Ik word vanmorgen wakker met een zonnestraal op mijn gezicht. Net daar aan die horizon zie ik de zon opkomen. De ster die wij als zon hebben. Acht minuten doet het licht erover om van de zon in mijn oog te komen. En dan vraag ik me af, wie weet dat allemaal? Ik heb het ooit in de natuurkunde lessen geleerd. Slimme koppen hebben dat vroeger ontdekt. Nu, ik hier dit schrijf, weet ik niet meer wie het ooit ontdekt heeft, dus wat doe ik, toets op mijn phone “lichtsnelheid” in en krijg: https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Lichtsnelheid.
Mensen, dit is waanzin, dat wij nu in een tijd leven waarin wetenschap en kennis, zo makkelijk voor handen liggen. Ik maak me alleen zorgen, zorgen om het feit dat wat wellicht ons doel is in dit leven, helemaal aan ons voorbij gaat.
Waarom, waarom hebben wij mensen die vaardigheid gekregen om de wetten van de natuur te mogen ontdekken? Want het is steeds weer een ontdekking als we achter iets komen en het kunnen beschrijven. Hoe zou je ooit erachter kunnen komen dat licht een snelheid heeft en dus niet oneindig is? Als ik het niet ooit geleerd had, zou ik er nu helemaal niet bij stil staan. Zou ik het gewoon waarnemen zonder erover na te denken.
Door goed te kijken naar de omgeving, te observeren en creatief te zijn om datgene wat je ziet om te zetten in iets grijpbaars kom je er langzaam achter. Niet voor niets dat kunst en wetenschap zo dicht bij elkaar liggen. Filosofen, kunstenaars en wetenschappers wisten elkaar vroeger ook meer te vinden dan nu. Creativiteit is nodig om te ontdekken en oplossingen te vinden. Een open mind. Thinking out of the box.
Natuurkunde, wiskunde en scheikunde, vakken die de meesten vandaag de dag niet meer leuk vinden, omdat het te abstract geworden is. Zelf heb ik natuurkunde gestudeerd aan de universiteit in Aken, ik was zo blij dat ik het uiteindelijk dat Diplom had en een andere richting kon uitgaan. Einsteins relativiteitstheorie, Heisenbergse Unschärferelation, een punthoofd kreeg ik er van. Waarom? Omdat het niet meer te begrijpen was. Enkel maar theorie, waar ik niets meer mee kon. Ik zie nu jonge studenten worstelen met de exacte vakken, omdat de meeste docenten het niet goed en zonder passie proberen uit te leggen. Er ook geen tijd meer voor is om samen met studenten een stap terug te doen en te kijken naar het waarom. Een enkele gepassioneerde docent of hoogleraar die het lukt om het vak leuk en vooral interessant te houden.
Kennis delen is niet enkel vertellen hoe je het moet doen, maar ook het waarom zou je dat zo en zo doet? Motiveren om het geleerde toe te kunnen passen.
En die ontdekking begin ik zelf nu pas te maken.
Waarom mogen wij als mens al die kennis überhaupt ontdekken?
Ik sprak er deze week in de lunch met een van de aanwezige geleerden over op het “Design for senses congres”. Ook hij had die vraag zich al die jaren geleden gesteld. Waarom hebben wij mensen toch al die kennis voorhanden? Wat is het groter doel? Zeventig jaar was deze man en ook nog altijd op zoek naar het antwoord op die vraag. Ik gaf hem mijn gedachte hierover. Toen hij die hoorde waren er sprankelingen in zijn ogen te zien en was hij blij, want dit kon wel eens het antwoord zijn hij altijd gezocht had. Hij ging er zeker nog verder over nadenken. Ik zal die gedachte ook hier met jullie delen.
Alles staat er al, alle kennis is dus nu voorhanden. Google helpt je daarbij. Ook mijn gedachte over het waarom is gewoon al meer dan duizenden jaren een zoektocht voor velen. Niets nieuws. Geschriften uit de oudheid die het ons stuk voor stuk in verhalen vertellen. Eeuwen zoekt de mens al naar antwoorden op die levensvragen. Ontdekkingen die dan worden gedaan worden gedeeld en aan elkaar doorgegeven. Wetenschap, kunst, maar ook godsdienst, beschrijven ons het bestaan. Het leven. Maar geven ook antwoorden op het waarom. Het is eigenlijk zo eenvoudig, als we weten waarom en dat we het hier samen moeten doen.
Die zon daar aan de horizon, op acht minuten lichtsnelheid van ons vandaan. Die ster zal ooit sterven. Net als alles wat ons aan leven gegeven is. En hoe een ster sterft weten we ook al. En hoppa Google geeft: https://www.esa.int/esaKIDSnl/SEMUDEWJD1E_OurUniverse_0.html
Ooit gaat ook onze zon er aan en zal in haar sterven alles om haar heen meenemen wat dan op haar pad komt. Ook onze moeder aarde. Ooit zal al dit wat we hier samen hebben opgebouwd gewoon verbranden. Laat die eens even binnenkomen. Er komt dus ooit een moment waarop de zon opgebrand is, maar voordat die helemaal als een kaars uit zal gaan, gaat er eerst nog een enorme explosie zijn, zo groot dat ons hele zonnestelsel daarin verdwijnt. Weg. Er zullen ooit kinderen en volwassenen zijn, de laatste generatie die hier mee te maken gaat hebben. Wij weten nu dat dat later ooit zo gaat zijn. Voor deze mensen moeten we nu al een oplossing bedenken, niet wij nu hier, maar stap voor stap daar naartoe werken. “One small stap for man, one giant leap for mankind.”
Dus ooit zal het zo zijn, wij hier op aarde, kunst, grote gebouwen, alle kennis, geschiedenis, weg? Niets meer?
Is dit misschien niet één soort van grote escape room? Moeder aarde die onze ruimte is waarin we complexe problemen moeten oplossen om ooit deze grootste uitdaging de baas te zijn. Opdrachten waarvan we de antwoorden collectief wel weten, maar het samen moeten doen om het oplossen daadwerkelijk mogelijk te maken. We hebben ook een tijdslimiet en omdat die puzzels die we moeten oplossen zo complex zijn, hebben we wel heel veel tijd gekregen. Nog een aantal duizenden van jaren. Alleen er is geen escape op het moment de tijd om is en de oplossing niet gevonden is.
Ruimtevaart is niet voor niets zo belangrijk. Nu weer een ruimteschip op weg naar de zon en een Marslander naar Mars. Wetenschappers die hopelijk meer informatie gaan ontdekken van wat er in die zon gebeurt en wie weet dat we daar zelfs ooit invloed op kunnen gaan uitoefenen.
Een escape room. Ooit dat spel gedaan? Hoe gaat dat daar?!
Meerdere teams. Maar de teams die meestal winnen hebben een aantal belangrijke kwaliteiten. Zij die daar namelijk goed in zijn, bewaren de rust, laten iedereen in z’n waarde, zorgen ervoor dat naar elkaar geluisterd wordt. Zij die een leider hebben die voor harmonie zorgt, rust en overzicht houdt, hebben een groot voordeel. Dat zijn de snelste. De winnaars.
Ruzie, geschreeuw, paniek en geen orde en geen samenwerking, maakt het bijzonder moeilijk en zijn meestal degene die verliezen.
Grappig dat dit ook zo voor onze wereld geldt. Onze opdracht is, met alle kennis die we hebben, een uitweg te vinden. Een escape. Al dit heeft een doel, om samen oplossingen te vinden. En niet iedereen hoeft nu wetenschapper te worden, maar zij die in die escape room naar die wetenschappers luisteren en al dat weer combineren zijn vaak degene die aan de knoppen draaien en de rust hebben om kennis in daden om te zetten. De creatieveling die iets nieuws bedenkt. De humorist die een lach op ieders gezicht tovert en het leuk houdt. De denker die het weer serieus maakt. En het mooiste moment is dan toch het gevoel van overwinning waar het als team zo goed gelukt is. Elkaar te waarderen, te feliciteren. Een blik van: “Dat hebben WE toch SAMEN even gedaan.”
