Innovatieve Aanpak voor Laagfrequente Geluidhinder: Lessen uit de Tinnituszorg

Geluidhinder, met name veroorzaakt door laagfrequent geluid (LFG), vormt een groeiend maatschappelijk probleem waarvan de impact vaak onderschat wordt. In tegenstelling tot hoogfrequente tinnitus, die relatief bekend is, blijft geluidhinder door laag frequent geluid vaak onderbelicht. Deze vorm van geluidhinder kan eveneens als bij tinnitus diepgaande gevolgen hebben voor de gezondheid en het welzijn van individuen, wat vraagt om een geïntegreerde benadering voor diagnose, behandeling en preventie.

Dit artikel is geschreven naar aanleiding van een interview ik onlangs gaf aan het RIVM en bespreekt een innovatieve aanpak geïnspireerd op succesvolle methoden uit de tinnituszorg, gericht op het begrijpen en behandelen van laagfrequente geluidhinder in samenwerking met lokale partners.

Historische Ontwikkeling van de Tinnituszorg

De Nederlandse tinnituszorg heeft significante vooruitgang geboekt met een gestructureerd behandelingsprotocol dat zijn effectiviteit bewees in wetenschappelijke studies, waaronder een baanbrekende publicatie in The Lancet in 2012. Dit onderzoek, uitgevoerd in samenwerking met het Tinnitus Expertise Centrum Adelante en Maastricht University, markeerde een keerpunt door de kosteneffectiviteit van de zorg aan te tonen. Sindsdien heeft deze aanpak geleid tot brede implementatie en opname in het basispakket van de audiologische zorg in Nederland, wat de weg heeft vrijgemaakt voor verdere innovaties binnen het vakgebied.

De Complexiteit van Laagfrequente Geluidhinder

Laagfrequente geluidhinder presenteert unieke uitdagingen vanwege de moeilijkheden bij het lokaliseren en identificeren van de bron. Dit geluid kan zowel intern als extern worden waargenomen, wat de perceptie ervan bemoeilijkt en bijdraagt aan de psychologische impact op de getroffenen. Vaak wordt de geluidshinder pas erkend nadat deze aanzienlijke invloed heeft gehad op de kwaliteit van leven, met symptomen variërend van slaapstoornissen tot stress en depressie. In een stad als New York bijvoorbeeld, bekend als ‘the city that never sleeps’, is geluid altijd aanwezig. Dit maakt het des te belangrijker om de complexiteit van geluidshinder te begrijpen en aan te pakken.

Een Geïntegreerde Aanpak voor Geluidhinder

Als klinisch fysicus-audioloog bij Adelante Zorggroep en het Tinnitus Expertise Centrum Limburg en lid van de werkgroep LFG Limburg, ben ik actief betrokken bij het ontwikkelen van een geïntegreerde benadering voor de behandeling van geluidhinder. Deze aanpak begint met een grondige medische en audiologische evaluatie, waarbij geavanceerde diagnostische methoden worden ingezet om zowel de kenmerken van het geluid als de individuele perceptie ervan in kaart te brengen. Dit helpt om het verschil te begrijpen tussen interne en externe geluidsbronnen, wat essentieel is voor het opstellen van een effectief behandelplan.

Educatie en counseling spelen een sleutelrol bij het informeren van patiënten over de aard van laagfrequent geluidhinder en de mogelijke oorzaken ervan. Door begrip te kweken over de rol van het brein bij de perceptie van geluid, wordt de basis gelegd voor acceptatie en actieve deelname aan de behandeling. Gehoorrevalidatie en rehabilitatie zijn essentiële componenten van onze aanpak, vergelijkbaar met succesvolle methoden toegepast in de tinnituszorg. Technieken bekend vanuit pijnrevalidatie en net de blootstelling aan hinderlijke geluiden kunnen helpen bij het verminderen van de gevoeligheid voor geluid en het verbeteren van de acceptatie ervan. De plasticiteit van ons brein is geniaal, alleen zijn daar wat stappen bij nodig.

Multidisciplinaire samenwerking staat centraal in onze benadering, waarbij audiologen, KNO-artsen, psychologen en andere specialisten in de regio samenwerken om een holistische zorg te bieden. Deze samenwerking bevordert een uitgebreide aanpak die rekening houdt met alle aspecten van geluidshinder, van diagnostiek tot therapeutische interventies en langetermijnmanagement.

Netwerkzorg en Samenwerking met Lokale Partners

Naast de genoemde benaderingen benadrukken we ook het belang van netwerkzorg en samenwerking met lokale instanties zoals de GGD en Omgevingsdienst Zuid Limburg. Deze partnerschappen zijn cruciaal voor het begrijpen van de omgevingsfactoren die bijdragen aan geluidshinder door laagfrequente geluiden. Door gezamenlijk onderzoek en gegevensuitwisseling van kennis en kunde kunnen we de bronnen van LFG beter identificeren en aanpakken, wat op zijn beurt bijdraagt aan preventie en het verbeteren van de leefomgeving.

Conclusie

Door voort te bouwen op de successen van de tinnituszorg en onze geïntegreerde aanpak te versterken met netwerkzorg en samenwerking met lokale partners, bieden we een veelbelovend model voor de behandeling van geluidshinder veroorzaakt door laagfrequente geluiden. Door te investeren in geavanceerde diagnostiek, educatie, therapie, multidisciplinaire samenwerking en netwerkzorg kunnen we de impact van geluidshinder verminderen en de kwaliteit van leven van individuen aanzienlijk verbeteren.

Ik nodig je uit om deel te worden van ons netwerk binnen de audiologische zorg. Samen kunnen we verhalen delen, ervaringen uitwisselen, kennis en kunde vergroten en van elkaar leren. Door elkaar te vinden en samen te werken in de regio, kunnen we de zorg voor mensen met geluidshinder verbeteren. Bezoek “Art of Hearing” vandaag nog en ontdek hoe de kracht van luisteren je leven kan verrijken.

Laten we samen vanuit de audiologie meer van ons horen!

Een nieuwe werkweek laat van zich horen

Mijn deur van de spreekkamer staat open en op de gang hoor ik collega’s gezellig bijkletsen over het afgelopen weekend. Het spreekuur gaat zo beginnen. Mijn PC start op en het geruis van de harde schijf is nog net te horen.

Op de gang hoor ik de pomp van de watertap; een collega vult zijn waterflesje voor deze dag. Boven bij taal loopt een collega op hakken door de gang. De schoolkinderen van de Mgr. Hanssenschool spelen buiten voordat de lessen beginnen. Ze schreeuwen van plezier.

De vogels fluiten want de zomer laat ook langzaam steeds meer van zich horen. De auto’s rijden in de verte op een maandagochtend. Al die geluiden komen mijn oor binnen, brengen mijn trommelvlies in beweging en worden in mijn brein omgezet in hoorbare geluiden. Ik kan ze allemaal waarnemen, herkennen en lokaliseren. Zelfs op kilometers afstand hoor ik al een klein vliegtuig dat deze vroege maandagochtend gaat overvliegen. Want het Doppler-effect laat mij horen dat het vliegtuig naar mij toekomt.

Dat ik deze geluiden herken en tot in detail kan beschrijven, dat ik de collega’s woordelijk kan verstaan, maar me ook kan focussen op de spelende kinderen buiten en dat specifieke geluid van die schreeuwende kinderen zelfs een heerlijk gevoel geeft omdat ik het koppel aan vrijheid en blijheid, is wonderbaarlijk.

Als natuurkundige vind ik het ongelofelijk hoe dit alles zo kan werken. Maar vooral hoe alles precies zo kan groeien. Dat trommelvlies, die gehoorbeentjes – de kleinste botjes van het menselijk lichaam – en dan dat slakkenhuis, de cochlea, met binnenin het orgaan van Corti en duizenden trilhaartjes, buitenste en binnenste, kleine spiertjes die als vanzelf gaan dansen op muziek, het is geniaal.

Laat staan wat er verderop in het brein gebeurt. Al die geluidstrillingen worden als neurale activiteit via de zenuwbanen verder geleid en we halen veel informatie uit al die prikkels. Wat we met ons gehoor kunnen waarnemen, maakt dat we kunnen deelnemen aan gesprekken, sociale contacten leggen, een luisterend oor bieden, en gehoord worden. Het gevoel er bij te horen maakt dat we mens zijn.

Iemand zijn gehoor teruggeven of technische ondersteuning bieden om dat gehoor te verbeteren, raakt aan de kern van het mens zijn. Wat als je niet meer goed kunt horen? Geluiden niet meer waarneemt? Geen gesprek meer kunt volgen?

Gehoorverlies komt niet enkel bij ouderen voor; ook op jonge leeftijd kan het gehoor al minder zijn. Dan is het van belang om te onderzoeken wat beter kan, waar oplossingen mogelijk zijn. Medisch met medicatie of een operatie, technisch met moderne apparatuur en psycho-sociaal, hoe ga je met gehoorverlies om op werk, thuis, of in opleiding.

Van KNO-arts tot ambulant begeleider, van audiologie-assistent tot psycholoog en van audioloog tot praktijkondersteuner huisarts, ieder kan een bijdrage leveren aan dit proces.

Daarom is de audiologie zo’n bijzonder mooi vak. Ons hoorsysteem is iets geniaals: zo complex, met zoveel elementen die meespelen en dat biedt kansen en mogelijkheden om aan te werken. Oplossingen te vinden voor wat niet meer goed werkt.

Van trommelvlies tot auditieve verwerking, van de scores op het spraakverstaan in ruis tot operatieve mogelijkheden aan hamer, aambeeld en stijgbeugel. Stap voor stap bekijken wat er scheelt om persoonlijk advies te geven en daarmee de levenskwaliteit te verhogen, is het mooie van dit vak: de audiologie.

In de reeks van “Horen is meer dan enkel de oren!”