Tag: gezondheidszorg

Horen is meer dan enkel de oren: Het onzichtbare effect van gehoorverlies

Gehoorverlies wordt vaak gezien als een probleem dat zich beperkt tot de oren, maar de impact ervan gaat veel verder dan dat.

Ons gehoor stelt ons in staat om meer dan alleen geluiden waar te nemen; het is essentieel voor sociale interacties, emotionele verbindingen, en ons algehele welzijn. Wanneer iemand minder goed hoort, ontstaan er niet alleen praktische problemen in communicatie, maar worden ook diepere sociale en emotionele lagen geraakt. Met mijn motto, “horen is meer dan enkel de oren,” wil ik benadrukken dat gehoorverlies veel meer invloed heeft dan we vaak beseffen.

In deze blog deel ik twee krachtige voorbeelden van mensen in mijn praktijk die worstelen met gehoorverlies en de complexe, soms pijnlijke gevolgen ervan in hun dagelijks leven.

Voorbeeld 1: De verborgen strijd van een vrouw met gehoorverlies

Een kennis van mij, 60 jaar jong en nog volop werkzaam, heeft al geruime tijd te maken met gehoorverlies. Hoewel slechthorendheid in haar familie voorkomt, heeft ze haar eigen gehoorproblemen jarenlang proberen te verbergen. Dit is iets wat veel mensen doen: ze ontwikkelen strategieën om hun slechthorendheid te maskeren, zoals het gesprek domineren om te voorkomen dat ze iets moeten verstaan.

Ze gaf toe dat het luisteren naar gesprekken, vooral op haar werk, steeds meer energie kost. Ze vermijdt zelfs de koffieruimte, omdat het te moeilijk is om daar gesprekken te volgen. Dit toont hoe gehoorverlies niet alleen fysieke beperkingen met zich meebrengt, maar ook leidt tot isolatie en een gevoel van vermoeidheid en stress. Het heeft een directe impact op haar welzijn en haar sociale leven.

Na enig aandringen heeft ze uiteindelijk een gehoortest gedaan, waaruit bleek dat ze aan beide oren een verlies van 50 decibel heeft. Dit is aanzienlijk en verklaart de moeite die ze heeft met het volgen van gesprekken. Toch blijft ze aarzelen om een hoortoestel te proberen. Dit is een veelvoorkomend patroon: gemiddeld wachten mensen zeven jaar voordat ze gehoorhulp zoeken, zelfs wanneer de noodzaak duidelijk is. Voor haar is het vooruitzicht van een hoortoestel confronterend, maar ik hoop dat ze binnenkort de proefperiode aandurft en ontdekt hoeveel verschil het kan maken. Een nieuwe wereld zal voor haar open gaan.

Voorbeeld 2: Gehoorverlies binnen een relatie

Een ander voorbeeld dat ik wil delen, is een vrouw van 80 jaar met eveneens een gehoorverlies van 50 decibel aan beide oren. Ze lijdt bovendien aan beginnende dementie, wat de communicatie extra uitdagend maakt. Haar gehoorverlies is merkbaar in elke toonsoort, wat betekent dat ze over het hele spectrum van geluiden moeite heeft om goed te horen. Dit maakt het voor haar en haar echtgenoot, die ook aanwezig was tijdens ons gesprek, bijzonder lastig om thuis met elkaar te communiceren.

Haar echtgenoot vertelde me hoe vaak gesprekken eindigen in frustratie. Ze praten regelmatig vanuit verschillende kamers, waardoor ze elkaar simpelweg niet kunnen horen. Dit zorgt voor veel misverstanden en ongemak, iets wat hun relatie steeds meer onder druk zet. Gehoorverlies kan, zonder dat we het doorhebben, een bron van spanning worden binnen relaties, omdat de natuurlijke, spontane communicatie zo verstoord raakt.

Tijdens het gesprek probeerde ik mevrouw uit te leggen hoe groot de invloed van haar gehoorverlies is, zowel voor haarzelf als voor haar man. Maar ondanks de duidelijke signalen van gehoorproblemen, gaf ze aan nog goed genoeg te horen en wees ze mijn advies voor een hoortoestel af. Voor haar was een hoortoestel iets voor “oudere mensen,” en ze voelde zich nog te jong om die stap te nemen. Haar man, die zichtbaar gefrustreerd was, gaf aan dat dit koppigheid van haar kant was en wenste me veel succes met het overtuigen van zijn vrouw.

Hoewel ik erin slaagde om haar een recept voor een hoortoestel mee te geven, bleek enkele weken later dat ze alle afspraken had geannuleerd. Toen ik haar echtgenoot belde, klonk hij teleurgesteld en gefrustreerd. De communicatieproblemen waren nog steeds aanwezig en hij gaf aan dat zijn geduld op begon te raken. Het is schrijnend om te zien hoe gehoorverlies niet alleen de persoon zelf raakt, maar ook hun directe omgeving.

In overleg met haar echtgenoot hebben we een nieuwe afspraak gepland. Dit keer wil ik een andere aanpak proberen: ik ga haar laten ervaren hoe veel verschil een auditieve versterker kan maken door haar een hoofdtelefoon op te zetten tijdens ons gesprek. Hopelijk ervaart ze dan zelf hoe duidelijker en rustiger het gesprek verloopt, en helpt dit haar over de drempel heen. Stap voor stap probeer ik haar te overtuigen dat een hoortoestel niet alleen nodig is, maar ook een verbetering kan zijn voor haar kwaliteit van leven en haar relatie.

Gehoorverlies: Een stille sluipmoordenaar van welzijn en relaties

Deze twee voorbeelden illustreren dat gehoorverlies niet slechts een fysiek probleem is, maar dat het diep doordringt in iemands leven. Het beïnvloedt sociale interacties, relaties, en het algehele gevoel van welzijn. Voor de persoon zelf leidt het vaak tot vermoeidheid, isolatie en frustratie, maar de impact is even groot voor de mensen om hen heen. De partners, kinderen, vrienden en collega’s van slechthorenden merken de gevolgen ook in hun dagelijkse communicatie en kunnen daardoor zelf ook onder druk komen te staan.

Gehoorverlies wordt vaak te lang genegeerd, soms wel zeven jaar voordat mensen daadwerkelijk actie ondernemen. Het stigma rondom hoortoestellen, de angst voor ouderdom, of simpelweg de ontkenning van het probleem, zorgt ervoor dat veel mensen deze belangrijke stap uitstellen. Maar zoals deze voorbeelden laten zien, is het van cruciaal belang om gehoorverlies vroegtijdig aan te pakken en niet weg te schuiven.

Horen is meer dan enkel de oren. Het vormt de brug naar de wereld om ons heen en de mensen die belangrijk voor ons zijn. Het negeren van gehoorverlies betekent dat deze brug langzaam afbrokkelt. Laten we gehoorverlies serieus nemen en mensen aanmoedigen om tijdig hulp te zoeken, zodat ze kunnen blijven deelnemen aan het volle leven.

Dag 2 (Deel 1) van het World Congress of Audiology: Een Diepgaande Discussie over Gehoorverlies, Ouderdom en Dementie

De tweede dag van het World Congress of Audiology startte met een boeiende rondetafel, waar vooraanstaande wetenschappers zich verdiepten in het verband tussen gehoorverlies, ouder worden en dementie. Centraal in de discussie stond de recente publicatie in The Lancet, die veel discussie heeft losgemaakt door gehoorverlies als een belangrijke risicofactor voor dementie te benoemen.

De Lancet Publicatie en Risicofactoren

De publicatie in The Lancet toonde aan dat gehoorverlies een significante risicofactor is voor het ontwikkelen van dementie. Het dragen van hoortoestellen om gehoorverlies te compenseren kan een positieve invloed hebben op cognitieve gezondheid, maar de discussie ging verder dan alleen de rol van hoortoestellen. Ook werd besproken hoe patiënten met zowel gehoorverlies als dementie het best kunnen worden begeleid tijdens gehooronderzoeken, bijvoorbeeld door gebruik te maken van methodes zoals ASSR Cortical Automatic Threshold Estimation (CATE). Deze methodes helpen om gehoorverlies objectief vast te stellen bij patiënten die moeite hebben met het geven van reacties, zoals mensen met dementie.

Correlatie is Geen Causaliteit

Een van de meest intrigerende punten in de discussie was het onderscheid tussen correlatie en causaliteit. Hoewel er een verband is tussen gehoorverlies en cognitieve achteruitgang, betekent dit niet automatisch dat gehoorverlies dementie veroorzaakt. Dit werd helder geïllustreerd met een eenvoudig maar krachtig voorbeeld: de verkoop van zonnebrillen en ijsjes stijgt vaak gelijktijdig, maar dit betekent niet dat het kopen van een zonnebril leidt tot de verkoop van ijsjes. Dit voorbeeld onderstreepte dat de relatie tussen gehoorverlies en dementie complex is en dat correlatie niet gelijkstaat aan causaliteit.

Het Complexe Samenspel van Risicofactoren

De discussie benadrukte dat het verband tussen gehoorverlies en cognitieve problemen wordt beïnvloed door een breed scala aan factoren. Opleidingsniveau, sociale activiteiten en lichamelijke conditie spelen allemaal een belangrijke rol. Mensen die gehoorverlies ervaren, lopen vaak het risico op sociaal isolement, wat op zijn beurt cognitieve achteruitgang kan versnellen doordat de hersenen minder worden geprikkeld. Hoortoestellen kunnen helpen om dit sociale isolement te voorkomen, maar ze bieden geen directe oplossing voor cognitieve achteruitgang.

De ACHIEVE Studie en Cognitieve Gezondheid

Tijdens de rondetafel werd ook de ACHIEVE studie besproken (Aging and Cognitive Health Evaluation in Elders). Nicholas Reed, een van de belangrijkste onderzoekers, presenteerde bevindingen die duidelijk maken dat er verschillen bestaan tussen hoortoestelgebruikers en niet-gebruikers, waarbij factoren zoals opleiding, beroep, sociale interacties en lichamelijke gezondheid een grote rol spelen in cognitieve risico’s. De studie toont aan dat het gebruik van hoortoestellen positieve effecten kan hebben, maar het is belangrijk om te benadrukken dat hoortoestellen niet zijn aangetoond als preventiemiddel tegen dementie.

Activering van het Brein en Sociale Interacties

Een intrigerende vraag uit het publiek leidde tot een levendige discussie: kan het gebruik van een hoortoestel, dat het horen gemakkelijker maakt, het brein minder uitdagen en zo juist nadelig zijn voor de cognitieve gezondheid? In de discussie werd verduidelijkt dat gehoorverlies vaak leidt tot sociaal isolement, wat resulteert in minder cognitieve stimulatie. Hoortoestellen helpen dit risico te verkleinen door mensen in staat te stellen deel te blijven nemen aan sociale activiteiten, waardoor hun brein actief blijft. Dit versterkt de overtuiging dat gehoorverlies veel verder reikt dan alleen de oren en dat het een grote impact heeft op iemands algehele gezondheid en welzijn.

Samenwerking Tussen Disciplines is Cruciaal

De conclusie van de rondetafel was duidelijk: samenwerking tussen verschillende vakgebieden is essentieel om het complexe verband tussen gehoorverlies en cognitieve achteruitgang volledig te begrijpen. We moeten voorzichtig zijn met het maken van te directe claims over hoortoestellen en dementiepreventie, zoals de bevindingen van The Lancet ook benadrukken.

Horen is zoveel meer dan alleen het vermogen om geluiden waar te nemen. Het raakt alle facetten van ons leven, van sociaal functioneren tot cognitieve gezondheid, en vraagt daarom om een holistische benadering die verder onderzoek en multidisciplinaire samenwerking vereist.

Horen is zo veel meer dan enkel de oren!