Auteur: Scheijen Dyon

Dag 1 (deel 2) – Een Kritische Kijk op een Tinnitusbehandeling tijdens het World Congress of Audiology

Vandaag op de eerste congresdag WCA24 had ik een boeiend gesprek met drie Belgische collega’s met wie ik nauw samenwerk op het gebied van Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en gehoor.

Samen verzorgen we masterclasses in Antwerpen. Laure Jacquemin, Annick Gilles en Sarah Michiels – drie gepassioneerde audiologen die, net als ik, hun hart en ziel leggen in ons prachtige vakgebied: De audiologie.

“Met hart en ziel”, dan moet ik denken aan twee andere inspirerende Belgische collega’s zijn Tinne De Boodt en Evelien Bienstma, die ik nog niet persoonlijk heb mogen ontmoeten, maar zij maken zulke mooie podcasts over audiologie, te vinden onder de naam “Met Herz en Ziel”, die wil ik zeker bij deze even tussendoor aanraden. Hun gesprekken zijn absoluut de moeite waard om te beluisteren voor iedereen met interesse in gehoor en audiologie. Dat even terzijde. 😊

Tijdens de ontmoeting met Laure, Annick en Sarah bespraken we onder meer een boeiend onderwerp dat zowel in België als in Nederland steeds maar weer de kop op steekt; dé Lenire.

Een toestel dat de laatste tijd weer volop in het nieuws is geweest en steeds weer op een manier alsof het een volledig nieuwe doorbraak zou zijn in de behandeling van tinnitus. De berichtgeving suggereert elke keer weer dat het zelfs dé oplossing zou zijn voor deze aandoening, maar wij zien het anders.

Bij elke opleving van dit nieuws gaan onze haren overeind staan (is die uitdrukking ook bekend bij mijn Belgische collega’s?). Want, eerlijk gezegd, er zijn gewoon hele grote twijfels over de effecten hiervan.

Wat ons nog meer frustreert, is dat deze misinformatie steeds weer groot nieuws weet te worden, ondanks de vele wetenschappelijke vraagtekens die er bij gezet kunnen worden. Zelfs een journaliste van De Standaard leek hier sceptisch over te zijn. Toch is het niet alleen de academische toets die ons zorgen baart.

Als tinnitusspecialist in de kliniek merk ik dat dit soort nieuws valse hoop geeft aan patiënten die wanhopig op zoek zijn naar hulp. Zij kunnen dan weer geloven dat deze behandeling een snelle oplossing voor hun tinnitus zou zijn, zelfs als ze al deelnemen aan een tinnitusbehandeling, gaan ze het toch proberen om er vervolgens teleurgesteld achter te komen dat het niet werkt. Zelfs uitleg vanuit de kennis die we al hebben weerhoudt mensen niet, de gedachte “baadt het niet dan schaadt het niet”, maakt dat ze het toch willen proberen. Maar schaden doet dit wel, want we zijn dan helemaal terug bij af. Kunnen opnieuw beginnen met de tinnitusbehandeling die al was ingezet.

Onze gedeelde frustratie daar op die eerste dag van het congres leidde tot het aanhalen van een artikel dat René van der Wilk ooit over dit onderwerp schreef, waar Annick en collega’s destijds ook inhoudelijk aan hebben bijgedragen. Het artikel blijft relevant en ik voeg hierbij de link toe voor wie er meer over wil lezen. Het is een scherpe analyse die laat zien dat dit niet brengt wat het beloofd.

https://www.hoorzaken.nl/nieuws/bimodale-stimulatie-bij-tinnitus-lenire-michigan-tinnitus-device-neosensory-duo/

2020 was het zelfs ook al besproken:

https://www.hoorzaken.nl/nieuws/lenire-tinnitus-toestel-neuromod-tong-oren/

De gesprekken en ontmoetingen op congressen zoals deze benadrukken altijd weer hoe waardevol het is om met collega’s van gedachten te wisselen. Het versterkt ons niet alleen als vakgroep, maar zorgt er ook voor dat we samen blijven strijden voor eerlijke en wetenschappelijk onderbouwde zorg voor mensen met complexe gehoorproblemen.

Blijf vooral kritisch luisteren – ook naar nieuwe ontwikkelingen die de wereld van audiologie worden ingeslingerd. Met gespitste oren ga ik de komende dagen tegemoet.

Dag 1 (deel 1) op het World Congress of Audiology: Wetenschap, Kliniek en de Kracht van Verhalen

De eerste dag van het World Congress of Audiology is aangebroken, en wat een evenement!

De locatie is indrukwekkend, maar met meer dan 2000 deelnemers uit 101 verschillende landen is het soms lastig om een plekje te vinden in de overvolle zalen.

Maar ik laat me niet ontmoedigen; het geeft me juist de kans om collega’s te spreken en interessante gesprekken te hebben. Zo kwam ik in gesprek met mijn zeer gewaardeerde collega Pim van Dijk. Één van de hoogleraren audiologie Nederland. Werkzaam aan wetenschappelijk onderzoek tinnitus UMC Groningen. Zijn enthousiasme en passie voor de audiologie deel ik uiteraard.

We doken meteen in een fascinerend gesprek over auditieve filters, de amygdala en het limbisch systeem.

De huidige onderzoeken naar implantaten op hersenstamniveau lijken veelbelovend en bieden nieuwe inzichten in de werking van het brein, met name bij eenzijdig dove patiënten. Of het nu gaat om aangeboren doofheid of verworven gehoorverlies, de gevolgen zijn vaak ingrijpend voor zowel het gehoor als de ervaring van tinnitus.

Pim en ik wisselden ideeën uit over hoe we de complexe netwerken in het brein beter kunnen begrijpen. Hij benadrukte dat er nog zoveel verbindingen te ontdekken zijn. Het begrijpen van hoe alles in elkaar grijpt is een enorme uitdaging. Maar juist deze complexiteit maakt het werk zo boeiend en belangrijk. We staan pas aan het begin van een lange weg.

Laagfrequent geluid: Een groeiend probleem

Tijdens ons gesprek kwam ik ook op een patiëntengroep die ik zie als een opkomend maatschappelijk probleem: mensen die last hebben van laagfrequent geluid (LFG). Deze vorm van hinder is bijzonder omdat het vaak niet van buitenaf komt, maar door het lichaam zelf wordt gegenereerd. Toch zijn patiënten vaak zo overtuigd van een externe bron dat het de behandeling bemoeilijkt.

Een casus die me recent bezighield, was een oudere dame van boven de 80. Ze was ervan overtuigd dat haar buurvrouw ’s nachts een bonkend geluid veroorzaakte dat ze alleen in haar rechteroor kon horen. Overdag had ze er minder last van, maar ’s nachts hield het haar uit haar slaap. Onderzoeken door de GGD en de omgevingsdienst Zuid-Limburg hadden echter geen externe geluidsbron aangetoond. Alles wees erop dat ze mogelijk leed aan laagfrequente tinnitus.

Om haar te helpen begrijpen dat het geluid waarschijnlijk van binnen kwam, nam ik haar en haar echtgenoot mee naar een van onze geluidsdichte audiocabines. Daar, in complete stilte, hoorde ze nog steeds het geluid aan haar rechterkant. Zelfs toen we 180 graden draaiden, bleef het geluid rechts. Hoewel dit een sterk bewijs was dat het geluid uit haar eigen systeem kwam, kon ze dat moeilijk accepteren. Haar man begreep het gelukkig wel en had vertrouwen in de behandeling, maar bij haar zelf bleef de overtuiging dat het extern was, hardnekkig bestaan.

Wetenschap en kliniek hand in hand

Terug in het gesprek met Pim vertelde ik hem hoe complex deze gevallen kunnen zijn, niet alleen vanwege de neurologische aspecten, maar ook door de psychologische componenten. Gedachten, overtuigingen en de steun van naasten spelen allemaal een rol in hoe iemand een auditief probleem ervaart. De echtgenoot van de oudere dame was bijvoorbeeld volledig overtuigd door mijn uitleg, maar ik zag ook zijn frustratie en uitputting. Het is zwaar om elke nacht te zien hoeveel zijn vrouw lijdt.

Pim luisterde aandachtig terwijl ik uitlegde hoe klinisch werk en wetenschappelijk onderzoek met elkaar verweven zijn. We kunnen niet zonder elkaar; alleen door samenwerking kunnen we nieuwe inzichten krijgen en effectievere behandelingen ontwikkelen.

Audiologie en Kunst een prachtige verbinding

Aan het einde van ons gesprek verraste Pim me met een interessante vraag: hoe zou ik het vinden om in een project waar hij was gevraagd een brug te slaan tussen audiologie en kunst? Of ik hier mijn steentje aan kon bijdragen?

Met een enorme smile op beider gezichten was het antwoord eigenlijk al te lezen. Die passie, die liefde in dit vak, maakt de verbinding in wat we als collega’s al hebben. Dit gesprek kon omdat we elkaar konden horen, zelfs met al dat geroezemoes op de achtergrond. Hierin kwam de audiologie, de basis van dit vak heel sterk terug.

En Kunst is bij uitstek een wereld waar het verhaal we elkaar te vertellen hebben de basis is waardoor er een waarde aan een object gegeven kan worden. Zo kan een klein vaasje van meer dan duizend jaar voor Christus een enorme waarde hebben en een Eifeltorentje als souveniertje uit Parijs net een Euro kosten. Maar stel dat datzelfde Eifeltorentje in handen was geweest van zeg, Celine Dion, bij de opening laatst van de Olympische Spelen, dan denk ik dat het meer waard zou zijn geweest. Het verhaal we er bij te vertellen hebben geeft de waarde aan het object.  

Ditzelfde principe geldt voor ons werk. Wat wij als audiologen doen, is niet alleen gebaseerd op wetenschap en technologie, maar ook op het verhaal dat we horen en begrijpen van onze patiënten. Het verhaal achter hun klachten is wat ons in staat stelt hen effectief te helpen. Dit gesprek over kunst en verhalen bracht ons terug naar de kern van audiologie: het vermogen om te luisteren en betekenis te geven aan wat we horen.

Met een glimlach op onze gezichten sloten we het gesprek af. We wisten allebei dat er nog zoveel te ontdekken valt, maar dit soort gesprekken en inzichten zijn wat dit vak zo waardevol maakt. Ik verheug me op meer van dit soort gesprekken de komende dagen op dit congres. Daar leer ik het meeste van.