De eerste vliegles

“Papa Tango Charlie, ready for depature, clear for take off”. De gashandel vol open. Daar gaan we dan. In een tweezitter racen we van nul in een paar seconde naar topsnelheid om los te komen van de grond. Mijn hart bonst in m’n keel. Als een vuurpijl schieten we omhoog. En meteen voel je de turbulentie die vandaag extra voelbaar gaat zijn, want met 30 graden plus is er veel thermiek. De warme lucht boven het asfalt duwt beide vleugels meteen krachtig omhoog. Al gauw zie ik de Maas liggen in dat prachtig Limburgse landschap, de Maas waar we koers op zetten. Deze duidelijke lijn in het landschap gaan we volgen richting Born, “off to BRAVO”.

Daar boven het vlieggebied rondom Roermond hebben we het luchtruim zowat voor ons helemaal alleen. Vanaf het begin mag ik zelf “in controle” zijn, de stuurknuppel, de gashendel en met beide voeten bijsturen. Vanaf BRAVO gaan we helemaal los. Stijgen en dalen. Scherpe bocht links, scherpe bocht rechts, met prachtig uitzicht op de stad Roermond. Én op de metertjes letten. Snelheid. Toerental van de motor. Hoogte en stijgingssnelheid. Daar we op zicht vliegen is het van belang de afstand tussen horizon en bovenkant dashboard gelijk te houden. Het lijkt er op dat ik zowat zes parameters heb die ik onder controle moet krijgen om het toestel stabiel en in lijn te houden. Grappig is dat hierin precies een ACT-element in zit. Hoe meer ik probeer met kracht bij te sturen, hoe onstabieler het toestel wordt. Op het moment ik het wat losser laat en minder weerstand bied, bij wijze van spreken het toestel min of meer het zelf laat doen, maar toch lichtjes bijstuur, het veel beter gaat. Hoe mooi de parallel met het leven. Waarin we vaak op allerlei manieren bijna krampachtig controle proberen te krijgen op en over alles wat er in ons leven gebeurt.

Het vliegtuig is als het leven. Groots en log, maar wij kunnen er altijd nog zelf richting aan geven. Niet altijd precies zoals we willen. Als het niet gaat zoals het zou moeten gaan (volgens ons), moet het maar gaan zoals het gaat. Bij grote impacts niet meteen sterk reageren, maar rustig blijven en lichtjes bijsturen. Daar waar het wel kan geef je meer gas bij en met de neus omhoog, het doel in zicht, stijg je naar grotere hoogtes. Vliegen is net als (het) leven. 😊

Wat een bijzonder mooie ervaring was deze eerste proefles. Van het eerste moment tot de landing was het zo’n wow-moment. Dat is zo’n moment/ervaring waarin al je zintuigen gericht zijn op de ervaring die je op dat moment doet. Iedereen heeft wel zo’n moment in herinnering. Op zo’n wow-moment wil je niets verliezen, net daarom neem je als vanzelf alles heel sterk waar. Al je zintuigen vol open. Alles neem je intenser waar, kleur, geur, geluiden, gevoel. Zo’n wow-moment voor altijd in je geheugen gegrift.

Helemaal in het hier en nu zijn. Mindfulness is hierop gericht. Voor velen klinkt Mindfulness zweverig in de oren. (Leuke zin voor een audioloog die vliegles neemt😊.) Echter de essentie van mindfulness is bewuster te ervaren van datgene wat je beleeft. Het is een vaardigheid die je kunt trainen, net als fietsen, net als vliegen. Leren bewust je zintuigen open te stellen, waardoor je meer van het moment zelf kunt genieten en intenser je leven kunt ervaren. Die vaardigheid mindfulness, is een belangrijke pijler binnen het ACT-model. Daarover beslist in komende blogs nog meer.

De landing is ingezet. Vanuit het Noorden vliegen we naar de landingsbaan, net als we boven het warme asfalt komen, duwt de warme lucht ons plots nog even een aantal meters omhoog. Zo sterk had de instructeur de thermiek vandaag nog niet bedacht. Heel beheerst en rustig met kleine correcties “stuurt” hij bij. “Verkeer van rechts” noemt mijn collega maatschappelijk werker het steeds, onverwachte events die op ons (levens)pad komen. Hoe we daar vervolgens op reageren en op bijsturen is van groot belang in hoe we uiteindelijk de touchdown kunnen maken.

En zo staan we weer veilig aan de grond met een van mijn droom-activiteiten afgevinkt op de Bucket-list. Daarmee het verlangen om zelfstandig te kunnen vliegen nog sterker dan ooit te voren.

De grote antieke klok.

Op Hoorzaken een mooi overzichtelijk artikel over “Hoe luid is mijn tinnitus?”.

Hoe luid is mijn tinnitus?

“Het lijkt erop dat slechthorenden met tinnitus extra in het nadeel zijn bij het verstaan ten opzichte van slechthorenden zonder tinnitus. Onduidelijk is precies waardoor dit komt.”

Vanuit m’n klinische ervaringen denk ik dat dit met luisterinspanning te maken heeft. Op het moment dat we gehinderd worden in spraakverstaan zullen we eerder last hebben van geluid dan dat we niet gericht spraak moeten verstaan.

Volgende metafoor die wellicht daar antwoord op geeft.

Stel je hebt in de woonkamer zo’n een mooie grote antieke klok staan. Misschien een familiestuk van opa of oma. Prachtige klok.

En deze klok slaat elk half uur om te laten horen hoe laat het is.

Je zit in de middag te lunchen of een boek te lezen, slaat die klok twaalf uur. Vijf minuten later vraagt iemand “Heb jij die klok horen slaan?”. Waarop je bewust gaat nadenken en probeert te herinneren of je die twaalf slagen gehoord hebt. “Nee, heb ik niet gehoord”.

Om acht uur zit je het journaal te kijken, want er is die dag iets verschrikkelijks gebeurt en je wilt gaan horen wat er allemaal over verteld gaat worden. Die oude antieke klok loopt net een paar minuten achter en begint dus drie over acht, net op het moment suprême, het moment waarop het belangrijkste nieuws verteld wordt dat je graag wil horen, acht keer te slaan. Elke slag hoor je bewust en hindert in het verstaan van die nieuwslezer.

Dat irriteert zelfs zo erg dat je denkt: “Dat kan ook gewoon niet meer, die klok moet weg”.

Dit zelfde mechanisme zou ook wel eens de verklaring kunnen zijn dat bij tinnitus geroezemoes op de achtergrond de ene keer rust geeft en afleiding en de andere keer net die omgevingsgeluiden heel hinderlijk zijn en tinnitus nog meer van zich laat horen.

Daarbij een licht gehoorverlies geeft sowieso al in een rumoerige omgeving een vermindering van het spraakverstaan. En op het moment dat de luisterinspanning toeneemt, omgevingsgeluiden al hinderlijk zijn, maar nog meer ook de tinnitus er nog eens bij komt, dit een toename in de bewuste perceptie van de tinnitus geeft. Want de tinnitus hindert in het verstaan van het gesproken woord.

Dit zou wellicht ook een verklaring kunnen zijn dat als een hoortoestel een verbetering geeft in het spraakverstaan, daarmee de luisterinspanning verminderd wordt, zo kan een hoortoestelaanpassing een verlichting geven in de tinnituslast. Echter als dat primair de verwachting gaat zijn is de aandacht gericht op wat het hoortoestelaanpassing doet met de tinnitus en is er meer aandacht voor de impact op de tinnitus en geeft daarmee nog meer hinder specifiek in moeilijkere luistersituaties.

Op het moment dat dan ook nog iemand heel veel stress heeft in net een moeilijke periode in het leven, komt dat energieverlies er ook nog eens bij, dan is het horen van een tinnitus al helemaal een belemmering in het spraakverstaan. Stress, overigens hoeft in deze niet enkel negatieve stress te zijn, die herkennen we allemaal, maar ook promotie op het werk, een groot feest binnen het gezin, het winnen van een miljoen, ook dat kan stress zijn, noem het positieve stress. Zaken waar je in je hoofd dan heel erg mee bezig bent. Nadenkt over vanalles. Energie kost. Zodat er minder te compenseren is op moment de luisterinspanning net meer nodig heeft.

Zo zien we dat horen, meer is dan enkel die oren.