Het Belang van Gehoor en Wetenschap: Een Gesprek bij de Koffie

Jeffrey vraagt: “Wil je een kopje koffie? Je bent al meer dan een uur onderweg!”

Vanmorgen om 6:00 uur vertrok ik van huis met het kunstwerk dat ik gedoneerd heb aan het event van Stichting Oorfonds Nederland. Zondag 3 maart is World Hearing Day, waarbij Stichting Oorfonds een groot event heeft georganiseerd om aandacht te vragen voor wetenschappelijk onderzoek op het gebied van gehoor.

Jeffrey biedt me een kopje koffie aan en we raken in gesprek over gehoor, de Stichting Oorfonds, het event van morgen en de aandacht in de media met betrekking tot gehoor.

Wat zo vanzelfsprekend lijkt, is dat zeker niet!

Het feit dat wij op deze ochtend dit bijzonder fijne gesprek kunnen hebben, maakt dat we elkaar kunnen horen.

Ik probeer al een tijd kunst en wetenschap te gebruiken om aandacht te vragen voor alles wat met gehoor te maken heeft. Uiteraard is een technische oplossing de meest voor de hand liggende en zal er nog heel wat onderzoek en innovatie nodig zijn om mensen die met een gehoorprobleem kampen met de meest geavanceerde techniek te kunnen helpen. Maar tot die tijd zullen we ook aandacht moeten hebben voor de psychosociale aspecten binnen gehoor.

De audiologie, de wetenschap die zich bezighoudt met alles wat met gehoor te maken heeft, zal de komende jaren nog meer aandacht moeten krijgen, zeker met alle crisis situaties die nog op ons afkomen: klimaatverandering, groeiende wereldbevolking en oorlogen die steeds dichterbij komen.

Op hoog niveau gevoerde gesprekken zijn van groot belang. En we weten allemaal dat het risico op gehoorverlies groter wordt naarmate we ouder worden. Leeftijd gerelateerd gehoorverlies is bijna vanzelfsprekend. Dus met wereldleiders zeventig plus kunnen we ervan uitgaan dat belangrijke details in gesprekken wellicht net verkeerd gehoord worden, met grote gevolgen van dien.

Maar ook in onze maatschappij, waar mensen steeds langer moeten doorwerken en te maken hebben met complexe luistersituaties, zoals vergaderruimtes in slecht akoestische ruimtes, grote moderne kantoortuinen waarin omgevingsgeluiden zeer hinderlijk zijn, kost luisterinspanning heel veel energie.

Ik zie steeds meer mensen die tegen hun pensioen aantikken en ten gevolge van gehoorverlies moeite hebben om er nog bij te horen, met alle gevolgen van dien.

Het gesprek dat ik met Jeffrey had, heeft me aan het denken gezet. Het zal nog belangrijker zijn om mogelijkheden te vinden om gehoor en wetenschap op dit gebied bij een groter publiek bekendheid te geven.

We zullen mensen nodig hebben die geïnspireerd worden om het vak audiologie te kiezen, zowel in de techniek als in het psychosociale aspect. Maar er zal ook geld nodig zijn voor wetenschappelijk onderzoek op dit gebied. Daarmee hoop ik dat kunst en wetenschap elkaar versterken en dat een event zoals morgen, georganiseerd door Stichting Oorfonds, een groot succes mag gaan zijn. Ik zal zelf niet aanwezig zijn vanwege mijn expositie in het museum in Valkenburg, maar ik zal Jeffrey, René en iedereen die hieraan meewerkt ten volste ondersteunen om dit tot een groot succes te maken. Succes mensen!😊

De Ring Rond Antwerpen, de Stille Kracht van Geluid: Een Verhaal van Perceptie en Betekenis

Afgelopen vrijdag studiedag “Geef Gehoor aan ACT!” mogen geven aan collegae uit het vakgebied; de audiologie. Dit in samenwerking met Laure Jacquemin en Nancy Van Looveren, universiteit Antwerpen en Hoorcentrum Hoorzorg Van Looveren.

Omwille van relaxt in de ochtend aanrijden had ik er voor gekozen om de nacht ervoor al te overnachten in Hotel van der Valk Antwerpen. Net buiten de stad en op 15 minuten rijden van waar de studiedag plaats zou vinden.

De donderdagavond en nacht werd door KNMI code oranje afgegeven vanwege storm Louis. En die Louis liet echt wel van zich horen! 😊

Op zeven hoog in het hotel gierde de wind om het gebouw heen. Heerlijk geluid om daarmee in slaap te vallen.

Samen met m’n vrouw een lang weekendje er van gemaakt dus van vrijdag op zaterdag weer zeven hoog maar nu zonder storm Louis.

In de ochtend ben ik, zoals altijd, vroeg wakker en mijn vrouw naast me nog in diepe slaap, ik lig in bed en hoor het geluid van het verkeer op de ring rond Antwerpen.

Ongelofelijk dat zelfs nu om 5 uur al zoveel verkeer gaande is. Maar dit geluid, een diep laag frequent geluid is bijna even sterk als die storm Louis gisterenavond, sterker nog, de frequentiekarakteristiek zal vrijwel hetzelfde zijn.

Een laag frequente brom. Een stad die nooit slaapt. Altijd dit geluid op de achtergrond. Duidelijk hoorbaar, maar de betekenis die we er aan geven bepaald hoe we op het geluid reageren.

Dit is een cruciaal mechanisme in ons brein, welk zelfs bijna onbewust plaatsheeft.

Daarmee kan informatie over een geluid eveneens bepalen hoe een reactie op dat geluid zal zijn.

Op m’n spreekkamer heb ik een tafel staan die piept en kraakt op moment ik er ook maar even op leun. Voor mij is dit een fantastisch bruikbaar voorbeeld in m’n verhaal ik aan de patiënten vertel, dus dit tafelgeluid heeft zelfs een groot voordeel dat het er is. Dat maakt dat dit specifieke geluid oké is om er gewoon te zijn. Het hoort er gewoon bij. Dus zit ik gedurende de dag te werken, dan valt mij dat geluid helemaal niet op. Net als de oude antieke klok in de woonkamer of het verkeer dus daar buiten op de buitenring Antwerpen.

Maar stel dat de tafel die achter mij staat in de spreekkamer gedurende het gesprek met de patiënt exact hetzelfde krakend en piepend geluid zou gaan geven. Dan zou mijn brein in milliseconden weten dat ik er te ver van af zit om op die tafel te kunnen drukken en dat krakend geluid nu daar achter mij vreemd is. Ik zou me meteen omdraaien om te achterhalen waar het geluid dan wel vandaan komt. En stel dat ik me omdraai en zie dat er die dag een collega meekijkt dat deze net op de tafel drukt en dat dat de reden is van het krakend geluid. Dan is alles weer normaal en het nieuwe geluid mag er gewoon weer zijn.

De label die we koppelen aan het geluid bepaald dus de reactie.

Wordt die label door media sterk negatief gebracht, dan heeft dat dus grote gevolgen. Bijvoorbeeld dat tinnitus duidt op gehoorschade. Of dat laag frequent geluid slecht voor je gezondheid is. Beide overigens overwegend niet waar, maar dat behoeft meer uitleg! Wellicht een volgende keer.

Maar dat dit negatieve label door media en zelfs af en toe nog door collega’s wordt gevoed, daarmee wordt het geluid vanzelfsprekend als een bedreiging gezien die weg moet.

Het is echter niet het geluid maar net die betekenis die dit alles vooral tot een probleem maakt.

Met nog heel veel andere factoren die meespelen in het wel of niet ook nog gevoelig zijn om die prikkels te analyseren en daarmee bewust waar te nemen. Beroepsmuzikanten, geluidstechnici, zullen allen nog meer met geluid bezig zijn en daarmee nog eerder alert zijn op alles wat met geluid te maken heeft.

Nog zo veel onderzoek, maar nog meer ontwikkeling naar hulp bij geluidsklachten is zeker nodig. Van belang is hierin wel om het holistisch te bekijken.

De metafoor van “Het glas” biedt op mijn spreekuur ook altijd wel een nieuw perspectief op de gehoorproblematiek of dat nu tinnitus, hyperacusis, overgevoeligheid voor geluid of Laag Frequent Geluid hinder is.

Meer hierover in het blog:

http://blog.dyonscheijen.nl/2021/03/13/het-glas/