Mag je als professional in de zorg een traantje wegpinken?

Patiënt zit tegenover me en heeft zijn oren gespitst. Zoals bij vele anderen begint langzaam aan het hele verhaal duidelijker te worden. Van oorschelp, gehoorgang, trommelvlies, gehoorbeentjes, slakkenhuis naar auditieve cortex. Van auditieve filters, betekenis geven aan, naar het lymbisch systeem. De emoties, eigen gedachten en gevoelens.

En die laatste gaat verduidelijkt worden met “Het glas”.

“Het glas” is vrijwel steeds het moment in het gesprek waarop het allemaal voor patiënt zo helder wordt. Het bijna letterlijk voor ogen op tafel ligt.

Dit is het moment waar ik zie hoeveel pijn en verdriet, vechten en onbegrip dit alles soms wel al jaren gegeven heeft.

Ik ook zie dat het de mens die tegenover me zit nu eindelijk zo duidelijk wordt waar nu de pijn zit en waar wél nog aan gewerkt kan gaan worden.

Te vaak gezegd is “Er is niks aan te doen”. Dat ook zelfs een soort van mantra geworden is; er is niks aan te doen.

Er is nog zo veel te doen, maar niet hoe het tot nog toe geprobeerd werd. Er zijn andere knoppen om aan te gaan draaien.

Moeilijk, maar mogelijk.

Alle emoties komen net op dat moment bij elkaar, alles tot nog toe, maar ook de emoties die horen bij blijdschap, zicht op herstel, mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden. Weer zicht op de toekomst, weer kunnen zijn om te zijn.

Ogen zeggen dan meer dan woorden. Stilte spreekt dan boekdelen. De kracht zit in het even laten zijn. Toelaten. Het mag.

Dat moment waarop ik zie dat het kwartje valt, de opening wordt gezien naar beter. Dat vertrouwen te hebben dat het goed komt. De dankbaarheid die zelfs vaak letterlijk wordt uitgesproken met “Ben ik blij dat ik hiernaar toe ben gekomen”. En dan nog dikke tranen er bij, dan breek ik innerlijk vaak ook.

Vecht ik om niet ook in huilen uit te barsten. Want hoe mooi is het om enkel vanuit uitleg, een gesprek dat inzicht te kunnen geven. Te weten dat dit ook echt zo is. Het gunnen van geluk aan die ander ook daadwerkelijk kan. Alleen al zien dat de ander het ziet dat het mogelijk is. Dat geluk ik dan voel is met geen pen te beschrijven.

Al die emoties die er dan zijn, gevoeld worden diep binnen. Verhalen die me raken, als mens. Als professional ik alle mogelijke stappen die te gaan zijn zie.

Ik de stilte zelf ook even gebruik om zelf kracht te vinden om die vervolgstappen helder te maken en concreet te gaan plannen.

Soms, heel soms dan zal zeker die tranen te zien zijn. Schaam ik me diep dat ik die emotie niet de baas ben, maar weet ik ook dat dat weer mijn eigen gedachten zijn. Want begrip of herkenning zit niet enkel in woorden.

Daarom ben ik van mening dat het menselijke aspect van emoties in welke vorm ook professioneel getoond mag worden. Sterker nog, genoeg momenten waarop ik dat kenbaar maak dat het mij raakt in wat ik zie en wat ik hoor. Dat ik aangeef mijn tranen ook niet tegen te kunnen houden. In de meeste gevallen gaat de traan dan over in het samen delen van een lach.

Een lach met een traan. En die, die zijn het mooiste.