Corona!

Het Corona virus houdt ons allen nu wel al een tijdje bezig. Hoe snel is dat niet gegaan?

Hulde aan zowel ons huidige regering, als ook de zorginstellingen, die het nu zo moeilijk hebben.

Politiek die met de sociale druk en gestuurd vanuit informatie waarvan we echt nog niet weten wat het beste is, belangrijke besluiten moet nemen. De zorginstellingen die zich voorbereiden op een bulk aan zieken die hoe ook de komende weken nog komen gaan. Cijfers hebben laten zien dat we de lijn van Italië nog volgen. Maar er is een strategie, een plan!

De gouden tussenweg. De scherpe lijn waarop een Max Verstappen een bocht neemt in de Formule 1. Hoe mooi om dit te zien. De kennis die we als mensheid hebben om keuzes te maken en daarmee winnen. Topsport op alle gebieden. Ik heb vertrouwen dat we in Nederland nu de beste mensen aan het roer hebben staan.

Geniaal is het plan dat er nu gesmeed is, we hebben geleerd van wat gebeurd is. Vanuit een menselijke groepsimmuniteit langzaam een cordon op te bouwen voor zij die een verhoogd risico hebben om te overlijden. Strenge regels zijn daarom nu voorgeschreven om dit proces gecontroleerd te laten gebeuren. Het is nu ook aan ons! Wij zijn zelf onderdeel van dit geheel.

Handen wassen, hoesten en niezen in je elleboog, voel je je ziek, zwak of misselijk, BLIJF THUIS! En allen die in de risicogroep zitten en bij het oplopen van het virus te weinig weerstand hebben, krijgen nu het advies zo min mogelijk, beter zelfs geen contact te hebben. Zestig plus. Ook dan, blijf thuis! Gelukkig hebben we nu social media en andere technieken om zonder lijfelijk aanwezig te zijn elkaar te spreken en te zien. Evenementen en plekken waar meer dan honderd mensen samen zijn mogen nu niet plaatsvinden. Dit alleen al heeft drastische gevolgen in onze maatschappij. Dit is de meest ingrijpende keuze die er nu gemaakt is. Met al deze strenge regels hopen ze de komende weken de verspreiding van het virus in te dammen. Aantal zieken zal verder gaan groeien, dat hebben de cijfers laten zien, dat is ook goed en nodig in de strategie die gekozen is, daarom is het noodzaak om vanaf nu de strenge regels te gaan volgen!

Ons hoofd koel houden, in de hoop dat we die drie weken doorstaan en met de aangegeven regels de storm overleven. We gaan goed ziek zijn, dat is zelfs nodig, de meesten zullen dat thuis moeten uitzieken en enkel zij die levensbedreigend ziek zijn, zullen in ziekenhuizen worden opgenomen. Een verdeling van zorg is al gemaakt. Ziekenhuizen maken zich hier al voor klaar.

Maar de schoorsteen zal moeten blijven roken. De economie kan niet stilvallen. Dus ook daarin keuzes maken op het scherpst van de sneden. Want straks, op de lange termijn hebben we het geld hard nodig om zij die nu verlies lijden te kunnen helpen. En zonder geld geen zorg. Zonder geld geen brood op de plank. De complexiteit van ons hele stelsel, de maatschappij.

Daarom probeer ik er nuchter, van een afstand, als dat nog kan, naar te kijken. Zo snel het virus zich als een micromechanisme kan verspreiden, zo snel gaat nu ook de informatie en nog sterker de emoties hierover op social media. Waarbij we ons nog niet bewust zijn van de kracht die ook dit platform kan hebben. Met daarbij nog een belangrijk ander element dat eveneens al een lange tijd in onze maatschappij heerst, de politieke krachten die er spelen om ultra rechts steeds meer power te geven.

Een cocktail van elementen die ik nog zorgelijker vind dan enkel het Coronavirus zelf.

Project X ligt me nog scherp op het vizier. Een grap op social media die snel bijval kreeg van de normale informatiebronnen, krant en tv. Ik zag het gebeuren bij De Wereld Draaid Door die er als eerste meer aandacht aan gaf, social media pakte dat weer op en zo was dit item al snel op het nationale nieuws te zien. In nog geen maand tijd was het uitgegroeid tot een landelijk event waar we de gevolgen allemaal van hebben gezien. Zelfs wereldnieuws werd het. Hierbij ging het nog enkel om een grap en een klein dorpje ergens in Nederland. Bij Corona gaat het in ons hoofd over leven en dood, is het dichter bij huis.

Laten we van onze geschiedenis leren. De Spaanse (mag die naam nog wel?) griep, SARS en nog vers in mijn eigen geheugen de ontwikkelingen en ontdekking van het HIV-virus, Aids. In het begin was daar toen ook de onwetendheid, de paniek, zeker toen bekend werd dat de overdracht vooral bij seksueel contact plaats heeft, met alle gevolgen en misverstanden van dien.

En toen was er nog niet eens social media en een politiek ultra rechts georiënteerde beweging.

Want ook zij hebben alweer gretig van zich horen, onze blonde rakker en zijn narcistisch vriendje, die bij dit soort gelegenheden precies weer de gemoederen weten aan te spreken, als een onemanshow treden beide heren op met een voortreffelijke performance met exact gekozen woorden. Deze optredens vervolgens breed op social media worden gedeeld om daarmee weer zieltjes te winnen voor de komende verkiezingen. Een hele opsomming van al het sentiment dat er nu toch al in onze samenleving leeft de revue in beider pleidooien passeert. Ook dat hebben we al eerder gehoord. “Minder-minder” is een begrip dat voor altijd aan één persoon gekoppeld zal blijven.

Een cocktail van elementen die de gemoederen raken en waarmee leiders, managers, ministers en directeuren, beslissingen moeten gaan nemen wat nu het beste is, om deze samenleving bij elkaar en gezond te houden.

Gisteren ben ik zelf begonnen aan een ACT-training voor professionals. Ja, voor alsnog (vrijdag 13 maart) draait de wereld nog gewoon even door. De komende weken gaat dat zeker nog anders zijn. In die training van ACT zit één belangrijke peiler, dat is defusie. De kracht van taal, de kracht van woorden zelfs. De oefening die mijn ogen heeft doen openen hoe sterk dit is, is de volgende: neem het woord Corona. Waar dachten we daar een jaar geleden aan? Welke woorden kwamen er toen in je naar boven gekoppeld aan Corona?

Toen was Corona nog enkel dat biertje, dat specifieke flesje zie je zelfs voor je. Corona. Schijnt ook een liedje van te zijn. Of de Corona bij de verdediging van een proefschrift. De hoogleraren in die halve cirkel om de promovendi heen zitten en lastige vragen moeten stellen. Corona het Latijnse woord voor kroon. Dat waren de woorden en gedachten die we toen hadden bij het woord Corona.

En nu?! Wat wordt er nu aan gekoppeld? Ziekte, dood, ellende, besmetting, uitval, handen wassen, hoesten en niezen. Corona, het woord alleen al is nu heel sterk. Het gevoel ook. Die koppeling gaat net als “minder minder” niet meer uit ons geheugen weg.

De kracht van taal. Die ons ook heel veel geeft. Dat jij hier deze tekens in woorden hebt kunnen omzetten, je mijn gedachte in deze hebt kunnen volgen, maakt dat we kennis kunnen delen, wetenschappelijk onderzoek kunnen uitvoeren om op hoog niveau topsport te bedrijven. Om met al die kennis de perfecte bocht te nemen in een Grand Prix. Met woorden kunnen we nadenken over wat voor nu in deze crisis het beste besluit is. Op korte en op lange termijn. Onwetend in wat precies de feiten zijn. Dat maakt het ook zo moeilijk.

Ik zie het als bij de complexiteit van tinnituszorg, een interdisciplinaire aanpak is noodzakelijk om een succesvolle oplossing te bieden. Op al die gebieden is specialisme nodig die alle kennis van zaken heeft om het beste besluit te nemen. Geschiedenis, politiek, biologie, virologie, communicatie, psychologie, rechten, zorg en onderwijs, noem maar op, een cocktail van vakgebieden die elkaar in deze tijd hard nodig gaan hebben.

Een serieuze zaak waarbij de aangegeven regels we allemaal ter harte moeten nemen om het virus én de maatschappelijke gevolgen zo veel als mogelijk in te dammen en te beperken. Met daarbij de hoop dat we voor een volgende periode een vaccin hebben ontwikkeld. Want Corona zal vanaf nu voor altijd in ons systeem zijn.

Opdat we straks weer het beste jongetje van de klas mogen zijn en elkaar weer gauw mogen zien en elkaar de hand kunnen schudden.

We weer een normaal leven mogen gaan leiden en ons kunnen drukmaken dat een gezegde “het beste jongetje van de klas zijn” ter discussie gaat staan, want anno 2020 is die niet meer genderproof.

Blijf gezond!

De banaan met ducttape

“Banaan met ducttape aan de muur is geen kunst. Het kunnen verkopen als kunst en er internationaal het nieuws mee halen, dat is (een) KUNST!”

Nadat ik deze tweet had geplaatst nam een journaliste van radio1 NPO met mij contact op, met de vraag om over dit onderwerp in het radio1-programma “Dit is de Dag” mee te willen praten.

Of ik dan “even” naar de studio kan komen in Hilversum. Meteen aangegeven dat ik in Valkenburg woon en de reistijd mij dan voor dit korte gesprek te veel moeite kost. Een alternatief is dat ik omwille van de geluidskwaliteit naar de studio van L1 kan gaan in Maastricht. Dat is voor mij uiteraard geen probleem.

Maar later die dag komt het bericht dat een ander item belangrijker was die dag. Belangrijker dus dan die banaan en ducttape. 🙂

Die uitnodiging om erover te komen spreken heeft mij wel aan het denken gezet. En het is uiteraard zeker van de gekke dat een banaan die met ducttape aan de muur bevestigd is, wereldnieuws wordt.

Is dat dan nu Kunst?!

Kunst, een boeiend onderwerp en ik kan me de ophef heel goed voorstellen.

Het feit dat het deze kunstenaar gelukt is om überhaupt op deze internationale kunstbeurs een kunstwerk te mogen plaatsen heeft met de verdiensten te maken die deze kunstenaar al op zijn conto heeft. Het curriculum vitae dat Cattelan heeft opgebouwd is enorm. Daarmee heeft hij de mogelijkheid gecreëerd om als erkend kunstenaar daar op deze prestigieuze kunstbeurs op die muur min of meer de spot te drijven met kunstverzamelaars. Want enkel het certificaat dat het bewijs is dat specifiek deze kunstenaar dit “werk” heeft gemaakt, enkel dat papiertje maakt dat dit werk van hem in die zin nu als kunst wordt gezien.

Dat er dan kopers zijn die dit voor exorbitante bedragen kopen, is aan deze mensen en zij zijn degene die dit dan eigenlijk als kunst neerzetten. Dat wij het vervolgens dan ook nog uitgebreid gaan bespreken, maakt dit Kunst met een kapitale K.

Wat nu steekt is, dat heel veel kunstenaars die uit passie kunst maken, jaren knokken om gezien te worden, kunst die veel meer effort en tijd kost dan even een banaan met ducttape aan een muur te plakken. Kunstenaars die vanuit het empatisch vermogen of vanuit een hogere sensitiviteit ook geraakt worden door wat er in de maatschappij gebeurt. Net zij zouden dolgraag hun kunst voor dat soort extravagante bedragen willen verkopen om daarmee de wereld een beetje beter te maken.

Genoeg collega’s in de kunstwereld die er alles aan moeten doen om het hoofd überhaupt boven water te houden. Maar ook kunstenaars die pas geroemd worden na hun dood. Hoeveel kennen we er daar al niet van. Het verhaal van Vincent Van Gogh raakt mij hierin het meest.

Van Gogh zelf heeft maar een klein aantal kunstwerken gedurende zijn leven verkocht. Zijn kunst werd toen niet erkend als kunst. Van Gogh was zijn tijd ver vooruit, hij was net iets te vroeg met zijn nieuwe technieken en stijl.

En nu…ga een dag naar het Van Gogh museum in Amsterdam en zie al die duizenden mensen die met zo veel plezier naar zijn werk kijken. Maar zie ook de 3D-prints die nu voor heel veel geld worden verkocht.

Van Gogh had één grote droom; het gele huis in Frankrijk. Waar hij andere kunstenaars zou ontvangen, een plek om met elkaar te genieten en te leren van kunst.

Het is er nooit van gekomen, het geld was er niet.

Dus ja, het steekt mij om te zien dat sommige in de kunst met een banaan en tape zeer succesvol kunnen zijn en anderen die wellicht met nog een geheel andere passie kunst bedrijven, moeten knokken om überhaupt het materiaal te kopen waar ze de kunst mee kunnen maken.

De kunstenaar Cattelan is in deze geniaal, hij steekt de draak met dit idiote plaatje van een ordinaire banaan en een stukje ducttape, het is de koper die hier de plank volledig mist…of toch niet…want een echte definitie van kunst is er niet.

Immanuel Kant definieert in zijn Kritik der Urteilskraft (1790) een kunstwerk als “Een soort voorstelling die zichzelf tot doel heeft, maar niettemin de mentale beoefening van sociale communicatie bevordert.’

Dat doet dit kunstwerk wel, de mentale beoefening van sociale communicatie bevorderen, we hebben het er allemaal over, maar zo ook de kunstenaar die de drollen van zijn familie bewaard in glazen kistjes. Omdat hij de vorm zo mooi vindt en het als een kunstobject ziet. Ooit lang geleden bij De Wereld Draait Door dit interview gezien, staat forever op mijn netvlies, met een vieze bijsmaak. Giel Beelen was toen de tafelheer en draaide zich demonstratief met de rug naar dit gesprek. Ook hij vond dat hierin de kunst ver te zoeken was.

Het wordt tijd voor een revolutie in kunst. Dat de kopers slash bewonderaars van kunst zich gaan schamen op moment ze dit überhaupt serieus als kunst zien en er dit soort extravagante bedragen voor op tafel wordt gelegd en de essentie van kunst hiermee volledig missen.

De meeste echte kunstenaars hebben een groot hart voor alles wat er in de wereld gebeurt. Met de creativiteit die in hun zit proberen ze dat gevoel in iets vast te leggen, met een medium waar zij talent in hebben, om het in kleur of vorm uit te drukken. Op moment mensen die kunst gaan waarderen en dit “belonen” met een bedrag of een positieve referentie, dan groeit die kunstenaar in zijn zijn.

Triest om de overlevensdrang, de strijd te zien van heel veel pure kunstenaars, nu en in het verleden. De enorme lange weg die kunstenaars gaan om uiteindelijk vaak pas na hun dood de erkenning te vinden die zij verdienen.

Vincent Van Gogh, hij was nog maar 37 toen hij overleed. Maar enkele kunstwerken in zijn leven verkocht, voor de prijs van omgerekend maar een paar duizend euro’s. Miljoenen zijn nu één doek van hem waard.

De dromen die Van Gogh had, wat was hem gelukt als hij toen de waarde had gehad die zijn werk nu heeft?!

Dan was het gele huis daar in Frankrijk de plek geworden om jonge kunstenaars de kans te geven te groeien in hun persoonlijke ontwikkeling. Genoeg andere goede doelen zou hij hebben ondersteund om deze wereld een beetje beter te maken.

Heel veel kunstenaars gaat het aan het hart wat er allemaal vandaag de dag gebeurt. Hun vermogen om alles sterker waar te nemen brengt ook de pijn met zich mee van dat wat nu deze banaan en ducttape oproept. Het contrast van geld en echte kunst is zo groot dat het zelfs wereldnieuws wordt en daarmee de kunstenaar Cattelan die enkel vooral provocerend werk maakt nog meer het podium geeft en zijn werken hiermee meteen in waarde verdubbeld zijn. Met welk gevoel kopen mensen dan deze kunst?

Enkel omdat er dat verhaal achter zit? Het verhaal van de banaan en ducttape die meer dan honderd duizend euro’s kost. Dat verhaal achter dit kunstwerk maakt dit kunst?

Enkel wij mensen hebben deze mogelijkheid om iets dat eigenlijk geen echte waarde heeft, door het verhaal erachter meteen in waarde te laten stijgen.

Het mooiste voorbeeld is Anton Heiboer, zijn interview bij Ivo Niehe. Wat een reputatie had die man. Ooit in therapie geweest en de behandelend psycholoog die voor toen een werk van hem voor tienduizend guldens kocht, dat was de doorbraak voor Heiboer als kunstenaar. Dat hij daarna bij Ivo Niehe demonstratief een groot blad papier pakt, met twintig potloden tegelijk in zijn hand er wat strepen op zet. Daarna tegen Ivo zegt, tien gulden, dan pakt hij één zwarte stift, zet er “Anton Heiboer” onder en zegt; tienduizend gulden. En dat is exact wat hier gebeurt met de banaan en de ducttape.

Het verhaal achter de kunst en kunstenaar, dat maakt de kunst.