Op Hoorzaken een mooi overzichtelijk artikel over “Hoe luid is mijn tinnitus?”.
Hoe luid is mijn tinnitus?
“Het lijkt erop dat slechthorenden met tinnitus extra in het nadeel zijn bij het verstaan ten opzichte van slechthorenden zonder tinnitus. Onduidelijk is precies waardoor dit komt.”
Vanuit m’n klinische ervaringen denk ik dat dit met luisterinspanning te maken heeft. Op het moment dat we gehinderd worden in spraakverstaan zullen we eerder last hebben van geluid dan dat we niet gericht spraak moeten verstaan.
Volgende metafoor die wellicht daar antwoord op geeft.
Stel je hebt in de woonkamer zo’n een mooie grote antieke klok staan. Misschien een familiestuk van opa of oma. Prachtige klok.
En deze klok slaat elk half uur om te laten horen hoe laat het is.
Je zit in de middag te lunchen of een boek te lezen, slaat die klok twaalf uur. Vijf minuten later vraagt iemand “Heb jij die klok horen slaan?”. Waarop je bewust gaat nadenken en probeert te herinneren of je die twaalf slagen gehoord hebt. “Nee, heb ik niet gehoord”.
Om acht uur zit je het journaal te kijken, want er is die dag iets verschrikkelijks gebeurt en je wilt gaan horen wat er allemaal over verteld gaat worden. Die oude antieke klok loopt net een paar minuten achter en begint dus drie over acht, net op het moment suprême, het moment waarop het belangrijkste nieuws verteld wordt dat je graag wil horen, acht keer te slaan. Elke slag hoor je bewust en hindert in het verstaan van die nieuwslezer.
Dat irriteert zelfs zo erg dat je denkt: “Dat kan ook gewoon niet meer, die klok moet weg”.
Dit zelfde mechanisme zou ook wel eens de verklaring kunnen zijn dat bij tinnitus geroezemoes op de achtergrond de ene keer rust geeft en afleiding en de andere keer net die omgevingsgeluiden heel hinderlijk zijn en tinnitus nog meer van zich laat horen.
Daarbij een licht gehoorverlies geeft sowieso al in een rumoerige omgeving een vermindering van het spraakverstaan. En op het moment dat de luisterinspanning toeneemt, omgevingsgeluiden al hinderlijk zijn, maar nog meer ook de tinnitus er nog eens bij komt, dit een toename in de bewuste perceptie van de tinnitus geeft. Want de tinnitus hindert in het verstaan van het gesproken woord.
Dit zou wellicht ook een verklaring kunnen zijn dat als een hoortoestel een verbetering geeft in het spraakverstaan, daarmee de luisterinspanning verminderd wordt, zo kan een hoortoestelaanpassing een verlichting geven in de tinnituslast. Echter als dat primair de verwachting gaat zijn is de aandacht gericht op wat het hoortoestelaanpassing doet met de tinnitus en is er meer aandacht voor de impact op de tinnitus en geeft daarmee nog meer hinder specifiek in moeilijkere luistersituaties.
Op het moment dat dan ook nog iemand heel veel stress heeft in net een moeilijke periode in het leven, komt dat energieverlies er ook nog eens bij, dan is het horen van een tinnitus al helemaal een belemmering in het spraakverstaan. Stress, overigens hoeft in deze niet enkel negatieve stress te zijn, die herkennen we allemaal, maar ook promotie op het werk, een groot feest binnen het gezin, het winnen van een miljoen, ook dat kan stress zijn, noem het positieve stress. Zaken waar je in je hoofd dan heel erg mee bezig bent. Nadenkt over vanalles. Energie kost. Zodat er minder te compenseren is op moment de luisterinspanning net meer nodig heeft.
Zo zien we dat horen, meer is dan enkel die oren.
