Het Belang van Tijdige Ondersteuning voor Communicatieve Professionals van 55+: Een Oproep tot Actie

Afgelopen week had ik het genoegen om Guido Goedhart en Andrea Berkelder van adviesbureau PlanPlan te ontvangen in de galerie Lindenlaan 2A. Guido maakte een mooie foto van Andrea en mij, een bijzonder moment. 

In de galerie, waar ik kunst tentoonstel die akoestisch absorberend is, kon ik hen precies laten zien hoe kunst niet alleen esthetisch kan bijdragen, maar ook praktisch kan helpen bij akoestische problemen. Dat leidde al snel tot een boeiend gesprek over ons vakgebied: gehoorzorg en werk, iets waar Guido en Andrea al meer dan 25 jaar met zoveel passie mee bezig zijn.

Guido en Andrea hebben een schat aan ervaring in het adviseren van bedrijven en professionals over gehoorzorg, vooral op de werkplek. Vanuit hun expertise zien zij dagelijks hoe belangrijk het is om aandacht te hebben voor gehoorproblemen, vooral bij werknemers die vaak ongemerkt worstelen met slechthorendheid. Ons gesprek bracht aan het licht hoe groot de noodzaak is om oplossingen eerder aan te dragen voor een groep die vaak nog te weinig wordt gezien: de 55-plussers die werkzaam zijn in communicatie-intensieve beroepen.

Gehoorverlies in Communicatie-Intensieve Beroepen

Tijdens ons gesprek kwam naar voren hoe belangrijk akoestiek is in omgevingen zoals restaurants, vergaderzalen, sportzalen en klaslokalen. Dit zijn plekken waar mensen van 55 jaar en ouder, werkzaam in communicatieve beroepen, steeds vaker moeite hebben om goed te communiceren door gehoorverlies. 

Dit soort uitdagingen kwam zelfs naar voren tijdens het NVKF-congres in Noordwijk waar ik onlangs was. In een ruimte met slechte akoestiek stonden pakweg honderd collega’s tijdens de koffiepauzes schreeuwend met elkaar te praten, daarbij was het bijna onmogelijk elkaar te verstaan. Voor iemand met (licht) gehoorverlies is dit een enorme uitdaging.

Het gehoorverlies dat veel professionals rond deze leeftijd ervaren, vaak in de vorm van hoogtonenverlies, wordt in eerste instantie als “normaal” voor de leeftijd beschouwd. In rustige omgevingen heeft men weinig last, maar in rumoerige of slecht akoestisch ontworpen ruimtes wordt communiceren ineens een hele opgave. Dit leidt tot extra inspanning, meer concentratie, en uiteindelijk vermoeidheid, zonder dat de betrokkene zich vaak bewust is van de impact van hun gehoorverlies. 

Wetenschappelijke onderzoeken ondersteunen dit: zo concludeert een studie van Gopinath et al. (2023) dat gehoorverlies bij oudere werknemers een negatieve invloed heeft op hun werkproductiviteit, vooral in beroepen waar communicatie cruciaal is. Het gebruik van gehoorapparaten en gebruik van randapparatuur kan deze effecten echter aanzienlijk verminderen.

De Impact van Onbehandeld Gehoorverlies

Eén van de grootste problemen is dat mensen gemiddeld zeven jaar wachten voordat ze actie ondernemen om hun gehoorverlies aan te pakken. In die periode blijven ze compenseren, wat leidt tot vermoeidheid, stress en soms zelfs burn-out. Het onderzoek van Chung et al. (2022) toont aan dat onbehandeld gehoorverlies kan leiden tot verhoogde stress, angst en zelfs cognitieve achteruitgang. Dit maakt het nog urgenter om tijdig actie te ondernemen, want deze problemen kunnen vaak voorkomen worden met relatief eenvoudige oplossingen, zoals het aanpassen van de werkomgeving of het gebruik van gehoorondersteunende hulpmiddelen.

De akoestische oplossingen die ik kon laten zien in de galerie zijn een goed voorbeeld van hoe werkruimtes verbeterd kunnen worden. Het onderzoek van Arlinger & Moore (2022) wijst erop dat verbetering van de akoestiek een belangrijke eerste stap kan zijn in het verminderen van de belasting op werknemers met gehoorverlies.

Samenwerking: De Sleutel tot Succes

Guido en Andrea benadrukten ook hoe belangrijk samenwerking is tussen verschillende partijen om dit probleem aan te pakken. Huisartsen, audiciens, bedrijfsartsen en werkgevers moeten nauwer samenwerken om tijdig gehoorproblemen te signaleren en passende maatregelen te nemen. Werkgevers kunnen bijvoorbeeld investeren in betere akoestiek op de werkvloer en regelmatige gehooronderzoeken voor hun medewerkers stimuleren. In hun werk zien Guido en Andrea dagelijks hoe zulke samenwerkingen bijdragen aan een gezondere werkplek.

Daarnaast kan Stichting Hoormij, een patiëntenvereniging voor mensen met gehoorproblemen, een cruciale rol spelen. Zij bieden belangrijke adviezen voor zowel werknemers als werkgevers en helpen bij het verminderen van het stigma rondom gehoorverlies. Door openheid en bewustzijn te creëren over gehoorproblemen, kunnen we ervoor zorgen dat professionals zich gesteund voelen en de stappen durven te zetten om hun gehoorproblemen aan te pakken.

Passie en Verbinding: De Kracht van Samenwerken

Wat ons gesprek zo bijzonder maakte, was de gedeelde passie voor het welzijn van mensen. Guido en Andrea hebben een diepe liefde voor hun vak en de mensen met wie ze werken. Hun toewijding gaat verder dan enkel professionele zorg; het is de oprechte wil om levens te verbeteren. Het was dan ook inspirerend om te merken dat zelfs op een zaterdagmiddag het enthousiasme er vanaf spatte. We maakten plannen voor toekomstige samenwerkingen, vol nieuwe ideeën en mogelijkheden om het werkklimaat voor slechthorenden te verbeteren. Het is fijn om collega’s te ontmoeten die dezelfde passie delen, mensen die altijd zoeken naar manieren om bij te dragen aan een betere wereld. Dat gevoel van gedeelde toewijding en visie is van onschatbare waarde in de gehoorzorg en maakt elke stap in het proces zoveel betekenisvoller.

Conclusie

In een wereld waarin effectieve communicatie essentieel is voor veel beroepen, is het van cruciaal belang dat we gehoorverlies bij 55-plussers eerder herkennen en aanpakken. Door samen te werken met werkgevers, gezondheidsprofessionals en belangenorganisaties zoals Stichting Hoormij, kunnen we gehoorproblemen sneller signaleren en gepaste maatregelen nemen. Zo voorkomen we niet alleen uitval op de werkvloer, maar verbeteren we ook de levenskwaliteit van oudere werknemers. Guido en Andrea hebben in hun jarenlange ervaring laten zien dat met de juiste aanpak gehoorproblemen eerder aangepakt kunnen worden en werkplekken toegankelijker kunnen worden voor iedereen.

Wetenschappelijke Literatuur:

Gopinath, B., et al. (2023). “Hearing Loss and Work Productivity in Older Adults: A Systematic Review.” International Journal of Audiology, 62(1), 1-12

Chung, K., et al. (2022). “The Impact of Untreated Hearing Loss on Mental Health and Cognitive Function in Aging Adults.” Frontiers in Psychology, 13, 878693

Arlinger, S., & Moore, B. (2022). “Workplace Acoustics and Hearing Loss: A Challenge for Older Employees.” Journal of Occupational and Environmental Medicine, 64(8), 645-653

World Health Organization. (2023). World Report on Hearing: Addressing Hearing Loss Across the Life Course.

Een Warm Welkom: Het Verhaal van Marjan en Sadia

Bij binnenkomst in de hal van Adelante worden de bezoekers verwelkomd door de geur van verse koffie, thee en heerlijke Limburgse vlaai. Marjan en Sadia staan samen achter een tafel, klaar om de gasten van het symposium hartelijk te ontvangen. Terwijl Marjan glimlachend koffie inschenkt, vraagt Sadia met een vriendelijke toon: “Mag ik u koffie of thee aanbieden?” Hun oprechte warmte en gastvrijheid zorgen ervoor dat iedereen zich meteen welkom voelt. Dit lijkt misschien een klein gebaar, maar het zet de toon voor een middag waarin niet alleen kennis, maar ook menselijk contact centraal staat.

De Kracht van Een Eerste Glimlach

Marjan en Sadia werken normaal gesproken in het restaurant van Adelante, maar vandaag dragen ze op een andere manier bij. Ze zijn trots om een deel van dit evenement te mogen zijn. Sadia helpt niet alleen met het inschenken van de koffie, maar maakt ook praatjes met de bezoekers. Haar nieuwsgierigheid naar tinnitus en wat het audiologisch centrum precies doet, is duidelijk merkbaar. “Het voelt goed om iets te kunnen bijdragen,” zegt ze met een warme glimlach. Door hun oprechte betrokkenheid en aandacht voelen de bezoekers zich meteen op hun gemak, en dit zorgt ervoor dat de middag op een open en toegankelijke manier van start kan gaan.

Het Welkomswoord: Wat We Samen Hebben Opgebouwd

Na het warme welkom door Marjan en Sadia begint de middag officieel met een woord van Tom Niesten, directeur van het audiologisch centrum, en Marinka Tomic, namens de commissie van Stichting Hoormij Limburg. Zij onderstrepen hoe waardevol de samenwerking tussen Adelante en Stichting Hoormij is en wat we samen hebben bereikt in de regio. Tom spreekt trots over het feit dat er geen wachtlijsten meer zijn voor tinnitusbehandelingen, iets wat in veel andere regio’s nog steeds een groot probleem is. Marinka benadrukt de nauwe samenwerking met de patiëntenvereniging, die ervoor zorgt dat mensen met gehoorklachten snel de juiste zorg kunnen vinden. Samen hebben we een zorgtraject opgebouwd dat mensen daadwerkelijk helpt op een moment dat ze het nodig hebben.

Een Middag van Kennis en Verbinding

Het symposium biedt naast het informatieve programma vooral ook ruimte voor ontmoeting en gesprek. Terwijl bezoekers luisteren naar presentaties over tinnitus, hyperacusis, misofonie en Laag Frequent Geluid hinder, staan collega’s van audiologie en communicatie klaar om vragen te beantwoorden en in gesprek te gaan met de aanwezigen. De laagdrempelige sfeer zorgt ervoor dat mensen zich vrij voelen om hun eigen ervaringen te delen en om advies te vragen over hun situatie.

Een bijzonder moment van de middag is het persoonlijke verhaal van Mariejet Konings, een ervaringsdeskundige, die vertelt over haar lange weg naar de juiste zorg. Haar verhaal over onzekerheid, het wachten op antwoorden en uiteindelijk het vinden van de juiste hulp, raakt de aanwezigen. Het leidt tot open gesprekken in de zaal, waarbij bezoekers hun eigen vragen en aanvullingen delen. Lotgenoten geven elkaar tips en advies, en de deskundigen van Adelante ondersteunen met waardevolle inzichten.

Lotgenoten en Deskundigheid Hand in Hand

De openheid van de bezoekers zorgt ervoor dat er waardevolle uitwisselingen ontstaan. Mensen die eerder ons tinnitusprogramma hebben gevolgd, delen hun ervaringen en beseffen dat het omgaan met gehoorklachten een continu proces is. Ze vertellen hoe belangrijk het is om nieuwe wegen te blijven zoeken en anderen daarbij te ondersteunen. Dit lotgenotencontact, gecombineerd met de expertise van ons team, zorgt voor een middag waarin kennis en menselijke steun hand in hand gaan.

Onze collega’s beantwoorden vragen op een laagdrempelige manier. Hun aanwezigheid en bereidheid om te luisteren zorgen ervoor dat bezoekers zich gehoord voelen. Het menselijke aspect van zorg komt hier sterk naar voren: het gaat niet alleen om informatie, maar om het bieden van een omgeving waarin mensen zich begrepen en gesteund voelen.

Dankbaarheid en Verbinding

Na afloop van de presentaties is er tijd voor een borrel met kleine snacks en drankjes. De ontspannen sfeer zorgt ervoor dat mensen blijven napraten over de onderwerpen die eerder op de dag zijn besproken. Bezoekers bedanken ons, maar ook elkaar, voor de waardevolle gesprekken en de steun die ze hebben ontvangen. De dankbaarheid en verbinding zijn overal voelbaar.

Wat begon met een hartelijk welkom door Marjan en Sadia, is uitgegroeid tot een middag van diepe verbondenheid en begrip. Het lijkt misschien een klein gebaar, maar het aanbieden van een kopje koffie of thee bij binnenkomst heeft de deuren geopend voor gesprekken die voor velen van onschatbare waarde zijn.

Een Moment van Reflectie

Aan het einde van de middag besef ik opnieuw hoe belangrijk het menselijke aspect is in alles wat we doen. Het welkomswoord van Tom Niesten en Marinka Tomic herinnerde ons eraan hoe waardevol de samenwerking tussen Adelante en Stichting Hoormij is. We hebben een zorgnetwerk opgebouwd waarin mensen snel de juiste hulp kunnen vinden, zonder dat ze op lange wachtlijsten terechtkomen. Maar net zo belangrijk zijn de kleine, persoonlijke momenten die ervoor zorgen dat mensen zich echt gezien en gehoord voelen.

Na afloop spreek ik Marjan en Sadia nog even persoonlijk aan. Ik vertel hen hoe belangrijk hun bijdrage is geweest. Hun glimlach en oprechte betrokkenheid hebben ervoor gezorgd dat de bezoekers zich welkom voelden. Het zijn die kleine momenten van contact die het verschil maken, en ik wil dit graag met anderen delen. Met hun toestemming maak ik een foto van ze, om die op de socials te plaatsen. Ik vertel hen dat ik hun verhaal wil verwerken in een blog, zodat iedereen kan zien hoe waardevol hun bijdrage is. Die glimlach van hen, die warmte waarmee ze iedereen begroetten, is van onschatbare waarde voor het succes van de middag.

Marjan, Sadia en onze collega’s hebben laten zien hoe een warm welkom en oprechte aandacht de basis vormen van goede zorg. Deze middag heeft ons allemaal doen inzien dat het menselijke contact van onschatbare waarde is. Een simpele glimlach en een luisterend oor kunnen het verschil maken. Het zijn die kleine gebaren die ervoor zorgen dat mensen zich verbonden voelen en dat zorg niet alleen effectief, maar ook menselijk is.