Ik maak mij grote zorgen over de invloed van “journalistiek” op maatschappelijke en politieke zaken. Want naar mijn idee is de professionele journalistiek een entertainment business geworden, met een grote politieke en maatschappelijke invloed waar deze industrie zichzelf wel of niet bewust van is.
De vraag is namelijk niet in eerste instantie welk nieuws moet er worden gebracht? De meest belangrijke vraag is; Hoe haal ik vandaag zo veel mogelijk kijkers, lezers, volgers binnen?
Jinek, De wereld draait door, Pownews, Pauw, stuk voor stuk “actualiteiten shows” die meer entertainment zijn dan een echte journalistieke weergave van de actualiteit. TV programma’s waarin er een duidelijke kleur gegeven wordt aan de discussie.
Echte journalistiek heeft geen mening en geeft geen richting aan. De lezer, de kijker, maakt zelf zijn eigen mening met de informatie die die krijgt.
Filosofie zou de basis moeten zijn van elke journalistieke weergave. Een filosoof belicht alle aspecten, always listens to both sides of the story en geeft niet een hele sterke mening. Voor elke partij zijn er voor- en nadelen te benoemen. En dat is een vak apart.
Afgelopen weken opnieuw deze macht van de media zich zien ontwikkelen in de commotie rondom positie Camiel Eurlings IOC.
Uiteindelijk na een aanhoudende stoet van discussies en interviews en meningen breekt hij dan toch.
Legt Camiel zijn functie neer.
Maar kan mij iemand uitleggen waarom Camiel Eurlings zijn functie heeft moeten neerleggen en aan de andere kant van de wereld een Donald Trump gewoon op zijn troon kan blijven zitten?!
Hoe kan het dat Camiel het veld moet ruimen en een Trump kan blijven zitten?
Alleen al dat in deze zin Camiel en Trump wordt gebruikt doet er al toe. De voornaam gebruiken maakt iemands positie zwakker dan enkel de achternaam te gebruiken. Trump is daarin een groot meester om de kracht van woorden in media te gebruiken vanaf het prille begin. Zijn naam prijkt op alle grote gebouwen, vliegtuigen, boeken, overal zijn eigen (merk)naam. Die veeg je niet zo maar van tafel. Maar enkel de achternaam noemen houdt ook afstand en maakt het moeilijker om dicht bij iemand als persoon te komen. Het gebruik van de voornaam, veel gebruikelijker in Nederland, maakt je meteen kwetsbaarder. Misschien ook een groot probleem in het onderwijs? Een leerkracht bij de voornaam aanspreken creëert meteen het gevoel dat er minder hiërarchie is en daarmee toch ook minder respect? Maar dat is een andere discussie.
Terug naar de invloed van de huidige moderne journalistiek. Er spelen nog een aantal andere factoren een belangrijke rol die naar mijn mening een cruciaal effect hebben op die invloed van de huidige journalistiek op actualiteiten.
Ten eerste is het de herhaling. Hoe vaker een item wordt gebracht, hoe meer mensen erover gaan spreken, hoe belangrijker het lijkt te worden, hoe meer media het gewoon klakkeloos gaat overnemen en hoe meer mensen het gaan aannemen als een feit en er vanuit die bril een mening over gaan hebben, het één heeft invloed op het ander.
Een ander belangrijk aspect; met hoeveel overtuiging en emotie wordt een nieuwsitem gebracht?
Wie wordt er gevraagd om het nieuws te brengen? Wie zit er aan tafel? Welk verhaal wordt er verteld en met welke emotie?
Met andere worden de vraag; hoeveel sensatie voeden ze hiermee? Hoeveel zieltjes kunnen ze er mee gaan winnen?
Camiel Eurlings. Ik ken hem niet persoonlijk, ik ga ook geen oordeel geven over de vraag schuldig of niet schuldig, maar wat ik me heel sterk afvraag is, waarom kan een Trump wel in functie blijven bij het begaan van veel ergere bewezen (politieke) misstappen dan Camiel Eurlings?
Ik heb nog geen idee.
Wat ik wel weet is dat Camiel uit een heel warm gezin komt. Ik heb zijn ouders al een aantal keer mogen ontmoeten en ik ken één van zijn broers en echtgenote heel goed. Ik weet dan ook zeker dat zijn ouders en familie altijd achter hem zullen staan en hem zullen steunen. En ik hoop vurig dat Camiel vanuit die steun die hij nu krijgt van zijn familie en vrienden, dat hij daarmee de klappen kan hebben die hij als mens nu te verduren heeft gehad. Hoge bomen vangen veel wind, maar de hoeveelheid aan negativiteit die over hem heen werd gegooid de afgelopen weken staat denk ik in geen enkele verhouding meer met de “tik” die hij gaf of gegeven zou hebben. Want enig speurwerk over de ex-vriendin van Camiel geeft mij ook wel bedenkingen in de geloofwaardigheid van de aantijgingen die deze mevrouw neer legt. En wordt dit alles in deze tijd van #metoo misschien ook net iets te veel uitvergroot? Wie kan het zeggen?
Maar wat maakt nu het grote verschil met Trump? Is het dat Trump never ever zal toegeven dat hij fout zit? Want niemand die kan dan bewijzen dat hij fout zit, hij blijft gewoon stug beweren dat hij goed is. Hij twittert zelfs dat hij geniaal is.
https://twitter.com/realdonaldtrump/status/949619270631256064
Misschien ís dit zelfs geniaal, want het lijkt ook zo logisch, het moment jezelf toegeeft dat je fout zit, dan verlies je toch meteen. Als je zelf namelijk al aangeeft dat je fout zit, hoe zou een ander dan nog kunnen zeggen dat het goed is?!
Dit alles baart mij grote zorgen. Want dit betekent dat wat Berlusconi al jaren geleden wist en vele andere dictators ook (lees Poetin, Erdogan, Ping Jong Oen, die naam ga ik bewust nooit goed spellen), dat controle over media van groot belang is en dat het nog belangrijker is om nooit en te nimmer schuld te bekennen.
Is dit dan het einde van de pure gepassioneerde politiek? Zijn eerlijkheid, integriteit, jezelf kwetsbaar opstellen ten gunste van anderen geen mooie eigenschappen meer om in de politiek succesvol te mogen zijn?
En is leedvermaak waar de grote massa zo van smult, het verkneukelen aan andermans verlies een drive geworden voor het maken van “journalistieke” TV-programma’s?
De media maakt of kraakt de politiek en bepaald daarmee het wereldbeeld.
In de hoop dat de huidige TV makers zich nog niet bewust zijn van de power die zij hebben en er een beter wereldbeeld van gaan maken op het moment zij zich hier wel bewust van gaan zijn. Dat zij die macht gaan koesteren en de wereld kunnen verbeteren.
Zijn zij het zich wel al bewust en is het hun om dit soort acties en macht te doen, dan maak ik mij grote zorgen.
Want dit voedt enkel de politicus die geen enkele waarde hecht aan kritiek, zij die een olifantenhuid hebben en hun eigen mening enkel van grote waarde is, zij die geen oor meer hebben voor een ander verhaal. Dictoriaal gedrag zal enkel worden beloond en zegevieren.
Maar wie zijn die populistische journalisten? Wie zijn die geniepige redactieleden die op zoek zijn naar die kijkcijferkanonnen? Hoe groot is nu eigenlijk hun macht? Welk doel streven zij na?
Een moedige journalist die dit tot in detail zou kunnen gaan uitzoeken.
De wereld draait helemaal door en de echte reden is de sensatiebeluste journalistiek. Lang leve de persvrijheid. De wereld op z’n kop.
