Categorie: audiologie

Elk Mens als Kunstwerk: De Kracht van Kunst, Zorg en Gehoor

Onlangs ontving ik via mijn collega Henri Plaggen, lid van de Raad van Bestuur Adelante, een inspirerend artikel over Atty Bax, beeldend kunstenaar, curator en adviseur Kunst, zorg & gezondheid, waarin de werelden van kunst en zorg op een prachtige manier samenkomen. Dit artikel zette me aan het denken over hoe kunst kan bijdragen aan het welzijn van zowel patiënten als zorgverleners.

Kunst biedt een unieke manier om emoties en verhalen te uiten die anders moeilijk onder woorden te brengen zijn. Het werkt als een vorm van communicatie die de kern raakt van wat ons menselijk maakt.

Elk mens is als een kunstwerk, uniek en bijzonder en heeft een verhaal te vertellen. Het vermogen om te horen speelt hierin een cruciale rol. De meeste verhalen worden immers gedeeld door het gesproken woord.

Mensen met gehoorverlies weten hoe moeilijk het is om deel te nemen aan dat wat ons mens maakt: het delen van verhalen.

Het gehoor vormt de brug tussen ons innerlijke leven en de buitenwereld en kunst helpt ons om die brug te versterken.

In mijn werk zie ik dagelijks hoe patiënten kracht en troost vinden in het kijken naar of het maken van kunst. Die kennis en ervaringen deel ik in een lezing die ik geef, getiteld ‘Art meets Science: Tinnitus besproken vanuit een brug tussen kunst en wetenschap’. In deze lezing laat ik ook een schilderij zien dat is gemaakt door een tinnituspatiënte. Met toestemming van haar mag ik dat schilderij delen. Vooral ook om anderen kracht bij te zetten. Dit schilderij verbeeldt haar ervaring met tinnitus en heeft haar geholpen om haar gevoelens en uitdagingen een plek te geven. Dit toont aan hoe kunst kan helpen bij het verwerken van moeilijke ervaringen en het vinden van een nieuwe balans in het leven.

Binnen Adelante hangt ook een indrukwekkend kunstwerk, gemaakt door een voormalige revalidant. Dit werk, donker maar doordrenkt met emotie, vertelt een verhaal van pijn, herstel en uiteindelijk hoop. Het is een krachtig voorbeeld van hoe kunst kan helpen bij het verwerken van trauma en het vinden van een nieuw evenwicht.

Zoals Atty Bax bepleit voor meer samenwerking tussen kunstenaars en zorginstellingen, geloof ik dat er veel potentieel is in deze kruisbestuiving. Kunst kan niet alleen een therapeutisch hulpmiddel zijn, maar ook een manier om zorgverleners te inspireren en hun werk te verrijken.

In mijn werk combineer ik eveneens Acceptance and Commitment Therapy (ACT) met kunst. ACT is een vorm van cognitieve gedragstherapie die zich richt op het accepteren van wat buiten onze controle ligt en het engageren in acties die ons leven betekenisvol maken. De combinatie van ACT, audiologie en kunst biedt patiënten nieuwe manieren om met hun uitdagingen om te gaan en hun leven opnieuw vorm te geven.

Kunst en zorg samenbrengen creëert niet alleen een betere omgeving voor herstel, maar versterkt ook de band tussen zorgverlener en patiënt. Het biedt een unieke mogelijkheid om elkaar op een dieper niveau te begrijpen en te ondersteunen.

Vrijdag is standaard mijn kunst en ACT-dag, het regent vandaag de hele dag en ik kijk ernaar uit even de tijd te nemen, kopje koffie erbij, om nog meer te ontdekken over de kracht van deze combinatie.

Het inspireert me om verder te gaan in mijn werk en nieuwe manieren te vinden om kunst en zorg samen te brengen.

Dank aan iedereen die bijdraagt aan deze inspirerende kruisbestuiving. Laten we blijven samenwerken en ontdekken hoe kunst ons leven en onze zorg kan verrijken.

Ieder mens is als een kunstwerk, uniek en bijzonder, als je maar de tijd neemt het verhaal achter de mens te horen!😊

Een nieuwe werkweek laat van zich horen

Mijn deur van de spreekkamer staat open en op de gang hoor ik collega’s gezellig bijkletsen over het afgelopen weekend. Het spreekuur gaat zo beginnen. Mijn PC start op en het geruis van de harde schijf is nog net te horen.

Op de gang hoor ik de pomp van de watertap; een collega vult zijn waterflesje voor deze dag. Boven bij taal loopt een collega op hakken door de gang. De schoolkinderen van de Mgr. Hanssenschool spelen buiten voordat de lessen beginnen. Ze schreeuwen van plezier.

De vogels fluiten want de zomer laat ook langzaam steeds meer van zich horen. De auto’s rijden in de verte op een maandagochtend. Al die geluiden komen mijn oor binnen, brengen mijn trommelvlies in beweging en worden in mijn brein omgezet in hoorbare geluiden. Ik kan ze allemaal waarnemen, herkennen en lokaliseren. Zelfs op kilometers afstand hoor ik al een klein vliegtuig dat deze vroege maandagochtend gaat overvliegen. Want het Doppler-effect laat mij horen dat het vliegtuig naar mij toekomt.

Dat ik deze geluiden herken en tot in detail kan beschrijven, dat ik de collega’s woordelijk kan verstaan, maar me ook kan focussen op de spelende kinderen buiten en dat specifieke geluid van die schreeuwende kinderen zelfs een heerlijk gevoel geeft omdat ik het koppel aan vrijheid en blijheid, is wonderbaarlijk.

Als natuurkundige vind ik het ongelofelijk hoe dit alles zo kan werken. Maar vooral hoe alles precies zo kan groeien. Dat trommelvlies, die gehoorbeentjes – de kleinste botjes van het menselijk lichaam – en dan dat slakkenhuis, de cochlea, met binnenin het orgaan van Corti en duizenden trilhaartjes, buitenste en binnenste, kleine spiertjes die als vanzelf gaan dansen op muziek, het is geniaal.

Laat staan wat er verderop in het brein gebeurt. Al die geluidstrillingen worden als neurale activiteit via de zenuwbanen verder geleid en we halen veel informatie uit al die prikkels. Wat we met ons gehoor kunnen waarnemen, maakt dat we kunnen deelnemen aan gesprekken, sociale contacten leggen, een luisterend oor bieden, en gehoord worden. Het gevoel er bij te horen maakt dat we mens zijn.

Iemand zijn gehoor teruggeven of technische ondersteuning bieden om dat gehoor te verbeteren, raakt aan de kern van het mens zijn. Wat als je niet meer goed kunt horen? Geluiden niet meer waarneemt? Geen gesprek meer kunt volgen?

Gehoorverlies komt niet enkel bij ouderen voor; ook op jonge leeftijd kan het gehoor al minder zijn. Dan is het van belang om te onderzoeken wat beter kan, waar oplossingen mogelijk zijn. Medisch met medicatie of een operatie, technisch met moderne apparatuur en psycho-sociaal, hoe ga je met gehoorverlies om op werk, thuis, of in opleiding.

Van KNO-arts tot ambulant begeleider, van audiologie-assistent tot psycholoog en van audioloog tot praktijkondersteuner huisarts, ieder kan een bijdrage leveren aan dit proces.

Daarom is de audiologie zo’n bijzonder mooi vak. Ons hoorsysteem is iets geniaals: zo complex, met zoveel elementen die meespelen en dat biedt kansen en mogelijkheden om aan te werken. Oplossingen te vinden voor wat niet meer goed werkt.

Van trommelvlies tot auditieve verwerking, van de scores op het spraakverstaan in ruis tot operatieve mogelijkheden aan hamer, aambeeld en stijgbeugel. Stap voor stap bekijken wat er scheelt om persoonlijk advies te geven en daarmee de levenskwaliteit te verhogen, is het mooie van dit vak: de audiologie.

In de reeks van “Horen is meer dan enkel de oren!”