Tag: audiologie

AI en Innovatie: Tussen Vrijheid en Macht – Reflecties op de FLOW NVKF 2024

Wat een inspirerende dag op de FLOW NVKF-conferentie 2024!

Voorzitter Mariken Zijlmans opende de dag en zette de toon: FLOW, volgens mij was het Functioneel Laagdrempelig Ontmoeten in de Wetenschap, zoiets, in ieder geval een treffend thema voor de ontmoetingen en ontdekkingen van vandaag. Het was geweldig om collega’s uit verschillende generaties te spreken, van babyboomers tot gen Z! 😊

Collegae AKF’ers uit mijn opleidingstijd en een collega van KF-RNG, die ik zoals was voorgesteld door Mariken begroette met een “Hallo, wie ben jij?”, me vertelde over de nieuwste radiologische technieken om moleculen tot in detail in het lichaam te kunnen volgen.

Bart Vermolen, dagvoorzitter uit onze eigen wetenschappelijke beroepsgroep, leidde de dag zó professioneel dat ik eerst dacht dat hij ingehuurd was!😂

Lucien Engelen! Wat een verrassende presentatie was dat! Lucien Engelen gaf ons een krachtige inkijk in de toekomst van AI in de zorg. AI heeft de potentie om de zorg volledig te transformeren: diagnoses verbeteren, behandelingen personaliseren en processen efficiënter maken. Dit is geen luxe maar een noodzaak, gezien de steeds toenemende druk op de gezondheidszorg. Zonder deze innovaties kunnen we straks de groeiende zorgvraag niet meer aan. AI opent de deuren naar ongekende mogelijkheden, van real-time patiëntmonitoring tot preventieve gezondheidszorg op maat.

Maar terwijl Lucien sprak, begon ik me ook zorgen te maken. AI biedt veel, maar dreigt wellicht ook in handen te vallen van machtige partijen die vooral gericht zijn op controle. Wat gebeurt er met de vrijheid om te innoveren, om onbelemmerd te ontdekken, wat als deze technologieën straks worden beheerst door politieke en commerciële belangen? De snelheid waarmee AI zich ontwikkelt, maakt dat het een instrument kan worden voor machtsdoeleinden en dat vind ik zorgwekkend.

Hierover had ik ook een interessante gedachtewisseling met ChatGPT:

Ik: Wat denk jij, ChatGPT? Hoe zie jij deze situatie met AI?

ChatGPT: Ik begrijp je zorgen. AI kan enorme vooruitgang bieden, maar de kracht ervan maakt het ook gevoelig voor misbruik. Als technologie vooral wordt ingezet om controle te versterken of economische winst te vergroten, kan het inderdaad gebeuren dat de vrijheid om te innoveren verdwijnt. We moeten een balans vinden tussen reguleren om misbruik te voorkomen en de ruimte geven aan creativiteit en ontdekking.

Ik: Precies, dat is de grote uitdaging. Technologie moet dienen om het welzijn van mensen te bevorderen, niet om macht te concentreren. Maar ik ben bang dat we te snel in een richting gaan waar innovatie en vrijheid steeds meer beperkt worden.

ChatGPT: Ik deel je bezorgdheid. Maar er is hoop. Zolang er een open discussie blijft en technologie ethisch wordt ontwikkeld en gebruikt, kan AI ons nog steeds helpen om de wereld beter te maken. De vraag is of we erin slagen die ethiek en openheid te waarborgen, vooral als de wereldwijde machtsverhoudingen veranderen.

Dit gesprek onderstreepte voor mij hoe belangrijk het is om niet alleen de technologische vooruitgang te omarmen, maar eveneens stil te staan bij de sociale en ethische gevolgen.

We bevinden ons op een cruciaal punt: de beslissingen die nu worden genomen, kunnen bepalen hoe vrij we in de toekomst zullen zijn om te innoveren en technologie te gebruiken ten dienste van het welzijn van de mens.

Tijdens mijn eigen workshop over ACT (Acceptance Commitment Therapy) binnen de audiologie zag ik hoe we, ondanks alle technologische vooruitgang, de menselijke kant van ons werk nooit mogen vergeten. Hoe verbind je psychologie en exacte wetenschappen? Samen met mijn collega’s doorliepen we de zes kernprocessen van ACT. Het was bijzonder om te zien hoe een collega vertelde dat het kernproces defusie, dat ze nu zelf in haar behandeling doormaakt, pas echt duidelijk werd tijdens de sessie die we vanmiddag met nu de hele groep deden. Verwondering. Ontdekking.

De afsluiting van de dag met Paul Smit bracht zowel heel veel humor als inzicht. Zijn verhaal over hoe moeilijk het is om gewoontes te doorbreken, met bijvoorbeeld het experiment van de man die zijn fiets ombouwde zodat hij andersom moest sturen, links werd rechts, rechts werd links. Maar dit thema gaf veel stof tot nadenken. Verandering kost tijd, of het nu gaat om persoonlijke gewoontes of technologische ontwikkeling. We hebben 21 tot 66 dagen nodig om écht iets nieuws te leren en te integreren in ons leven – en dat geldt niet alleen voor onszelf, maar ook voor hoe we omgaan met de enorme veranderingen die AI met zich meebrengt.

Ik vroeg het nog eens aan ChatGPT:

Ik: Wat is volgens jou de sleutel om AI in de juiste richting te sturen?

ChatGPT: Het belangrijkste is transparantie en die ethische benadering. De technologie zelf is neutraal, maar hoe we ermee omgaan, bepaalt het effect. Als we AI blijven ontwikkelen met oog voor het menselijke welzijn, kunnen we grote stappen vooruit maken. Maar als controle en winst de overhand krijgen, dan verliezen we de vrijheid om technologie te gebruiken voor wat het oorspronkelijk zou moeten doen: ons leven verbeteren.

Ik: Dan hoop ik dat we dat niet uit het oog verliezen, want de potentie, zo blijkt, is enorm.

En zo ging ik naar bed, nog steeds onder de indruk van alle inzichten en ontmoetingen van de dag.

AI is een krachtig instrument, maar de manier waarop WE het gebruiken zal bepalen of het een zegen of een vloek wordt.

Morgen weer een nieuwe dag vol nieuwe inspiratie op de NVKF-conferentie!

Horen is meer dan enkel de oren: Het onzichtbare effect van gehoorverlies

Gehoorverlies wordt vaak gezien als een probleem dat zich beperkt tot de oren, maar de impact ervan gaat veel verder dan dat.

Ons gehoor stelt ons in staat om meer dan alleen geluiden waar te nemen; het is essentieel voor sociale interacties, emotionele verbindingen, en ons algehele welzijn. Wanneer iemand minder goed hoort, ontstaan er niet alleen praktische problemen in communicatie, maar worden ook diepere sociale en emotionele lagen geraakt. Met mijn motto, “horen is meer dan enkel de oren,” wil ik benadrukken dat gehoorverlies veel meer invloed heeft dan we vaak beseffen.

In deze blog deel ik twee krachtige voorbeelden van mensen in mijn praktijk die worstelen met gehoorverlies en de complexe, soms pijnlijke gevolgen ervan in hun dagelijks leven.

Voorbeeld 1: De verborgen strijd van een vrouw met gehoorverlies

Een kennis van mij, 60 jaar jong en nog volop werkzaam, heeft al geruime tijd te maken met gehoorverlies. Hoewel slechthorendheid in haar familie voorkomt, heeft ze haar eigen gehoorproblemen jarenlang proberen te verbergen. Dit is iets wat veel mensen doen: ze ontwikkelen strategieën om hun slechthorendheid te maskeren, zoals het gesprek domineren om te voorkomen dat ze iets moeten verstaan.

Ze gaf toe dat het luisteren naar gesprekken, vooral op haar werk, steeds meer energie kost. Ze vermijdt zelfs de koffieruimte, omdat het te moeilijk is om daar gesprekken te volgen. Dit toont hoe gehoorverlies niet alleen fysieke beperkingen met zich meebrengt, maar ook leidt tot isolatie en een gevoel van vermoeidheid en stress. Het heeft een directe impact op haar welzijn en haar sociale leven.

Na enig aandringen heeft ze uiteindelijk een gehoortest gedaan, waaruit bleek dat ze aan beide oren een verlies van 50 decibel heeft. Dit is aanzienlijk en verklaart de moeite die ze heeft met het volgen van gesprekken. Toch blijft ze aarzelen om een hoortoestel te proberen. Dit is een veelvoorkomend patroon: gemiddeld wachten mensen zeven jaar voordat ze gehoorhulp zoeken, zelfs wanneer de noodzaak duidelijk is. Voor haar is het vooruitzicht van een hoortoestel confronterend, maar ik hoop dat ze binnenkort de proefperiode aandurft en ontdekt hoeveel verschil het kan maken. Een nieuwe wereld zal voor haar open gaan.

Voorbeeld 2: Gehoorverlies binnen een relatie

Een ander voorbeeld dat ik wil delen, is een vrouw van 80 jaar met eveneens een gehoorverlies van 50 decibel aan beide oren. Ze lijdt bovendien aan beginnende dementie, wat de communicatie extra uitdagend maakt. Haar gehoorverlies is merkbaar in elke toonsoort, wat betekent dat ze over het hele spectrum van geluiden moeite heeft om goed te horen. Dit maakt het voor haar en haar echtgenoot, die ook aanwezig was tijdens ons gesprek, bijzonder lastig om thuis met elkaar te communiceren.

Haar echtgenoot vertelde me hoe vaak gesprekken eindigen in frustratie. Ze praten regelmatig vanuit verschillende kamers, waardoor ze elkaar simpelweg niet kunnen horen. Dit zorgt voor veel misverstanden en ongemak, iets wat hun relatie steeds meer onder druk zet. Gehoorverlies kan, zonder dat we het doorhebben, een bron van spanning worden binnen relaties, omdat de natuurlijke, spontane communicatie zo verstoord raakt.

Tijdens het gesprek probeerde ik mevrouw uit te leggen hoe groot de invloed van haar gehoorverlies is, zowel voor haarzelf als voor haar man. Maar ondanks de duidelijke signalen van gehoorproblemen, gaf ze aan nog goed genoeg te horen en wees ze mijn advies voor een hoortoestel af. Voor haar was een hoortoestel iets voor “oudere mensen,” en ze voelde zich nog te jong om die stap te nemen. Haar man, die zichtbaar gefrustreerd was, gaf aan dat dit koppigheid van haar kant was en wenste me veel succes met het overtuigen van zijn vrouw.

Hoewel ik erin slaagde om haar een recept voor een hoortoestel mee te geven, bleek enkele weken later dat ze alle afspraken had geannuleerd. Toen ik haar echtgenoot belde, klonk hij teleurgesteld en gefrustreerd. De communicatieproblemen waren nog steeds aanwezig en hij gaf aan dat zijn geduld op begon te raken. Het is schrijnend om te zien hoe gehoorverlies niet alleen de persoon zelf raakt, maar ook hun directe omgeving.

In overleg met haar echtgenoot hebben we een nieuwe afspraak gepland. Dit keer wil ik een andere aanpak proberen: ik ga haar laten ervaren hoe veel verschil een auditieve versterker kan maken door haar een hoofdtelefoon op te zetten tijdens ons gesprek. Hopelijk ervaart ze dan zelf hoe duidelijker en rustiger het gesprek verloopt, en helpt dit haar over de drempel heen. Stap voor stap probeer ik haar te overtuigen dat een hoortoestel niet alleen nodig is, maar ook een verbetering kan zijn voor haar kwaliteit van leven en haar relatie.

Gehoorverlies: Een stille sluipmoordenaar van welzijn en relaties

Deze twee voorbeelden illustreren dat gehoorverlies niet slechts een fysiek probleem is, maar dat het diep doordringt in iemands leven. Het beïnvloedt sociale interacties, relaties, en het algehele gevoel van welzijn. Voor de persoon zelf leidt het vaak tot vermoeidheid, isolatie en frustratie, maar de impact is even groot voor de mensen om hen heen. De partners, kinderen, vrienden en collega’s van slechthorenden merken de gevolgen ook in hun dagelijkse communicatie en kunnen daardoor zelf ook onder druk komen te staan.

Gehoorverlies wordt vaak te lang genegeerd, soms wel zeven jaar voordat mensen daadwerkelijk actie ondernemen. Het stigma rondom hoortoestellen, de angst voor ouderdom, of simpelweg de ontkenning van het probleem, zorgt ervoor dat veel mensen deze belangrijke stap uitstellen. Maar zoals deze voorbeelden laten zien, is het van cruciaal belang om gehoorverlies vroegtijdig aan te pakken en niet weg te schuiven.

Horen is meer dan enkel de oren. Het vormt de brug naar de wereld om ons heen en de mensen die belangrijk voor ons zijn. Het negeren van gehoorverlies betekent dat deze brug langzaam afbrokkelt. Laten we gehoorverlies serieus nemen en mensen aanmoedigen om tijdig hulp te zoeken, zodat ze kunnen blijven deelnemen aan het volle leven.