Festivals en concerten

Morgen een interview L1 over gehoorklachten na festival of concertbezoek.

Per toeval deze week twee bezorgde ouders die mij persoonlijk om advies hebben gevraagd.

Allebei ouder van tieners die nu net beginnen met “uitgaan”.

De ene moeder een tienerdochter die van een “schoolfeestje” terugkomt en klachten heeft van tinnitus. Mij een video wordt gestuurd van het feest in een grote discotheek waarin pakweg een honderd jongeren op de beats van een DJ volledig uit hun dak gaan. Je ziet bijna elke jongere een video maken van dat moment. Het kan niet luider. Want dat moment wil je beleven, voelen. Schreeuwende menigte met de handen in de lucht.

De microfoon van de telefoon vervormt, zo luid is het geluid. Meerdere aanwezigen hebben ook een melding op de smartphone of smartwatch dat het aantal dB’en de 95 dB overschrijdt.

Slim hoef je niet te zijn om te weten dat dit niet goed is voor die jonge oortjes. Ik hoef geen audioloog te zijn om te weten dat te luid niet ok is. Maar als audioloog kan ik jullie vertellen dat er vanuit vele professionele hoeken er alles aan gedaan wordt om een groot maatschappelijk probleem straks te voorkomen.

Saskia Kloet van Veiligheid.nl pleit zelfs voor een jaarlijkse controle gehoor, net als voor de tandarts. Want een gaatje in je frequenties herstelt zich niet meer. Irreversibel proces, stuk is stuk.

Safelistening, project vanuit de WHO geeft in een rapport aan dat 1 op de 2 jongeren tussen de 12 en 35 jaar zich regelmatig in luistersituaties begeven die schadelijk kunnen zijn voor de oren.

Duizenden jongeren per jaar die zich melden met gehoorklachten tgv luid geluid in uitgaansleven.

Dit moet echt stoppen. Deze generatie gaat straks als ze 40+ zijn al heel veel problemen kunnen hebben in het spraakverstaan. Met alle gevolgen van dien. Want uit onderzoek blijkt dat mensen sowieso vijf tot zeven jaar uitstellen om iets aan hun gehoor te laten doen en dan zie je vaak dat andere klachten, burn-out, overspannenheid, slaapproblemen, deze allemaal ten gevolge van dat niet herkende gehoorprobleem, uitval in werk, verlies van baan, stress, spanningen die niet meer te overzien zijn tot gevolg hebben.

Wat hieraan te doen? Dat volume van die muziek krijgen we schijnbaar niet omlaag.

Mijn advies ligt in het advies ik gaf aan de vader die zich melde bij mij.

Tienerdochter, vanaf jonge leeftijd slechthorend en gebruikt daarom hoortoestellen. Gaat nu voor het eerst uit op de Vierdaagse in Nijmegen. Groot familiefeest, met heel veel muziek en gezelligheid. Helemaal goed ook, de vraag is echter of zij met de hoortoestellen in extra moet opletten? Vader heeft haar oordoppen meegegeven, maar ze geeft terug dat ze graag met haar vrienden wil kletsen en er bij wil horen.

Of haar hoortoestellen niet nog meer het geluid luider maken en het dus allemaal nog luider binnenkomt?

En zijn haar oorstukjes misschien ook soort van gehoorbescherming als ze de toestellen uit zet?

Mijn advies:

“Ik kan me jouw bezorgdheid goed voorstellen.

Sowieso klippen hoortoestellen op moment geluid te luid is. Dus dat is al goed. En haar oorstukjes zullen wel wat dempen, maar zijn uiteraard geen gehoorbescherming.

Geef haar mee dat, omdat iedereen sowieso schreeuwt en het ook voor iemand die geen gehoorverlies heeft het in die luide omgevingen ook moeilijk is om alles mee te krijgen, het gebruik van doppen voor iedereen eigenlijk belangrijk is.

Ik weet zeker dat zij als de beste spraak kan aflezen, en het allerbelangrijkste ik altijd mee wil geven; met die doppen in gaat net die spraak ruis verhouding beter zijn, waardoor je spraak net beter kunt verstaan.

Maar aan die doppen moet ze wel eerst even aan wennen, het gevoel om je oren af te sluiten is uiteraard vreemd. Daarbij zal ze haar eigen stem uiteraard luider horen, maar na een kwartier went dat!

Dus laat dit verhaal vooral gaan over het verbeteren van dat spraakverstaan en niet over de bescherming.

Haar motivatie ligt in het sociale, snap je? En niet in wat er later misschien is.

Voor haar is het van belang om die sociale contacten te kunnen onderhouden. Deel te nemen aan de gesprekken.

Dat is echt heel belangrijk dat jij niet vanuit je bezorgdheid “hammert” op de bescherming, maar meer met haar meedenkt en het vanuit positiviteit benadert.

Haar vermogen om met minder gehoor heel goed te functioneren kan zij inzetten! Net in dat soort situaties.

Het beste is dus dat ook zij oordoppen indoet in beide oren. Maar meer om het rustiger en aangenamer te maken dan er enkel die bescherming aan te hangen.”

Beide ouders herkennen zich wellicht in dit verhaal, beide gaan akkoord dat ik het deel.

Ik hoop morgen de gelegenheid te krijgen dit verhaal te delen. Het is zo belangrijk om zuinig te zijn op je oren. Daarom dat we jongeren op de een of andere manier zo ver krijgen wel die doppen in te doen. Dat het ok is om je te beschermen. Net zoals het nu zo normaal is elke dag je tanden te poetsen.

Wat zo vanzelfsprekend is, is dat zeker niet.

Wil je je oren screenen en kijken of er verder onderzoek nodig is, dan kan dat makkelijk: www.hoortest.nl

https://www.veiligheid.nl/kennisaanbod/gehoorschade-bij-jongeren

https://www.who.int/publications/m/item/media-brief-on-safelistening

Horen is meer dan enkel de oren!

Ter gelegenheid van de jaarlijkse Seniorendag Valkenburg werd ik door Guy Caelen, voorzitter Seniorenraad Valkenburg, uitgenodigd om een korte lezing te houden op die bijzondere plek daar boven op de Cauberg, Holland casino Valkenburg, met dat prachtige uitzicht over ons Geulstadje, Valkenburg.

Thema’s van de Seniorendagen zijn er steeds op gericht om de eenzaamheid onder ouderen aandacht te geven en daar waar mogelijk aan te pakken. Vierhonderd senioren die ik mocht toespreken.

Eenzaamheid. In het kader hiervan kan zeker het gehoor worden meegenomen. Te vaak dat ik, als klinisch fysicus – audioloog op mijn spreekuur verneem dat mensen met een licht gehoorverlies langzaamaan minder zijn gaan deelnemen aan sociale contacten. Familiebezoeken en feestjes worden niet meer bezocht, want tja ze krijgen toch niets meer mee, zitten maar in de hoek en niemand die gezellig even komt praten, dit alles omdat het spraakverstaan in rumoerige omgevingen steeds moeilijker geworden is. Langzaam geraken mensen in een sociaal isolement en zijn zich er niet van bewust dat het gehoor hierin een hele grote rol speelt. Waarbij vaak dan uit gedegen gehooronderzoek blijkt dat er nog heel veel mogelijk is.

Dat wij elkaar kunnen verstaan komt omdat we elkaar kunnen horen. Ons oorsysteem is geniaal. Op het moment u nu hier deze woorden leest hoort u waarschijnlijk uw eigen ademhaling, als u slikt gaat aan beide kanten de buis van Eustachius even open en weer dicht en maakt dus geluid. Schone lucht komt in uw middenoor terecht en drukverschil tussen buiten en binnen wordt weer opgeheven, handig als u nu in het vliegtuig zou zitten. Maar genoeg andere geluiden nu ook om u heen te horen. Geluiden die 5 minuten geleden nog niet opvielen, neemt u nu bewust waar. Die minuscuul kleine trillingen van geluidsgolven bereiken uw trommelvlies, deze brengt weer de kleinste botjes van het menselijk lichaam in beweging, hamer, aambeeld en stijgbeugel om vervolgens de vloeistof in het  slakkenhuis, de cochlea in in een golfbeweging te brengen. Staande golven ontstaan en haarcellen die overeenkomen met de eigenfrequentie van net die toon in het geluid gaan het sterkst bewegen en op die plek op het membraan van Reisner wordt de beweging omgezet in een elektrisch signaal dat de weg vervolgt langs allerlei knooppunten op het neurale pad richting de auditieve cortex in de hersenenen. In detail kunnen we dit vandaag de dag dus haarfijn beschrijven. Als natuurkundige kan ik het begrijpen, maar de verbazing  blijft, de enorme bewondering hoe al dit zo kan groeien en dat wij als mens het horen zo als vanzelfsprekend nemen, terwijl het net zo ingenieus en wonderbaarlijk is. Sterker nog, horen maakt dat we mens zijn. “Nicht sehen trennt die Mensen von Dingen. Nicht hören trennt die Menschen von Menschen.” Emanuel Kant zei dit heel lang geleden al. Wie wil er niet gehoord worden? Een luisterend oor kan zo veel steun geven in een moeilijke tijd. 

Maar om elkaar in een goed gesprek te verstaan is een goed gehoor nodig. Wat voor velen een zo vanzelfsprekendheid is, blijkt voor anderen niet zo vanzelfsprekend te zijn. Vanzelfsprekend het woord alleen al, geeft aan dat iets dat normaal is, van-zelf-sprekend is. Een licht gehoorverlies is al voldoende om een enorme beperking te ervaren in het spraakverstaan. En op het moment gesprekken moeilijker te volgen zijn, is het vermijden van sociale contacten een logisch gevolg. Feestjes, vergaderingen, recepties, familiebezoekjes zijn echt niet meer fijn om naar toe te gaan. Een sociaal isolement is het uiteindelijke gevolg.

Horen is meer dan enkel de oren. Een luisterend oor is niet enkel luisteren, het is actief luisteren. Rekening houden met elkaars beperkingen, strategische oplossingen, door een rustigere omgeving te zoeken om elkaar beter te kunnen verstaan. Duidelijker articuleren, langzamer praten. Het is niet nodig om tegen iemand die slechter hoort luider te gaan praten, langzamer is een vele betere aanpassing. Vragenstellen en doorvragen. Kleine aanpassingen en oplossingen kunnen zo veel betekenen in net hét gesprek om je als mens te voelen dat je erbij hoort. Grappig, ook hierin weer het werkwoord horen, zonder dat het met gehoor te maken heeft.

Horen is meer dan enkel de oren!