De kracht zit in de mens zelf

De kracht zit in de Mens zelf.

Sinds 2002 ben ik als klinisch fysicus-audioloog werkzaam bij Adelante communicatie & audiologie, daarbij zie ik veel patiënten en in de gesprekken die ik vanuit dit werk heb, zie ik dat de mens in het algemeen, gewoon vanuit de basis, GOED is!

Ik geloof in het goede van de mens en in de kracht van de mens zelf.

Ik zal proberen uit te leggen waarom.

Afgelopen jaren heb ik mij samen met een heel team aan enthousiaste collega’s gespecialiseerd in de behandeling van tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd. Een zeer complex probleem waarvoor we vanuit ons audiologisch centrum een gespecialiseerde interdisciplinaire aanpak hebben ontwikkeld. Een aanpak die zeer uniek en effectief is. Wetenschappelijk getoetst. Wereldwijd bekend. Maar daar gaat het hier nu niet over.

Ik wil het hebben over iets heel anders dat ik uit dit fantastische werk haal.

Als audioloog heb ik in het begin van dit uitgebreide programma een gesprek van 1 uur met de cliënt. Een gesprek waarin ik uitleg geef over het gehoor, over hoe ons oor werkt, hoe ons auditief systeem werkt, het neurale netwerk, de hersenen, wat wij als mens sowieso met geluiden doen. Van de oorschelp tot aan de auditieve cortex. Dit alles moet ik zo uitleggen dat de cliënt het begrijpt. Als het moet in Jip&Janneke taal.
Dat kost tijd en inlevingsvermogen.
In dit interactief gesprek is het ook van belang om vanuit de optiek van de cliënt te werken, vanuit de wereld van de mens welke voor me zit, om al die informatie in de uitleg mee te nemen, zeg maar het leven waar de cliënt in verkeert te gebruiken in de uitleg. Het is niet enkel een verhaal dat ik vertel, het is een verhaal dat afhankelijk is van ervaringen, werkzaamheden, studies, relaties, stress, spanningen, waar cliënt allemaal mee te maken heeft. Dus ik verneem veel van de cliënt en die informatie is weer nodig om in het gesprek mee te nemen.

Vandaar dat ik de “mooiste” verhalen hoor van en over het leven. Dat ik de kracht in mensen zie, ondanks alles wat ze hebben meegemaakt. Levenswijsheden ontdek in die gesprekken.

Mensen zoals jij en ik, die het veel slechter hebben getroffen dan wie ook, maar ondanks vele tegenslagen kracht vinden om door te gaan en er weer bovenop komen.
Ik af en toe echt geraakt wordt met wat ik hoor en zie. Ik mijn tranen moet inhouden, me sterk moet houden bij het verhaal dat ik hoor. Niet enkel uit verdriet, maar gelukkig zelfs vaak genoeg ook uit vreugde, vreugde om te zien dat wij, met ons hele team, de mensen met deze ernstige klachten, mensen die echt in de ellende zitten, mensen die aan het einde van hun latijn zijn, dat we deze mensen kunnen helpen. Om vanuit hun eigen krachten er weer bovenop te komen.

Verwonderd zijn de mensen van wat ze van ons mogen en kunnen verwachten. En waar de meeste mensen echt door geraakt worden is enkel maar één ding;
Dat wij de tijd nemen om te luisteren, actief te luisteren! Laten zien dat je elkaar begrijpt en met het gezegde ook daadwerkelijk iets doet. Gehoord worden!

Ik zie zo veel mensen waar ik zulke mooie gesprekken mee heb. Die gesprekken zou ik dolgraag willen delen. Uiteraard met respect naar privacy van de patiënt is het voldoende om enkel de rode lijnen aan te geven. De essentiële informatie waar het in dit verhaal om gaat; de goedheid in de mens.
Het vertrouwen in de mensheid!

Omdat het voor mij, maar ik denk ook voor vele anderen, een inspiratie kan zijn voor een manier van leven. Net nu in deze tijd waarin we leven. Wat is nu echt belangrijk in dit leven?

Inspiratie kan zijn om kleur te geven aan jouw eigen leven, voor mij persoonlijk is “kleur geven” uiteraard letterlijk en figuurlijk! Om vanuit de gesprekken die ik heb ook mijn eigen leven hiermee vorm te geven, maar ook kleur, vorm, lijnen die ik in mijn kunstwerken gebruik komen uit mijn eigen gevoel dat ik hoe ook over houd aan deze gesprekken. In een abstracte manier, maar wel intens en met veel respect voor de mens achter het verhaal, respect voor het leven.

Een aantal kunstwerken van mij hangen ook in ons audiologisch centrum. Een collega psycholoog stond er een keer samen met mij naar te kijken, zij vroeg mij wat die strepen in de doeken betekenen, want zij zag daar “pijn” in, net alsof het scheuren zijn in het doek, alsof ze stuk zijn, gewond zijn. Hoe mooi is dat, de doeken zien als iets levends.
Ik heb ze zelf niet met die intentie gemaakt, de strepen, maar het is wel een signatuur van mij. Ik leg er zelfs vaak een gouden rand overheen. Misschien is dat wat in het leven ook gebeurt, de pijn, de ervaringen die iedereen meedraagt in zijn of haar leven. Voor degene die goed kijkt, zichtbaar zijn, maar hij die met één vlugge blik kijkt, het amper ziet.

Het groter geheel geeft kleur, is prachtig, is een mooi mens. Maar degene die echt kijkt ziet diepgang, komt erachter wat er nog meer is, waarom iemand is zoals die is.

Vandaar dat ik met degene die echt wil kijken en die diepgang in het leven wil zien, de verhalen wil delen. Die kracht die in ons allen zit wil tonen, door af en toe goed te kijken.

“Vaarwel, zei de vos. Kijk, dit is mijn geheim, het is heel eenvoudig: Alleen met het hart krijg je kijk op iemand. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.
Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar, herhaalde de kleine prins, om het goed te onthouden.
De mensen hebben dit vergeten, zei de vos. Maar jij moet het niet vergeten. Jij blijft altijd verantwoordelijk voor wat je tam hebt gemaakt.”

Een fragment uit De kleine prins, een prachtig kinderboek, een boek dat eigenlijk verplichte literatuur zou moeten zijn voor ook elke volwassenen, voor een zondagmiddag te lezen zo dun is het, maar met zo veel wijsheden.

Wordt vervolgd.

De hele wereld draait door! Vertigo!

Half 9, net m’n manager laten weten dat het vandaag echt niet gaat lukken om te komen werken. Vannacht heftige vertigo-aanvallen gehad. Het leek wel in golven te komen, dan even rust en een half uur later weer helemaal draaiduizelig en warm. Alles draaide om me heen. Elk uur voorbij zien komen.

Ik weet precies wat er aan de hand is, mijn patiënten hebben het al vaker in detail beschreven, nu ervaar ik het zelf. Doordat ik weet wat er aan de hand is, blijf ik rustig. Dat er mensen zijn die deze ervaring van draaiduizeligheid en volledig controleverlies beschrijven alsof ze doodgaan kan ik me heel goed voorstellen.

Nu dan toch maar een keer aan mezelf denken. Rust nemen. Gebruik maken van het draagvlak om mij heen, de lieve collega’s, die mijn spreekuur meteen zonder problemen overnemen. Mijn lieve collega’s, die net als ik een verhoogd risico lopen om ziek te worden. Het zijn allemaal gevers, willen goed doen voor de medemens, gaan vaak net over grenzen heen en verwachten veel van zichzelf. Bij uitstek de ideale eigenschappen om voor een functie in de zorgsector aangenomen te worden. Echter óók de ideale eigenschappen om tegen een overspannenheid of nu bij mij een evenwichtsprobleem of tinnitus aan te lopen.

Als klinisch fysicus audioloog ben ik al jaren met heel veel plezier werkzaam als gespecialiseerd tinnitus therapeut. In de gesprekken met tinnitus patiënten heb ik het er in elk gesprek weer over, het glas. Ooit geleerd in een Duitse tinnitus kliniek, “Das Glas der Lebensakzeptanz”.
In mijn spreekuur teken ik het altijd al op z’n kop, zo goed ken ik het, zo kan de patiënt het meteen vanuit zijn positie aan de andere kant van de tafel goed zien, maar los daarvan is de gedachte achter “Das Glas der Lebensakzeptanz” zo herkenbaar voor de patient, maar nog meer voor mezelf!

Een glas getekend en dan langzaam vullend met energievreters, stress, spanningen. Zaken waar je je zorgen over maakt.
Een standaard rijtje; lichamelijke klachten, werkgerelateerde problemen, thuissituatie, familie, ik geef altijd maar wat voorbeelden.
Het glas loopt over. Bij de één een moment om tinnitus te ontwikkelen bij de ander een vertigo migraine. Zoals nu bij mezelf.

De druppel.
De vicieuze cirkel.

Draaglast, draagkracht, draagvlak, deze drie elementen zien we terug in een beeldje. Een kunstwerk dat onze maatschappelijk werker van het tinnitusteam steeds gebruikt bij het thema wij in de avonduren samen geven. Ik zit er dan bij en luister iedere keer naar wat mijn collega in zijn deel van het verhaal te vertellen heeft. Draagkracht/Draaglast/Draagvlak.

Het beeldje is een vrij abstracte weergave van twee figuren die samen één vormen. Aan de onderzijde in elkaar overlopen. Als je goed kijkt een mannen- en een vrouwenfiguur. Die beide hun armen omhoog houden, de armen zijn symbool voor de draagkracht. Beide figuren houden samen een soort van ovalen steen omhoog, de draaglast. Dit alles wordt in balans gehouden op een vlakke onderkant, het draagvlak. In dit thema wordt uitvoerig stil gestaan bij deze driehoek; draaglast, draagkracht, draagvlak. Dit thema geven we na een stevige werkdag, zo van half 6 tot half 8 in de avond. Gelukkig vinden we allemaal ons werk heel leuk en is er een enorme steun uit het team. En bij mij thuis wachten ze heel lief met eten totdat ik er ben, draagvlak genoeg zou je zeggen.

Maar als ik zo luister ga ik zelf vrijwel continu over grenzen heen, maak ik me veel te veel zorgen over vanalles en nogwat en wil ik het voor iedereen goed doen. Sta voor iedereen meteen klaar, behalve voor mezelf.

En dan zegt je lichaam STOP! Tot hier en niet verder. En dan is het heel belangrijk om naar je lichaam te luisteren en die signalen serieus te nemen.

Dan ga ik schilderen, sporten, wandelen met m’n lief. De accu weer opladen. Balans terugbrengen. Want je kunt er pas echt voor iemand zijn, als je eerst goed voor jezelf zorgt.

Ik kan pas geven, als ik iets te geven heb.

Het is zo complex, het leven. Van elkaar kunnen we leren.

Laat ik er toch ook iets positiefs in zien; naast de professional, ben ik nu ineen tevens ervaringsdeskundige, daarmee kan ik nóg beter m’n patiënten helpen. Als ik het over een Ménière-aanval heb, weet ik hoe dat voelt. Vreselijk. Waarbij het woord vrees, in het woord vreselijk, een bepalende factor is in wat er met je gebeurt. Het lichaam is letterlijk in paniek, omwille van het verlies van controle. Lopen kan niet meer, stil liggen heeft geen zin, ogen sluiten ook niet, het blijft draaien, wat je ook doet. Je lichaam probeert de controle terug te krijgen en dat lukt niet. In een spel is dat misschien leuk, of als je het even ervaart wetende dat het zo weer over is, kun je het makkelijker hebben. Wil je ervaren wat dit is, draaiduizeligheid, dan kun je de volgende oefening uitvoeren.

Ga gewoon rechtstaan. Wel met wat ruimte om je heen, kijk goed dat mocht je vanuit deze positie vallen, dat je daar de ruimte voor hebt. Geen scherpe punten van tafels of stoelen om je heen? Draai nu dan 20 keer om je as, blijf op de plaats staan en draai rondjes, even heel snel. …, 10, 9, 8,…3, 2, 1, ok. En probeer nu te lopen. Gewoon rechtdoor. Dat lukt niet. Stel je dit nu voor, de hele tijd. Of in aanval op je werk.

Gelukkig wist ik precies wat het was, wat er in mijn lichaam gebeurt, wat te doen om vooral rust te behouden, het toe te laten, het te laten gebeuren. Net als in een achtbaan, die meerdere keren over de kop gaat, die “kurkentrekkers” achter elkaar door. Maar in een achtbaan geef ik me over aan die krachten, die sensatie, dan is het leuk. Dat laat ik dan gewoon gebeuren, omdat het zo gepland is. Ga ik ervaren. Spannend is het wel, als je zo zit te wachten op dat moment dat het karretje begint te rijden, dus zelfs al weet je dat alles veilig is, dat er nog een stuk of 50 andere mensen met je meerijden, toch is het spannend. Als het gedaan is, dan is er opluchting dat het over is, maar tevens een gevoel van adrenaline door je lichaam heen, wat ook wel op dat moment in die attractie weer lekker is.

Zo ben ik ook die aanval “ingestapt”, het te zien als even een hele lange rit in een achtbaan, niet wetende welke bochten die maakt, hoeveel loopings die gaat, het gewoon ervaren, soms even met de ogen dicht, soms even met een uitroep van dat het net even te veel is.

Het duurde twee volle dagen, waarschijnlijk had ik een kortingskaart gehad. Maar lettend op mijn ademhaling, wat tools en handvatten die ik ken vanuit de thema’s en sessies, kwam ik er goed doorheen. Was het een ervaring die een ervaring moest zijn. Een volgende keer weet ik wat me te wachten staat, hoe ik er nog beter mee om kan gaan, maar vooral ook dat ik eerder aan die rem moet trekken om niet zo hoog te hoeven gaan. Grenzen te bewaken. En het af en toe gewoon even rustig aan te doen.

Het leven is soms een achtbaan. En de wereld draait gewoon door!

Toen was God heel gewoon

In de serie van “De kracht zit in de mens zelf”.

Een geheel ander verhaal is het volgende:

Van een volwassen man, trotse vader van een gezin dat anderhalf jaar geleden is gevlucht vanuit Syrië naar Nederland. Met zijn gezin al een verblijfsstatus heeft en zeker niet meer terug kan naar het geboorteland.

Onmogelijk. Waarom? Dat verhaal is letterlijk te triest voor woorden en kan ik daarom ook hier niet beschrijven, geen woorden die de pijn en verdriet van verlies kunnen beschrijven.

Maar waar het mij om gaat is het volgende: Ik zag meneer eerst met zijn vrouw. Een mooie krachtige vrouw, met hoofddoek, maar haar bijzonder sterke persoonlijkheid is in haar gezicht, in haar houding en in haar ogen te zien.

Omdat haar echtgenoot geen woord Nederlands spreekt, spreekt zij voor haar man. En dat met veel liefde en respect, zo mooi om te zien.

Zij spreekt zeer gebrekkig Nederlands, hij dus helemaal niet.

De bedoeling is schijnbaar dat ik via haar eigen mobiel de zoon bel, die beter Nederlands spreekt en zo als tolk kan functioneren. Een professionele tolk wordt namelijk niet meer vergoed, vandaar dat we het op deze manier moeten aanpakken.

Alleen het probleem op deze dag is dat het gesprek dat ik in de planning had minstens één uur zou gaan duren, waarin ik aan de hand van plaatjes en tekeningen, zoals gewoonlijk in mijn tinnitusspreekuur, één en ander zou gaan uitleggen.

Mijn vraag is of zij samen met de zoon een nieuwe afspraak kunnen maken, waarin we het gesprek dan live op het audiologisch centrum kunnen laten plaatsvinden.

Het is echter twee weken voor de zomervakantie, het hele spreekuur de komende weken is volledig volgeboekt. Om deze mensen eerder te zien maken we een afspraak op de eerstvolgende maandag na werktijd. Na werktijd, zodat ik voor dit gesprek uitvoerig de tijd kan nemen. Anders heeft het geen zin.

Een nieuwe afspraak wordt gemaakt.

De maandag erop zijn ze er, de zoon is nu meegekomen. Hij woont al bijna drie jaar in Nederland en spreekt uitstekend Nederlands en Engels.

Een moderne zoon, ik schat net zo rond de twintig. Hij staat nog helemaal aan het begin van zijn leven en nu al deze ervaringen die hem meteen volwassen maken. Hij die nu een soort van “vaderrol” krijgt over het gezin, want hij spreekt de taal van hier.

In het land der blinde is één oog koning.

Het gesprek verloopt veel beter. De vader die in het vorige gesprek geen woord zei, maar nu, omdat hij via zijn zoon in zijn eigen taal zijn verhaal kan vertellen, als een waterval aan verhalen met me deelt.

Hij kan mij vertellen dat hij de vreselijkste dingen heeft meegemaakt. Zijn oren flink ontstoken zijn geweest. In zijn land door oorlog geen goede zorg beschikbaar was en hij nu met een ernstig gehoorverlies achter blijft en naast de beperking die dit gehoorverlies geeft in het horen, hij ook nog last heeft van die irritante ruis in beide oren, rechts meer dan links. Tinnitus.

Ik leg alles tot in de puntjes uit. Vanaf de oorschelp tot aan de auditieve cortex. Gelukkig via zijn zoon begrijpt hij wat de bedoeling is, ook de zoon begrijpt het volledig. Het gehoorverlies, de impact die de stress en spanningen hebben gehad. Nu het nieuwe leven in Nederland, het onbegrip, de spanningen in de wereld, de ontwikkelingen, het onwetende, het onbekende. Al dit samen en de invloed op het gehoor en de tinnitus.
De brug naar het vervolgtraject in onze tinnitusbehandeling is gemaakt.

We hebben uiteindelijk nog een ontzettend leuk gesprek over het feit dat ik vanuit de spraakverstaanbaarheid het heb over frequentie en luidheid in tonen. De beschrijving van het gehoor, dat de vader met een trotse blik nog hierop mij wil laten weten dat in hun taal, de Arabische taal, het heel gebruikelijk is om bij de beschrijving van iemands uiterlijk, naast de kleur van het haar of van de ogen, de lengte, het postuur, ook de kleur van iemands stem te beschrijven. Dat er in de Arabische taal daar specifieke woorden voor zijn. Meer in de vorm van een zachte stem of een harde stem. Waarbij zacht en hard, hier niet in volume is, maar in kleur. Hoe mooi is dat! Uiterlijk is het dus niet alleen!

Voordat ze naar buiten gaan kan ik het niet laten de zoon te vragen hoe het nu zal gaan met Syrië. Wat hij er van denkt.

De zoon, een hele nette jonge man, gemotiveerd, positief, respectvol, slim, enkel een goed persoon, met een ongelofelijke dankbaarheid naar Europa en vooral naar Nederland. Dankbaar voor de kansen die hem geboden worden en hij met beide handen aanpakt. Hij wel!

Wat ik dan denk: “Genoeg Nederlanders in mijn omgeving die ik ken, die die kansen laten liggen. In vele betere omstandigheden verkeren en enkel maar durven te klagen en O wee, als een vluchteling iets te veel steun krijgt…”.

Anyway, kan ik nog wel even over doorgaan…

Maar ik had het met deze jonge Syriër over journalisme en het kiezen van woorden.

Hij is een trotse Syriër. Een trotse houding ontstaat op het moment hij vertelt over zijn land, zijn geboorteland. Met tranen in zijn ogen: “Syrië is zo een mooi land, zulke lieve mooie mensen, en een handje vol landgenoten met daarbij vele externe partijen die dat mooie land helemaal kapot maken. Geen moslims, geen IS, IS bestaat überhaupt niet meer, het zijn nu meerdere andere partijen die er voordeel bij hebben dat die oorlog blijft bestaan…”.

“Waarom?” Vraagt hij zich af. “Waarom, wordt bij de berichtgeving van de aanslag in München in de kop van de titel in kranten meteen ook genoemd dat de dader een Iraniër is, waarbij dit IRANIËR zelfs in kapitaalletters staat?”

Dit hele gesprek zet mij aan het denken.

Daarbij vraag ik mij af:
Is het dan nu zo dat het huidige journalisme vooral kijkt naar het entertainment-effect? Wat is het “de grote massa” wil horen? Waar haal ik de meeste kijkers/lezers vandaan?

Is er niemand van de redactie die kijkt naar hoe kunnen we berichtgeving zo vorm geven dat we de doemdenkers geen kans geven? Dat “we” meewerken aan wereldvrede?!

Ik ben er namelijk van overtuigd dat je elk bericht kunt ombuigen naar welke kant jou het beste past. Zeker als het om titels van stukken gaat. Waar ligt de focus.
En net de mensen waar het mij om gaat, waarbij het van belang is om net die mensen van goede info te voorzien, om zo die negatieve gedachten te veranderen, mensen die enkel koppen, titels lezen en “POW-nieuws” kijken.

Entertainment-journalistiek!

Lol hebben om anderen af te zeiken, mensen willen pakken op hun zwakte ook al bedrijven ze uitermate goeie politiek voor het behoud van wereldvrede.

In het gesprek met die jonge Syriër werd mij één belangrijk aspect duidelijk, in de huidige maatschappij, waarin we vluchtig nieuws tot ons nemen: interesse in diepgang is er niet meer, enkel koppen en filmpjes van max 1 minuut bekijken, want anders is het te saai. Al deze info bepaald waarop mensen straks weer gaan stemmen, dit bepaald dat een “Mohamed” in Maastricht als student geen kamer kan krijgen, omdat op moment hij zijn naam op het intake-formulier schrijft, hem letterlijk tot drie keer toe de deur wordt gewezen, zeker als je ook nog eens uit Syrië komt.
De verhuurders niet even een gesprek aangaan en even doorvragen, interesse tonen en er dan achter komen dat dit een echte moslim is.

Een echte moslim, een man met een hart van goud. Geen vlieg kwaad kan doen, want God is met hem, geeft hem vertrouwen, geeft hem kracht. Waakt over hem.

Op mijn vraag; Denk je dat het ooit nog goed komt met Syrië? antwoordde hij; God, zal het weten, het is aan God.

“In Sha Allah”. Als God het toelaat.

Gelijk heeft hij, te bedenken dat God niet een persoon is, maar iets groters dan wij als mens. Een kracht die wel in ons allemaal zit, maar ook in die vlinder, die boom, het water, het goddelijke, wat eigenlijk met geen pen te beschrijven is, waar wij als mens vaak gewoon maar aan voorbij gaan, het mooie dat ons gegeven is: het Leven!

Het is maar hoe je het bekijkt.

Laten we hopen dat het allemaal goed komt, m’n opa zou zeggen: “Es Gott bleef!”, “Als God het toelaat”. Toen ook was God heel gewoon.

In Sha Allah – إِنْ شَاءَ ٱللَّٰهُ

“Wat ben ik blij dat ik vandaag hier naartoe gekomen ben!”

Een dame op leeftijd, de volgende maand is ze jarig en wordt ze negentig! Een mevrouw nog zo fit als een hoentje en geestelijk helemaal bij. Daar teken ik voor. Samen met haar zoon is ze op mijn spreekuur. De zoon is waarschijnlijk al de vijftig gepasseerd, maar nog steeds haar kleine jongen.

Deze mevrouw is ernstig slechthorend, gebruikt beiderzijds hoortoestellen en ondanks deze hulpmiddelen moet ze zich heel goed concentreren om alles goed mee te krijgen, kan wel redelijk met haar slechthorendheid omgaan, maar haar hoofdklacht is die irritante pieptoon midden in haar hoofd, ze wordt er helemaal gek van, vooral het ’s nachts. Tinnitus.

Zoals gewoonlijk begin ik mijn uitleg, peil daarbij hoe de patient de informatie oppakt en ga dan weer verder. Boven verwachting kan ze mij volgen, qua gehoor, maar ook qua begrip. Ze wordt geraakt door wat ik haar te vertellen heb, gaat letterlijk op de punt van haar stoel zitten om alles mee te krijgen. Ik praat langzamer, waardoor ik al als vanzelf duidelijker articuleer. Elk woord kan ze volgen. Haar ogen schitteren bij wat ze nu meekrijgt. Het wordt elke zin voor haar duidelijker waar het probleem vandaan komt, hoe ons complexe auditieve systeem werkt en nog belangrijker, het wordt haar ook duidelijker dat er wel iets aan te doen is. Ongelofelijk hoe snel ze de informatie oppakt.

Ze kijkt naar haar zoon en zegt: “Wat ben ik blij dat ik vandaag hier naartoe gekomen ben!”.

Een mevrouw van 90 jaar, vele jaren al aan het zoeken geweest om iets te doen aan die irritante pieptoon, iets om die vicieuze cirkel waarin ze is terechtgekomen te doorbreken. Zij het nu pas gaat inzien hoe die cirkel te doorbreken is. Dat ze zelfs nu meteen al ziet dat de kracht in haarzelf zit, wij haar daarin gaan en kunnen helpen. Ze het tot in detail al meteen begrijpt. Ze in haar eigen woorden mijn verhaal kort nog eens herhaalt en ze zo blij is, dat ik in haar 90-jarige ogen de sprankeling zie, waarschijnlijk diezelfde traantjes van geluk en blijdschap, die ik ook voel.

Met een brede lach op haar gezicht loopt ze naar buiten en gaat vol vertrouwen de vervolgafspraken tegemoet. De woorden “Wat ben ik blij dat ik vandaag hier naartoe gekomen ben!” klinken nog na in mijn oren.

Spreken in het openbaar

De zaal zit bommetje vol, zo’n honderd mensen, allemaal geïnteresseerd in de gespecialiseerde tinnituszorg Adelante.
De eerste avond is al helemaal volgeboekt, een tweede avond staat al extra gepland. Ik heb er zin in!

Komt er een mevrouw na afloop van die eerste avond naar mij toe:
“U kunt het wel goed uitleggen, ik begrijp het nu pas allemaal veel beter. En u spreekt ook zo duidelijk en makkelijk.”

Makkelijk? Ja,nu gelukkig wel. Ze moest eens weten…

Ik, die vroeger een sociale fobie had, bij een familiefeestje zo verlegen was, dat als een tante vroeg hoe het met me ging ik enkel een paar woorden zei en ik het gesprek al snel naar iemand anders leidde, meestal naar m’n één jaar jongere broer, die geen probleem had met het spreken in het openbaar.
En zo tot m’n pubertijd steeds al die situaties kunnen vermijden. Het probleem werd echter enkel groter. Middelbare school werd een hel. Meest gênante momenten waren het voorlezen in de klas.

Uit m’n dagboek:
“Saskia, zat twee rijen naast me, zij had al voorgelezen en dat ging perfect, zelfs een compliment van de leerkracht. Maar ondertussen waren we al pagina’s verder, ik was al aan het tellen waar ik ongeveer zou uitkomen. Ik wilde me al voorbereiden op, lette al helemaal niet meer op het verhaal dat we aan het lezen waren.
En weer de volgende, de volgende dichterbij in de rij, mijn rij! Nog twee mensen voor me, ik voelde mijn hart al sneller kloppen, het zweet in mijn handpalmen, het warme gevoel in mijn lichaam. Engelse woorden dansend voor me, de woorden die nu gelezen worden, maar ook de woorden die ik straks lezen zal. En daar is weer de volgende alinea. Nu nog maar 1, hierna ben ik. Mijn hart hoor ik nu kloppen in beide oren, mijn ademhaling is sneller en stokt zo wat in mijn keel, mijn gedachten slaan nu op hol, binnen in mij is chaos. Van buiten verstil ik, als je nu mij zou zien zitten dan was er niets te zien, misschien een iets warmere rode kleur in mijn gezicht, maar dat zou ook van de warmte in de klas kunnen zijn, maar je zou niet denken aan die verlegenheid, die toch zo obvious is.

“Heel goed, Olaf, heel goed! Mooi! Dyon, jij bent aan de beurt!”

O, mijn God. Daar gaan we!

De eerste woorden lukken, daarna is het meteen over. Het blokt gewoon ergens in mijn keel. Ik moet nu helemaal rood zijn, dat zweet op m’n hoofd moet echt toch wel iedereen zien, dus ook voor Saskia. Net haar wil ik dat niet laten zien. Ik wil niet dat timide mannetje zijn die nog niet eens kan voorlezen. Het is over. Het lukt niet. Ik kan dit niet.
Ik kijk op, naar de leerkracht, misschien redt hij me, misschien redt hij me. En ja, het hoeft niet. Het is niet nodig om door te gaan. Waarschijnlijk weet de leerkracht dat ik goed kan compenseren met m’n woordjes leren en schrijven. Hij ziet mijn struggle en dat hoeft nou ook weer niet. “Gelukkig”, denk ik.
Heel even maar, want daarna heb ik weer spijt. Spijt dat het me weer niet is gelukt. Hoe dom kan ik zijn?”

Dat ik deze situatie na 27 jaar, nog zo in detail kon beschrijven, geeft aan hoeveel impact dit op mijn leven heeft gehad.
Nu, nu weet ik dat hier een aantal factoren speelden waardoor de situatie enkel erger werd.
Het had heel anders kunnen lopen als ik daar al had geweten wat ik nu weet: De kennis om een dergelijke situatie geheel om te buigen.

Hoe ik deze angst om in het openbaar te spreken uiteindelijk overwonnen heb, dank ik, elke dag nog steeds, aan m’n vader. Hij kwam rond mijn 18de, met een krantenartikel waarin mensen gezocht werden om deel te nemen aan een wetenschappelijk onderzoek van, toen nog de Rijks Universiteit Limburg, de RUL, nu University Maastricht.
Ze zochten jongeren met een sociale fobie. Ik mij aangemeld, mocht op gesprek en ja hoor, ik voldeed volledig aan de gestelde criteria, ik mocht deelnemen.
Ik had net mijn rijbewijs kan ik me nog herinneren en daar ging ik, elke week naar Maastricht en dat een aantal maanden lang.

Die cursus, die ervaring, heeft m’n leven compleet veranderd.

Die ervaring zou ik graag ooit nog willen delen met jongeren die net als ik toen niet durven te spreken in het openbaar, waarbij die angst om te spreken in het openbaar een belemmering vormt in hun persoonlijke ontwikkeling. Ik zou ze dolgraag willen helpen om die angsten een plek te geven en gewoon vrij te kunnen spreken, ook al zijn er die angsten, zodat ook zij hun stem durven te laten horen. Vrij zijn om te kunnen spreken in het openbaar.

Maar vergeet niet, dat de ontwikkeling die ik heb doorgemaakt, de (persoonlijke) reis, zoals ik het steeds weer zie, de reis hier naar toe, van het niet kunnen en durven spreken naar het zo veel plezier beleven aan de mogelijkheid om anderen je ervaringen en kennis te vertellen, te delen, dat die reis, ook de moeite waard is geweest!
Ik ben er van overtuigd dat iedereen in zijn leven een struggle heeft die hij moet overwinnen. De persoonlijke ontwikkeling waar je sterker en wijzer van wordt. Die reis alleen al, is al mooi genoeg. Om dan uiteindelijk boven op de top aan te komen en terug te kijken op het pad welk je gegaan bent is dan een fantastisch zicht.

De kracht zit in de Mens zelf.

Sinds 2002 ben ik als klinisch fysicus-audioloog werkzaam bij Adelante communicatie & audiologie, daarbij zie ik veel patiënten en in die gesprekken zie ik dat de mens in het algemeen, gewoon vanuit de basis, GOED is! Ik geloof in het goede van de mens. In de kracht van de mens zelf.

Ik zal proberen uit te leggen waarom.

Afgelopen jaren heb ik mij samen met een heel team aan enthousiaste collega’s gespecialiseerd in de behandeling van tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd. Een zeer complex probleem waarvoor we vanuit ons centrum een gespecialiseerde interdisciplinaire aanpak hebben ontwikkeld. Een aanpak die zeer uniek en effectief is. Wetenschappelijk getoetst. Wereldwijd bekend. Maar daar gaat het hier nu niet over.

Ik wil het hebben over iets heel anders dat ik uit dit fantastische werk haal.

Als audioloog heb ik in het begin van dit uitgebreide programma een gesprek van 1 uur met de cliënt. Een gesprek waarin ik uitleg geef over het gehoor, over hoe ons oor werkt, hoe ons auditief systeem werkt, het neurale netwerk, de hersenen, wat wij als mens sowieso met geluiden doen. Van de oorschelp tot aan de auditieve cortex. Dit alles moet ik zo uitleggen dat de cliënt het begrijpt. Als het moet in Jip&Janneke taal.
Ja, dat kost tijd en inlevingsvermogen.
In dit interactief gesprek is het ook van belang om vanuit de optiek van de cliënt te werken, vanuit de wereld van de mens welke voor me zit, om al die informatie in de uitleg mee te nemen, zeg maar het leven waar de cliënt in verkeert te gebruiken in de uitleg. Het is niet enkel een verhaal dat ik vertel, het is een verhaal dat afhankelijk is van ervaringen, werkzaamheden, studies, relaties, stress, spanningen, waar cliënt allemaal mee te maken heeft. Dus ik verneem veel van de cliënt en die informatie is weer nodig om in het gesprek mee te nemen.

Vandaar dat ik de “mooiste” verhalen hoor van en over het leven. Dat ik de kracht in mensen zie, ondanks alles wat ze hebben meegemaakt. Levenswijsheden ontdek in die gesprekken.

Mensen zoals jij en ik, die het veel slechter hebben getroffen dan wie ook, maar ondanks vele tegenslagen kracht vinden om door te gaan en er weer bovenop komen.

Luctor et emergo.
Ik af en toe echt geraakt wordt met wat ik hoor en zie. Ik mijn tranen moet inhouden, me sterk moet houden bij het verhaal dat ik hoor. Niet enkel uit verdriet, maar gelukkig zelfs vaak genoeg ook uit vreugde, vreugde om te zien dat wij, met ons hele team, de mensen met deze ernstige klachten, mensen die echt in de ellende zitten, mensen die aan het einde van hun latijn zijn, dat we deze mensen kunnen helpen.

Verwonderd zijn van wat ze van ons mogen en kunnen verwachten. En waar de meeste mensen door geraakt worden is enkel één ding;
Dat wij de tijd nemen om te luisteren, actief te luisteren! Laten zien dat je elkaar begrijpt en met het gezegde ook daadwerkelijk iets doet. Gehoord worden!

Omdat het voor mij, maar ik denk ook voor vele anderen, een inspiratie kan zijn voor een manier van leven. Wat is nu echt belangrijk in dit leven?

Inspiratie kan zijn om kleur te geven aan jouw eigen leven, voor mij persoonlijk is dit uiteraard letterlijk en figuurlijk! Mijn eigen leven hiermee vorm te geven, maar ook kleur, vorm, lijnen die ik in mijn kunstwerken gebruik komen uit mijn eigen gevoel. Maar vooral ook de gesprekken die ik heb neem ik daar zeker in mee. In een abstracte manier, maar wel intens en met veel respect voor de mens achter het verhaal, respect voor het leven.

Het groter geheel geeft kleur, is prachtig, is een mooi mens. Maar degene die echt kijkt ziet diepgang, komt erachter wat er nog meer is, waarom iemand is zoals die is.

Vandaar dat ik met degene die echt wil kijken en die diepgang in het leven wil zien, de verhalen wil delen.

“Vaarwel, zei de vos. Kijk, dit is mijn geheim, het is heel eenvoudig: Alleen met het hart krijg je kijk op iemand. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.
Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar, herhaalde de kleine prins, om het goed te onthouden.
De mensen hebben dit vergeten, zei de vos. Maar jij moet het niet vergeten. Jij blijft altijd verantwoordelijk voor wat je tam hebt gemaakt.”

Uit De kleine prins, een prachtig kinderboek, wat eigenlijk verplichte literatuur zou moeten zijn voor elke volwassenen, voor een zondagmiddag te lezen zo dun is het, maar met zo veel wijsheden.

Wordt vervolgd.

Een aantal verhalen zijn al terug te vinden in de rubriek De kracht zit in de mens zelf.