
Marinka Tomić, penningmeester en samensteller digitale nieuwsbrief
Hans Ader, bestuurslid en sociale media van afd. Maastricht e.o.
Harm Blondeau, bestuurslid

Interesse in een hardcopy van deze speciale editie van “De Oetbeller” mail dan naar: maastricht@stichtinghoormij.nl

Interesse in de lezing of heb jij een tip waar ik de lezing Art meets Science kan geven, laat van je horen!;)

Met enorm veel plezier wil ik het verhaal met een groter publiek delen.

Nature is Art. Art is Nature.

Today I have painted two large paintings. And as I was painting them it looked to me as if I was looking down from out of space on earth or another planet.

Nature is just Art. And as I look at my Art it is just like Nature.
Today NASA did it! Cassini is now sending pictures from Saturn and its Rings.

https://twitter.com/cassinisaturn/status/857491952601767936

But as I was looking for some information about Saturn, I came up on this video: https://youtu.be/GoW8Tf7hTGA

Now, just watch this video and then imagine that we are the only living creatures in this whole space, in the whole universe!

They think that the chances there are more living creatures are huge, but till now it seems that we are the only one.

Now, just imagine that we are the only one. Here earth is the only place were life like we have is possible!

This thin layer, we call atmosphere, is such a fragile space, we can live.

When we look from out of space, is it so stupid, to see these ego’s trying to build walls and borders. Ego’s like Trump, Putin, Erdogan, and many others of these men, only have faith in weapons and bombs.

Military people programmed to kill. People who are not thinking about this gift we have.

The knowledge, the equipments, everything is there to make this world, to make this universe paradise.

We can travel in space, everything we can dream of is possible. We have all proven that!

Things you never could think of that it would be possible is now possible. Even in one lifetime we can see it happen. What does God show us more to see this?!

God is not a man or an imaginary person looking down on us. God is the power we have. It is a gift. We as a human race we can think ourself. We have the freedom to do what we like. But we have to be aware of this gift to make miracles happen, it is up to us. We have to do it.

So, there we have it. Working together. Different cultures. Giving different opportunities.

International collaboration makes spacetravel possible. Scienstist from all over the world make it possible.

Maybe Art can change the human thinking. There has to be a way to bring peace on earth. And from thereon we can make our dreams come true!

DS17007 150 cm X 180 cm DS17008 140 cm X 180 cm

Acrylics on canvas

© 2017 Dyon Scheijen Art

 

More information about my lecture Art meets Science